Τον δρόμο για τη συμμετοχή του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου τραπεζών έως και του ποσοστού που διαθέτει ανοίγει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που αλλάζει τον ιδρυτικό νόμο του ταμείου, το οποίο συστάθηκε το 2010. Η αλλαγή γίνεται ενόψει της ΑΜΚ ύψους 1,1 δισ. ευρώ της Τράπεζας Πειραιώς, που σχεδιάζεται για τον Απρίλιο και στην οποία το ταμείο ελέγχει το 61,3% του μετοχικού της κεφαλαίου. Ο νέος νόμος στόχο έχει να διαφυλάξει τα συμφέροντα του ΤΧΣ ως βασικού μετόχου, επιτρέποντας την άσκηση των δικαιωμάτων του με τη συμμετοχή του σε ΑΜΚ, ανεξαρτήτως αν η αύξηση γίνεται επειδή η τράπεζα δεν πληροί τις υποχρεώσεις κεφαλαιακής επάρκειας, όπως προβλέπει ο ιδρυτικός νόμος του ταμείου.
Με τον τρόπο αυτό η συμμετοχή του ταμείου αποσυνδέεται από το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, που ήταν με βάση τον ιδρυτικό του νόμο η αιτία και της συγκρότησής του. Αναγκαίος όρος, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, είναι οι αυξήσεις να πραγματοποιούνται με τη συμμετοχή ιδιωτών οι οποίοι να συμμετέχουν υπό τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις και ως εκ τούτου με το ίδιο επίπεδο κινδύνου και οφελών.
Με δεδομένο ότι η πλήρης αποκρατικοποίηση της Τράπεζας Πειραιώς και η αποεπένδυση του ταμείου μπορεί να γίνει σε μεταγενέστερο χρόνο από τη συμμετοχή του στην επικείμενη ΑΜΚ, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η τιμή διάθεσης ή η τιμή κτήσης μπορεί να είναι χαμηλότερη από την πιο πρόσφατη τιμής κτήσης των μετοχών από το ταμείο ή την τρέχουσα χρηματιστηριακή τιμή. Η τιμή διάθεσης των μετοχών από το ταμείο και η ελάχιστη τιμή κάλυψης από τους ιδιώτες ορίζονται από το γενικό συμβούλιο, έχοντας λάβει υπόψη εκθέσεις αποτίμησης από δύο ανεξάρτητους χρηματοοικονομικούς συμβούλους.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές Μαρτίου και, όπως προβλέπει το σχετικό κείμενο, το ταμείο θα μπορεί εφεξής να:
• Ασκεί μέρος ή το σύνολο των δικαιωμάτων προτίμησης που του αναλογούν ή
• Να εγγράφεται μέχρι του υφιστάμενου ποσοστού συμμετοχής του σε διάθεση μετοχών ή άλλων τίτλων ιδιοκτησίας από αυξήσεις κεφαλαίου που πραγματοποιούνται κατά οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένων αυξήσεων κεφαλαίου με περιορισμό ή αποκλεισμό του δικαιώματος προτίμησης ή
• Σε περίπτωση εταιρικού μετασχηματισμού πιστωτικού ιδρύματος στο οποίο μετέχει ή ομιλικής αναδιάρθρωσης, να συμμετέχει μέχρι του υφιστάμενου ποσοστού συμμετοχής τους στην έκδοση νέων μετοχών ή άλλων τίτλων ιδιοκτησίας από τη μητρική εταιρεία ή και το πιστωτικό ίδρυμα που συνεχίζει τις τραπεζικές δραστηριότητες του ομίλου ή
• να συμμετέχει σε μία ή περισσότερες κατανομές αδιάθετων μετοχών ή άλλων τίτλων ιδιοκτησίας που προκύπτουν από αύξηση κεφαλαίου ή εκδόσεις άλλων τίτλων ιδιοκτησίας, εφόσον προβλέπονται τέτοιες.
Η συμμετοχή του ΤΧΣ πραγματοποιείται με απόφαση του γενικού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται έπειτα από έκθεση δύο ανεξάρτητων χρηματοοικονομικών συμβούλων, οι οποίοι θα επιβεβαιώνουν ότι η συμμετοχή του ταμείου στην έκδοση νέων μετοχών ή άλλων τίτλων συμβάλλει στη διατήρηση, προστασία ή βελτίωση της αξίας της υφιστάμενης συμμετοχής του ταμείου στο κεφάλαιο της τράπεζας ή των προοπτικών αποεπένδυσης από αυτή. Το ταμείο θα λαμβάνει υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά και τις προοπτικές του επιχειρησιακού σχεδίου της τράπεζας.
Η συμμετοχή στην ΑΜΚ θα γίνεται σε τιμή κτήσης όχι υψηλότερη και υπό όρους όχι επαχθέστερους απ’ ό,τι ισχύει για τους υπόλοιπους μετόχους της τράπεζας. Η χρηματοδότηση της κάλυψης θα γίνεται αποκλειστικά από τα διαθέσιμα του ταμείου ή από επανεπένδυση ποσών που προέκυψαν ύστερα από προηγούμενη διάθεση στοιχείων ενεργητικού. Να σημειωθεί ότι τα διαθέσιμα του ταμείου, με βάση τις οικονομικές καταστάσεις που έχει δημοσιεύσει, διαμορφώνονται σε 1,3 δισ. ευρώ, τα χρηματοοικονομικά στοιχεία με βάση την εύλογη αξία στα 2,4 δισ. ευρώ (δεν περιλαμβάνεται η πλήρης απομείωση της συμμετοχής του στην Τράπεζα Πειραιώς), ενώ τα ίδια κεφάλαια του ταμείου, μετά την αφαίρεση συσσωρευμένων ζημιών ύψους 36,9 δισ. ευρώ, διαμορφώνονται στα 5,2 δισ. ευρώ.
Το ΤΧΣ, τέλος, διατηρεί δικαιώματα αρνησικυρίας προκειμένου να αποτραπεί η έκδοση μετοχών ή άλλων τίτλων ιδιοκτησίας από τις τράπεζες, στα οποία διατηρεί συμμετοχή, εφόσον η έκδοση πρόκειται να λάβει χώρα με περιορισμό ή αποκλεισμό των δικαιωμάτων προτίμησης των υφιστάμενων μετοχών. Η άσκηση του δικαιώματος αρνησικυρίας δεν συνεπάγεται υποχρέωση του ταμείου να ασκήσει το δικαίωμα προτίμησης σε περίπτωση που ληφθεί απόφαση ΑΜΚ με άσκηση των δικαιωμάτων προτίμησης υπέρ των υφιστάμενων μετόχων.