Αν και ακόμα είναι μάλλον νωρίς για τα νέα δεδομένα στις εμπορικές σχέσεις Λονδίνου – Βρυξελλών, τα στοιχεία του Ιανουαρίου για τις συναλλαγές αποτυπώνουν με σαφήνεια την εικόνα. Κι ενώ η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των δύο μερών, που υπεγράφη στα τέλη του 2020, έθεσε τέλος στα τεσσεράμισι χρόνια αβεβαιότητας, ωστόσο δεν απέφυγε τη γραφειοκρατία και άλλες κωλυσιεργίες πλην δασμών, τα οποία δεν γνώριζε το Ηνωμένο Βασίλειο ως μέλος της ενιαίας αγοράς. Η διασυνοριακή ροή αγαθών τον πρώτο μήνα του 2021 μεταξύ Βρετανίας και Ευρωπαϊκής Ενωσης υπογραμμίζει τον αρνητικό αντίκτυπο της αύξησης του κόστους και των εντάσεων στη διεξαγωγή των συναλλαγών. Ο όγκος των εξαγωγών του Ηνωμένου Βασιλείου υποχώρησε δραστικά κατά 42,5% τον Ιανουάριο, ενώ των εισαγωγών κατά μικρότερο ποσοστό (28,4%). Ως αποτέλεσμα παρατηρούμε ότι το συνολικό ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών με την Ε.Ε. έδειξε ελαφρά βελτίωση τον Ιανουάριο.
Πάντως, αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί παρηγορητική ένδειξη, ειδικά εάν σκεφθεί κανείς τη σημαντική απώλεια δραστηριοτήτων, που προκλήθηκε μετά την αιφνίδια διάλυση του εμπορικού πλαισίου μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών. Οι κραδασμοί αυτοί πηγαίνουν πολύ πέραν από την οποιαδήποτε αντιστροφή στη σώρευση αποθεμάτων, που σχετιζόταν με την τότε επικείμενη έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε., και είχε συμβάλει θετικά στο εμπόριο το πρώτο εξάμηνο του 2020. Επίσης, υπερβαίνουν κάθε πιθανή αναταραχή, η οποία σχετίζεται με την πανδημία και τις συνέπειές της στο παγκόσμιο εμπόριο ή την πτώση της εσωτερικής ζήτησης τον Ιανουάριο λόγω καραντίνας στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε ολόκληρη την Ευρώπη – προφανώς, αυτό θα μπορούσε να ήταν συγκρίσιμο με το εμπόριο εκτός Ε.Ε.
Παρά ταύτα, οι εξαγωγές αγαθών σε χώρες εκτός Ε.Ε. αυξήθηκαν σε πραγματικούς όρους κατά 8,9% σε μηνιαία βάση, ενώ οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 14,7%. Λόγω έλλειψης λεπτομερών μηνιαίων στοιχείων και επειδή το παγκόσμιο εμπόριο υπηρεσιών επηρεάζεται σημαντικά από τους συνεχιζόμενους λόγω πανδημίας περιορισμούς στα ταξίδια, είναι δύσκολο να υπολογισθεί ο άμεσος αντίκτυπος της εγκατάλειψης της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς στον τομέα των υπηρεσιών. Τον Ιανουάριο, οι συνολικές εξαγωγές υπηρεσιών από το Η.Β. μειώθηκαν 0,9%, ενώ οι εισαγωγές κατά 2,4%. Οι εξαγωγές υπηρεσιών του Ιανουαρίου ήταν 29% χαμηλότερες από ό,τι πριν από ένα χρόνο, ενώ κατά 36,9% οι εισαγωγές. Οι επιπτώσεις της αποχώρησης από την Ε.Ε. στις υπηρεσίες θα γίνουν πιο ορατές όταν αρθούν οι περιορισμοί και ο τομέας ανακάμψει. Οι προοπτικές για το διμερές εμπόριο είναι εξαιρετικά αβέβαιες. Το χειρότερο και απίθανο σενάριο θα ήταν το εξής: ως ποσοστό του ΑΕΠ, οι εξαγωγές αγαθών στην Ε.Ε. να μειωθούν από 7,3% το δ΄ τρίμηνο του 2020 σε 4,6% το α΄ τρίμηνο του 2021 και από 12% σε 9,2% να μειωθούν οι εισαγωγές.
* Ο κ. Κallum Pickering είναι οικονομολόγος της Berenberg Βank.