Τα αρνητικά επιτόκια έχουν κατηγορηθεί ότι πλήττουν την κερδοφορία των τραπεζών και διαβρώνουν τις αποταμιεύσεις των καταθετών. Προκύπτει, όμως, πως έχουν μιαν απροσδόκητη παρενέργεια, καθώς επιτυγχάνουν όσα δεν έχει επιτύχει με άλλα μέσα το Πεκίνο στην προσπάθειά του να ενισχύσει τον διεθνή ρόλο του γουάν.
Το κινεζικό νόμισμα μετασχηματίζεται ταχύτατα από ανίσχυρη περιφερειακή αξία σε διεθνές νόμισμα, ικανό να ανταγωνιστεί τα μεγάλα νομίσματα. Η ταχύτητα αυτού του μετασχηματισμού ενθαρρύνει, έτσι, χρηματιστές και επενδυτές, οι οποίοι αγοράζουν πλέον μαζικά το κινεζικό νόμισμα, αφήνοντας κατά μέρος τον προβληματισμό για το πού μπορεί να φτάσει χωρίς μεταρρυθμίσεις.
Στη μεγαλύτερη αγορά συναλλάγματος του κόσμου, το Λονδίνο, το γουάν αλλάζει χέρια περισσότερο από ποτέ. Τα συμβόλαια οψιόν στο κινεζικό νόμισμα υπερβαίνουν σαφώς εκείνα του ιαπωνικού γιεν, ενώ οι πωλήσεις και οι αγορές γουάν είναι σήμερα εξίσου φθηνές με τις αγορές και πωλήσεις της στερλίνας. Με αυτά τα δεδομένα, η Wells Fargo & Co διαβλέπει ενδείξεις πως το γουάν, ή ρέμνιμπι όπως είναι η δεύτερη ονομασία του, διαδραματίζει όλο και σημαντικότερο ρόλο επηρεάζοντας τις ευρύτερες κινήσεις του δολαρίου. Πολλές φορές, το γουάν έδωσε ψευδώς την εντύπωση ότι αναβαθμιζόταν τόσο ώστε να ανταγωνιστεί άλλα μεγάλα νομίσματα. Αυτή τη φορά, όμως, κινητήριος δύναμη αυτής της εκρηκτικής αναβάθμισης είναι ένας χείμαρρος από κεφάλαια που εισρέουν στις κινεζικές αγορές αναζητώντας μανιωδώς αποδόσεις, καθώς ομόλογα αξίας άνω των 14 τρισ. δολαρίων έχουν απόδοση κάτω του μηδενός.
Αυτή η βουλιμία για τα κρατικά ομόλογα με τις μεγαλύτερες αποδόσεις μεταξύ των χωρών του G20 έχει αυξήσει το ενδιαφέρον των επενδυτών για την Κίνα, ενώ τους εξωθεί να αναζητούν ρευστότητα για να χρηματοδοτήσουν και να διασφαλίσουν τις επενδύσεις τους. Παράλληλα, βεβαίως, ενισχύει την αστάθεια στην αγορά και προσελκύει τους κερδοσκόπους, που επί χρόνια αδιαφορούσαν για τη συγκεκριμένη αγορά. «Πρόκειται σαφώς για ένα από τα πρώτα νομίσματα με κριτήριο τις ροές που βλέπουμε», σχολιάζει ο Κέβιν Κίμελ, υπεύθυνος του ηλεκτρονικού τομέα συναλλάγματος στην Citadel Securities, ο οποίος διαπιστώνει ότι «οι συναλλαγές του γουάν έχουν αυξηθεί σημαντικά».
Η μεταβολή αυτή είναι σε εξέλιξη, ενώ η Κίνα εξακολουθεί να χαλαρώνει έστω και πολύ σταδιακά τον ασφυκτικό έλεγχο που ασκούσε στο νόμισμά της στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου σχεδίου της να ενθαρρύνει τη διεθνή χρήση του γουάν. Η Κίνα εξετάζει τη δυνατότητα να χαλαρώσει όσους περιορισμούς επιβάλλει σε πολίτες που επενδύουν εκτός της κινεζικής ενδοχώρας. Κάτι τέτοιο θα διευκόλυνε τις εκατέρωθεν ροές κεφαλαίων. Η λεγόμενη διεθνοποίηση του γουάν εντάσσεται στον στόχο του Πεκίνου να περιορίσει την εξάρτησή του από το δολάριο, αλλά και στη γεωπολιτική φιλοδοξία του να απειλήσει την κυριαρχία του αμερικανικού νομίσματος.
Εως τώρα, οι διεθνείς επενδυτές μπορούσαν να χρησιμοποιούν τη διεθνή εκδοχή του νομίσματος που στις αγορές είναι γνωστό ως CNH, του οποίου επιτρέπεται θεωρητικά η ελεύθερη διακύμανση. Στην πραγματικότητα, όμως, το Πεκίνο το διατηρεί συνδεδεμένο σε απόκλιση 2%, καθώς ελέγχει την ισοτιμία του νομίσματος και εκτός των συνόρων. Παρά τους περιορισμούς αυτούς, πάντως, τον Οκτώβριο ο όγκος συναλλαγών του γουάν στο χρηματιστήριο συναλλάγματος του Λονδίνου έφθασε τα 84,5 δισ. δολάρια την ημέρα, σύμφωνα με σχετική μελέτη της Τράπεζας της Αγγλίας. Στη Βόρεια Αμερική, ο καθημερινός όγκος συναλλαγών υπερδιπλασιάστηκε σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους και ανήλθε στα 7,8 δισ. δολάρια την ημέρα.
Στον πυρήνα αυτής της μεταμόρφωσης βρίσκονται τα ξένα επενδυτικά κεφάλαια, που στη διάρκεια του περασμένου έτους διοχέτευαν σταθερά μεγάλη ρευστότητα στην Κίνα αυξάνοντας την έκθεσή τους σε κινεζικά ομόλογα, με τον ρυθμό της αύξησης να καταγράφει ιστορικό ρεκόρ τον Ιανουάριο. Πολλά από αυτά τα επενδυτικά κεφάλαια αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις, καθώς οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων της Κίνας ανέρχονται στο 3,3%, οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου δεν υπερβαίνουν το 1,3% και των γερμανικών bunds είναι σε αρνητικό έδαφος. Εν μέσω αυτής της αλλαγής τοπίου, οι δείκτες της αγοράς καταδεικνύουν πως οι προβλέψεις για τις διακυμάνσεις του γουάν σε χρονικό ορίζοντα ενός μήνα είναι του ιδίου εύρους με εκείνες του ευρώ και του γιεν.