Πρόταση να μεταφερθούν οι ζημίες από τις νέες τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων που θα γίνουν στο πλαίσιο του «Ηρακλή II» στις εταιρείες συμμετοχών που έχουν συστήσει οι τρεις από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, έτσι ώστε να αποφευχθεί η κρατικοποίησή τους εν μια νυκτί, έχει αποστείλει η κυβέρνηση στις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές.
Επί της ουσίας η πρόταση στοχεύει στο να αποτραπεί η ενεργοποίηση του νόμου 4465/2017 βάσει του οποίου όταν μια τράπεζα εγγράφει ζημίες σε μία οικονομική χρήση, οφείλει να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου υπέρ του Δημοσίου.
Με βάση τον νόμο, η αύξηση αντιστοιχεί στο ποσοστό συμμετοχής της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης και με τον τρόπο αυτό το Δημόσιο λαμβάνει αποζημίωση υπό τη μορφή νέων μετοχών, αυξάνοντας το ποσοστό συμμετοχής του στην τράπεζα όταν αυτή εγγράφει ζημίες.
Το θέμα απασχολεί έντονα την κυβέρνηση και τις τράπεζες ενόψει της επέκτασης του μηχανισμού κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής» για άλλους 18 μήνες προκειμένου οι τράπεζες να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους από τα κόκκινα δάνεια. Ο «Ηρακλής I» λήγει στις 10 Απριλίου και η κυβέρνηση βρίσκεται σε συζητήσεις με την DGComp προκειμένου να επεκτείνει τον μηχανισμό, εντάσσοντας πρόσθετες τιτλοποιήσεις ύψους 30-35 δισ. ευρώ περίπου, για τις οποίες το Δημόσιο θα παράσχει εγγυήσεις ύψους περίπου 12 δισ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Euroxx, το «χτύπημα» στα κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών υπολογίζεται στα 2,6 δισ. ευρώ, με βάση μια συντηρητική εκτίμηση για νέες τιτλοποιήσεις ύψους 16 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του «Ηρακλή II». Η εκτίμηση της Euroxx βασίζεται σε νέα τιτλοποίηση ύψους 5 δισ. ευρώ για την Alpha, 1,5 δισ. ευρώ για την Εθνική Τράπεζα, 2,5 δισ. ευρώ για τη Eurobank και 7 δισ. ευρώ για την Τράπεζα Πειραιώς.
Στην περίπτωση του «Ηρακλή I» οι τράπεζες, που υπέστησαν συνολική ζημία ύψους περίπου 6-6,5 δισ. ευρώ, απέφυγαν την ενεργοποίηση του νόμου περί αναβαλλόμενης φορολογίας αφενός απορροφώντας τη ζημία από τα υπάρχοντα κεφαλαιακά αποθέματα και αφετέρου προωθώντας την απόσχιση της τραπεζικής δραστηριότητας σε μια νέα εταιρεία holding, στην οποία πέρασαν τη ζημία της τιτλοποίησης.
Πρόκειται για το μοντέλο hive down, το οποίο έχουν υιοθετήσει ήδη η Alpha Bank, η Εurobank και η Τράπεζα Πειραιώς, απορροφώντας τις ζημίες από τις τιτλοποιήσεις Galaxy, Pilar – Cairo και Phoenix – Vega. Η Εθνική προγραμματίζει την τιτλοποίηση Frontier, τη ζημία της οποίας θα απορροφήσει από το κεφαλαιακό της απόθεμα που έχει ενισχύσει μέσω swap ομολόγων και, όπως έχει ανακοινώσει, δεν θα προχωρήσει σε διάσπαση της τραπεζικής δραστηριότητας.
Το μοντέλο hive down αποτελεί μια δυνατότητα που χορηγείται εφάπαξ και δεν μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε φορά που οι τράπεζες καταγράφουν ζημία. Προεξοφλώντας τις πρόσθετες ζημίες που θα επιφέρουν οι νέες τιτλοποιήσεις ενόψει του «Ηρακλή 2» και με δεδομένο ότι τρεις από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν αξιοποιήσει ήδη τη δυνατότητα του hive down, η κυβέρνηση αναζητεί τρόπους για την αποφυγή της «απειλής» της κρατικοποίησης.
Το νέο μοντέλο που συζητείται με τον SSM προβλέπει την πρόσθετη ζημία που θα εγγράψουν λόγω των νέων τιτλοποιήσεων να την περάσουν απευθείας στην εταιρεία συμμετοχών (holding company), η οποία θα αναλάβει τα χαρτοφυλάκια που θα τιτλοποιηθούν στο πλαίσιο του «Ηρακλή II».