Η Ευρώπη γίνεται το κύριο μέτωπο σε μια παγκόσμια μάχη για το καθεστώς των εργαζομένων στην ψηφιακή οικονομία της περιστασιακής απασχόλησης. Οι αυστηρότεροι κανόνες στη Βρετανία, στην Ισπανία και σε άλλες χώρες σημαίνουν μια πιο μακρά πορεία προς την επίτευξη της κερδοφορίας για τους ομίλους του κλάδου, όπως είναι η πλατφόρμα διασύνδεσης οδηγών και οχημάτων Uber με αξία 110 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πιθανώς να σημαίνει και υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου χαρακτήρισε, την Παρασκευή, μια ομάδα 25 οδηγών της προαναφερθείσης εταιρείας Uber ως εργαζομένους (αντί για ελεύθερους επαγγελματίες). Αυτό δίνει στους ανθρώπους αυτούς, οι οποίοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, το δικαίωμα να απολαμβάνουν ορισμένα οφέλη όπως ένας ελάχιστος μισθός. Eπιπλέον, ίσως και να δημιουργεί δεδικασμένο για περίπου 60.000 Βρετανούς οδηγούς και άλλους που εργάζονται για ανταγωνιστικούς ομίλους στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως ο Deliveroo.
Είναι δύσκολο να υπολογίσουμε το άμεσο κόστος για την Uber, καθώς θα αναλάβει να δώσει τις ακριβείς λεπτομέρειες το αρμόδιο δικαστήριο που ασχολείται με εργασιακά ζητήματα. Οι δικαστές, πάντως, αποφάσισαν ότι το ωράριο των οδηγών της εταιρείας εκκινεί αμέσως μόλις ενεργοποιούν την ομώνυμη εφαρμογή και είναι έτοιμοι να δεχθούν κλήση για επιβίβαση. Αυτό στην πράξη θα μπορούσε να σημαίνει ότι η Uber πρέπει να τους πληρώνει για τις ώρες απασχόλησης αντί για τα δρομολόγια που έχουν διεκπεραιωθεί, υπαινισσόμενη ένα περισσότερο άκαμπτο πλαίσιο κόστους. Η απόφαση του βρετανικού δικαστηρίου εντάσσεται σε ευρύτερη προσπάθεια στην Ευρώπη. Τα δικαστήρια στην Ισπανία, στην Ιταλία, στις Κάτω Χώρες, στη Γαλλία και στο Βέλγιο έχουν αποφανθεί υπέρ της ενίσχυσης των δικαιωμάτων των εργαζομένων στον συγκεκριμένο κλάδο.
Στην Ισπανία, συγκεκριμένα, η υπουργός Εργασίας Γιολάντα Ντίαθ θέλει να θεσπίσει σε νόμο την αρχή ότι οι εταιρείες παράδοσης έτοιμων γευμάτων απασχολούν ως εργαζομένους τους ταχυδιανομείς τους και δεν λειτουργούν υπό το καθεστώς του μεσάζοντος. Από πλευράς της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αργότερα φέτος θα εκδώσει συστάσεις για πιθανή νομοθεσία για την οικονομία της περιστασιακής εργασίας, η οποία θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως πυξίδα για τις χώρες-μέλη.
Είναι μια πιο θλιβερή εικόνα για τον τομέα τον συγκεκριμένο σε σύγκριση με τα ισχύοντα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου μια πρόσφατη νίκη σε δημοψήφισμα για το θέμα στην πολιτεία της Καλιφόρνιας προσέφερε σε εταιρείες όπως η Uber τον οδικό χάρτη για να έλθει σε συμβιβασμό με τους εργαζομένους και στην υπόλοιπη χώρα. Οι εφαρμογές εκείνες –και οι αντίστοιχες εταιρείες που τις έχουν– που σχετίζονται με την παράδοση γευμάτων ή άλλων αγαθών θα καλούνται να πληρώσουν κάποια υγειονομική περίθαλψη στην πολιτεία, αλλά τα μέτρα αυτά υπολείπονται των πλήρων εργατικών παροχών. Η Uber θα μπορούσε να ασκήσει πιέσεις για να προωθηθεί ανάλογη νομοθετική ρύθμιση στην Ευρώπη, αλλά οι κυβερνήσεις εκεί παραδοσιακά ακολουθούν πολύ πιο σκληρή γραμμή σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα. Μια υποχρέωση υψηλότερου κόστους που θα επωμιστούν για τους εργαζομένους τους η Uber, η Deliveroo και άλλοι συναφείς όμιλοι είναι πως θα χρειασθούν περισσότερο χρόνο για την επίτευξη κέρδους. Η Ευρώπη, η Μέση Ανατολή και η Αφρική αντιπροσώπευαν ως αγορές το 21% των εσόδων της Uber τους τελευταίους τρεις μήνες του 2020. Η Deliveroo με έδρα το Λονδίνο μπορεί να κληθεί να απαντήσει σε ερωτήσεις από επενδυτές σχετικά με την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου στο πλαίσιο της προγραμματισμένης αρχικής δημόσιας εγγραφής για την αρχική δημόσια προσφορά φέτος. Τέλος, οι καταναλωτές θα πρέπει να αναλάβουν μέρος του κόστους, εάν το τίμημα για τις παρεχόμενες υπηρεσίες αυξηθεί. Σε τελική ανάλυση, κάθε μάχη έχει και τους ηττημένους της.