Βαρύ είναι το αποτύπωμα της πανδημίας και των κυβερνητικών μέτρων για την αντιμετώπισή της στην αγορά καυσίμων αλλά και στην αγορά ηλεκτρισμού, αν και μικρότερης έκτασης.
Η ζήτηση καυσίμων τον τελευταίο μήνα του 2020 έκανε «βουτιά» και συρρικνώθηκε κατά 27,2%, ως αποτέλεσμα κυρίως της απαγόρευσης της μετακίνησης από νομό σε νομό, ενώ στα επίπεδα του -30% έκλεισε και τον πρώτο μήνα του 2021 και στα ίδια επίπεδα κινείται και ο Φεβρουάριος.
Μάλιστα, στις βενζίνες η υποχώρηση τον Δεκέμβριο έφτασε στο 33,8%, ενώ ακόμη μεγαλύτερη, λόγω ήπιων καιρικών συνθηκών, της τάξης του -38,7%, ήταν η υποχώρηση του πετρελαίου θέρμανσης. Αξιοσημείωτη είναι η συγκράτηση της μείωσης του πετρελαίου κίνησης τον Δεκέμβριο στο -6%. Τον αμέσως επόμενο μήνα, τον Ιανουάριο του 2021, οι πωλήσεις πετρελαίου κίνησης σημείωσαν πτώση κατά 37% για πρώτη φορά ιστορικά κάτω από το ποσοστό των βενζινών που υποχώρησαν κατά 31%.
Η αγορά αποδίδει την πρωτοφανή αυτή υποχώρηση του ντίζελ κίνησης τον Ιανουάριο στη μεγάλη αποθεματοποίηση στην οποία προχώρησαν εταιρείες και πρατήρια, προκειμένου να περιορίσουν την επιβάρυνση από την εφαρμογή της επιβολής του πράσινου τέλους που επέβαλε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ως μέτρο για την ενίσχυση του λογαριασμού των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Αγωνία
Η αρνητική αυτή εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας συνολικής συρρίκνωσης της αγοράς καυσίμων κατά 8,5% στο σύνολο του 2020. Η δραματική συρρίκνωση της ζήτησης έχει γονατίσει τις εταιρείες σε ολόκληρη την αλυσίδα του κλάδου πετρελαιοειδών (διύλιση, εμπορία και πρατήρια), οι οποίες παρακολουθούν με ανησυχία την εξέλιξη της πανδημίας και εξορκίζουν το ενδεχόμενο να χαθεί άλλη μια τουριστική περίοδος και η αναμενόμενη εξ αυτής τόνωση της ζήτησης.
Οι εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς για την εξέλιξη της ζήτησης είναι δυσοίωνες μετά και την εξάπλωση του νέου κύματος της πανδημίας COVID-19 και την ενίσχυση των περιοριστικών μέτρων. Ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ Αντρέας Σιάμισιης, με τα πολύ καλύτερα δεδομένα του Νοεμβρίου 2020 σε σχέση με την πανδημία, είχε εκτιμήσει ότι «δεν αναμένεται νωρίτερα από τους επόμενους 6 έως 12 μήνες να υπάρξει ομαλοποίηση στην αγορά καυσίμων, αλλά ακόμη και στο τέλος της διαδικασίας δεν θα έχουμε επιστρέψει στο σημείο από το οποίο ξεκινήσαμε πριν από την πανδημία του κορωνοϊού».
«Είναι πολύ καθαρό από τον Δεκέμβριο και μετά, με την εφαρμογή των τοπικών lockdowns, ότι η αγορά μπαίνει σε πολύ μεγάλη κρίση. Το -8,5% του 2020 στη ζήτηση ήταν πολύ καλό σε σχέση με άλλους κλάδους της οικονομίας. Ομως τα ποσοστά υποχωρούν δραματικά, από τον Δεκέμβριο και μετά πουλάμε σταθερά κάτω από το 30%. Εάν τα μέτρα, όπως όλα δείχνουν, χειροτερέψουν για την Αττική όπου βρίσκεται το 50% της δραστηριότητάς μας, και με βάση την πορεία του εμβολίου οι συνθήκες δεν καλυτερέψουν μέχρι τον Μάρτιο, σημαίνει ότι μιλάμε για παρατεταμένη δύσκολη περίοδο», τονίζει στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος (ΣΕΕΠΕ) Γιάννης Αληγιζάκης.
Πρώτο καμπανάκι
Σωστά ο κλάδος δεν έλαβε υποστήριξη το 2020, αλλά τα πράγματα αρχίζουν να ζορίζουν και το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να δει θετικά κάποια από τα αιτήματα του κλάδου, σημειώνει ο ίδιος, συμπληρώνοντας ότι η αποχώρηση μιας εταιρείας από τον κλάδο (εξαγορά Silkoil από τον όμιλο Petrolina) είναι ένα πρώτο καμπανάκι. «Δεν μπορώ να μην επισημάνω, επίσης, ότι η πολιτεία έχοντας προτεραιότητα τα υγειονομικά και οικονομικά θέματα έχει αφήσει πίσω την αντιμετώπιση της παραβατικότητας», υπογραμμίζει ο κ. Αληγιζάκης. Μικρότερης εμβέλειας είναι το αποτύπωμα των περιοριστικών μέτρων στην αγορά ηλεκτρισμού, όπου η ζήτηση υποχώρησε στο σύνολο του έτους το 2020 κατά 4,2%, ποσοστό που τον Δεκέμβριο διευρύνθηκε στο -5,4%.