Τα κοινωνικά δίκτυα, όπως το Twitter, παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τις καταναλωτικές συνήθειες των ανθρώπων, αλλά και τις επιλογές τους ως προς τις τιμές των προϊόντων που αποκτούν. Χθες, η Τράπεζα της Ιταλίας ανακοίνωσε ότι κατάρτισε μία δέσμη πειραματικών δεικτών, που δημιούργησε από το περιεχόμενο εκατομμυρίων μηνυμάτων στο συγκεκριμένο κοινωνικό δίκτυο, ώστε να εντοπίσει με ακρίβεια τη διάθεση των καταναλωτών ως προς τις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών. Αυτό της δίνει περιθώρια να διαμορφώσει ένα ισχυρό νέο εργαλείο νομισματικής πολιτικής. Και η Τράπεζα της Ιταλίας δεν είναι η μόνη. Οικονομολόγοι και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε όλο τον κόσμο, στρέφονται ολοένα και περισσότερο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε άλλες μη συμβατικές πηγές για τη μέτρηση και αποτύπωση της συμπεριφοράς των καταναλωτών, ενόσω ο πληθωρισμός συνεχίζει να αποκλίνει των στόχων που έχουν τεθεί από πολλές μεγάλες κεντρικές τράπεζες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι δείκτες τους, βάσει εκατομμυρίων μηνυμάτων/τουίτ (tweet), όχι μόνο εναρμονίζονταν με την τελική καταγραφή του πληθωρισμού και τους υπάρχοντες δείκτες σχετικά με την προσδοκία τιμών από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ιταλίας, τις κεφαλαιαγορές και άλλους παράγοντες πρόγνωσης, αλλά και λειτουργούσαν σε πραγματικό χρόνο, προσφέροντας και πιο αναλυτικές λεπτομέρειες. Οι συντάκτες της έρευνας των 107 σελίδων, που αφορά τους νέους δείκτες οικονομικής πολιτικής, επεσήμαναν το εξής: «Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι το Twitter μπορεί να θεωρηθεί μια νέα έγκαιρη πηγή, ώστε να επινοηθεί μία μέθοδος, η οποία θα θέτει υπό αμφισβήτηση παγιωμένες αντιλήψεις». Επιπλέον, τόνισαν ότι η έρευνα, η οποία επικεντρώθηκε στην Ιταλία, θα μπορούσε να εκπονηθεί και σε άλλες χώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Twitter έχει περίπου 200 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες παγκοσμίως και είχε περίπου 10 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες στην Ιταλία το 2019, όπως ανέφεραν οι συντάκτες της έκθεσης.
Η ανάλυση ξεκίνησε με τη συλλογή 11,1 εκατομμυρίων μηνυμάτων, τα οποία δημοσιεύθηκαν στα ιταλικά το διάστημα μεταξύ Ιουνίου 2013 και Δεκεμβρίου 2019 και τα οποία περιείχαν τουλάχιστον μία από τις λέξεις που είχαν επιλεγεί προηγουμένως και αφορούσαν τον πληθωρισμό, τις τιμές και τη δυναμική των τιμών. Οι ερευνητές εξήγησαν το σκεπτικό τους. «Επικεντρωθήκαμε σε καθαρά ακατέργαστα μηνύματα, διότι είχαμε τη διαίσθηση πως όσο πιο πολλοί άνθρωποι μιλούν για κάτι τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα αυτό να αποτυπώνει τη γνώμη τους και να μπορεί να επηρεάσει και τις προσδοκίες άλλων ανθρώπων», είπαν. Στη συνέχεια το σύνολο των δεδομένων τέθηκε υπό επεξεργασία και αφαιρέθηκαν στοιχεία διαφημίσεων ή τουίτ, που έκαναν χρήση της λέξεως «πληθωρισμός» αλλά σε μη συναφές περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο μηνύματα, όπως #Draghi: «Σώσαμε την Ευρώπη από τον αποπληθωρισμό», «Μην μετράτε τα κοτόπουλα σας πριν εκκολαφθούν!» διατηρήθηκαν, ενώ άλλα όχι, όπως το «Μόνο στο Baby Glamour, εάν αγοράσετε τρία είδη, το λιγότερο ακριβό είναι δωρεάν. Προσφορές έως τις 10 Οκτωβρίου».
Το υπόλοιπο σύνολο δεδομένων χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία δύο δεικτών σχετικά με τις προσδοκίες αύξησης ή μείωσης του πληθωρισμού, υπολογίζοντας τον ημερήσιο όγκο των μηνυμάτων, που περιείχαν προεπιλεγμένους συνδυασμούς λέξεων, όπως «τιμή ευκαιρίας» ή «πολύ υψηλή τιμή». «Το γεγονός ότι οικονομικοί παράγοντες μιλάνε για υψηλούς λογαριασμούς θα πρέπει να αποτυπώνει τις προσδοκίες τους για υψηλότερο πληθωρισμό», επισημαίνει η έκθεση. «Από την άλλη πλευρά, το γεγονός πως ορισμένοι άνθρωποι συζητούν σχετικά με τη μείωση των τιμών του πετρελαίου, θα πρέπει να σχετίζεται με τις προσδοκίες για χαμηλότερο πληθωρισμό».