Τις εκτιμήσεις τους για τις πιστωτικές προοπτικές της Ελλάδας και των ελληνικών τραπεζών παρουσίασαν τα στελέχη της Fitch Ratings σε διαδικτυακό συνέδριο, όπου τόνισαν πως, παρά το σοκ της πανδημίας, το ελληνικό χρέος παραμένει βιώσιμο χάρη και στα «όπλα» που διαθέτει η Ελλάδα, ενώ όσον αφορά τον τραπεζικό κλάδο, αν και θα δει νέες εισροές κόκκινων δανείων λόγω της λήξης του μέτρου αναστολής δόσεων, ο δείκτης NPEs φέτος θα σημειώσει νέα μείωση. Προϋπόθεση για αυτό, όμως, είναι να προχωρήσουν οι τιτλοποιήσεις.
Πιο αναλυτικά, ο Αλεξ Μουσκατέλι, επικεφαλής αξιολογήσεων της Ελλάδας, τόνισε πως η Fitch έχει εμπιστοσύνη στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών της χώρας και για αυτό διατηρεί σταθερές τις προοπτικές της αξιολόγησής της, παρά την κρίση της πανδημίας, η οποία συνεχίζεται. Οπως επισήμανε, είναι βέβαιο, ως αποτέλεσμα της πανδημίας, ότι η Ελλάδα θα σημειώσει δημοσιονομικό έλλειμμα, ενώ το ελληνικό χρέος, το οποίο είναι ήδη σε υψηλά επίπεδα σε όρους ΑΕΠ (άνω του 200% του ΑΕΠ το 2020) θα αυξηθεί, ωστόσο η Fitch δεν ανησυχεί για τη βιωσιμότητά του. Αλλοι είναι οι καθοριστικοί παράγοντες για τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και όχι το επίπεδό του, όπως εξήγησε. Αυτό που έχει σημασία είναι η δυναμική του χρέους. Και αυτή διαμορφώνεται από την αλληλεπίδραση διαφόρων παραγόντων – ανάπτυξη του ΑΕΠ, πρωτογενές ισοζύγιο προϋπολογισμού και το επίπεδο πληρωμής τόκων σε σχέση με το ΑΕΠ, δηλαδή το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους.
Ετσι, η αύξηση του ελληνικού χρέους δεν είναι ανησυχητική κατά τον οίκο, καθώς υπάρχουν πολλοί παράγοντες, εγχώριοι αλλά και εξωτερικοί, που περιορίζουν τους κινδύνους περί βιωσιμότητας. Οσον αφορά το εξωτερικό περιβάλλον, η συμμετοχή της Ελλάδας στο PEPP της ΕΚΤ παρέχει στη χώρα σημαντική πρόσθετη ευελιξία χρηματοδότησης και αναμένεται να διατηρήσει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους διαχειρίσιμο. Από την πλευρά της, και η ίδια η Ελλάδα προσφέρει τα δικά της «όπλα» που κάνουν το χρέος της βιώσιμο. Σε αυτά ο οίκος τοποθετεί το μεγάλο «μαξιλάρι» των ταμειακών διαθεσίμων, το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους κατέχεται από τον επίσημο τομέα και άρα το κόστος εξυπηρέτησης είναι χαμηλό, ενώ το πρόγραμμα αποπληρωμών και η διάρκεια του ελληνικού χρέους είναι πολύ μακροπρόθεσμα.
Σχετικά με τις τράπεζες, ο Πάου Λάμπρο, επικεφαλής αξιολογήσεων της Fitch για τον τραπεζικό κλάδο, σημείωσε πως η κληρονομιά των NPEs παραμένει σημαντική πρόκληση, με τον δείκτη –αν και έχει μειωθεί το τελευταίο έτος– να κινείται στο 36%, ενώ το 12% του συνόλου των δανείων είναι σε καθεστώς αναστολής δόσεων.
Ο οίκος εκτιμά πως η λήξη των μορατορίων θα οδηγήσει σε νέες εισροές NPEs, ωστόσο τόνισε πως οι τιτλοποιήσεις στις οποίες προχωρούν οι ελληνικές τράπεζες αντισταθμίζουν με το παραπάνω τις εισροές NPLs. Επιπλέον, αναμένεται να συνάψουν δικές τους συμφωνίες αναδιάρθρωσης με δανειολήπτες που δεν εμπίπτουν στο πεδίο των κρατικών επιδοτήσεων. Ετσι, κατά τη Fitch, το πιστωτικό προφίλ του τραπεζικού κλάδου θα βελτιωθεί.
Εάν οι ελληνικές τράπεζες προχωρήσουν φέτος με τις προγραμματισμένες τιτλοποιήσεις, οι οποίες υπολογίζονται στα 25 δισ. ευρώ, και κάνουν χρήση του σχεδίου «Ηρακλής», ο δείκτης επισφαλών δανείων θα βελτιωθεί και θα υποχωρήσει στο 30% τη φετινή χρονιά. Οπως εξήγησε ο κ. Λάμπρο, ο δείκτης NPEs θα υποχωρήσει στο 24%, όμως αναμένεται μια επιβάρυνση της τάξεως του 5%-6% από τα νέα NPEs που θα δημιουργηθούν με τη λήξη στα μορατόρια. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, την εφαρμογή περαιτέρω σχεδίων από την ελληνική κυβέρνηση για τη μείωση των κόκκινων δανείων, όπως η λύση της bad bank που προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος καθώς και η εφαρμογή του νέου πτωχευτικού πλαισίου, μπορούν να οδηγήσουν σε βελτίωση της αξιολόγησης των ελληνικών τραπεζών.
Αν και οι τιτλοποιήσεις θα βοηθήσουν τις τράπεζες, θα οδηγήσουν και σε σημαντικές εφάπαξ απώλειες, με τον οίκο να τοποθετεί τον αντίκτυπο στα κεφάλαιά τους στις 200-300 μονάδες βάσης. Τα αποθέματα κεφαλαίου θα επηρεαστούν επίσης αρνητικά από τη σταδιακή προσαρμογή του ΔΠΧΑ 9. Πάντως, η Fitch Ratings αναμένει ότι οι ελληνικές τράπεζες θα εκδώσουν χρέος μειωμένης εξασφάλισης εάν οι συνθήκες της αγοράς είναι ευνοϊκές, ενώ θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν δράσεις που θα ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους.
Η λειτουργική κερδοφορία του κλάδου, πάντως, αναμένεται να παραμείνει αδύναμη φέτος λόγω και των πιέσεων στα καθαρά επιτοκιακά έσοδα, ωστόσο η Fitch αναμένει υψηλότερα έσοδα από προμήθειες, σημαντικά κέρδη από συναλλαγές και χαμηλότερες λειτουργικές δαπάνες, ενώ η θέση ρευστότητας και χρηματοδότησης των συστημικών τραπεζών θα συνεχίσει να βελτιώνεται.