Πιστοποιημένοι ιδιώτες, δικηγόροι και λογιστές θα κληθούν να συνδράμουν τη μάχη για την έκδοση των συντάξεων, παλαιών και νέων, όπως αποκαλύπτει με συνέντευξή του στην «Κ» ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης. Εχοντας επενδύσει προσωπικά στην επιτάχυνση της απονομής των συντάξεων, ο κ. Χατζηδάκης επισημαίνει ότι απαιτούνται γρήγορες και αποτελεσματικές λύσεις και ξεκαθαρίζει ότι ο ιδιωτικός τομέας θα συνδράμει με τις δυνάμεις και τις ιδέες του. Περιγράφει πώς θα λειτουργεί το νέο σώμα πιστοποιημένων ιδιωτών, αλλά και τα επόμενα μέτρα που αφορούν κατά κύριο λόγο την απλούστευση των διαδικασιών στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης. Ο υπουργός Εργασίας ανοίγει τα χαρτιά του και για το εργασιακό νομοσχέδιο, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή, εφόσον έχει αρχίσει να ανοίγει και η αγορά. Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη, το ευέλικτο 8ωρο θα εφαρμόζεται έπειτα από ατομική συμφωνία εργαζομένου και εργοδότη. Οσο για την επόμενη μέρα και την «αποσωλήνωση» της αγοράς εργασίας, ο υπουργός προαναγγέλλει μέτρα, στη βάση των προτάσεων ειδικής ομάδας που έχει δημιουργηθεί στο υπουργείο Εργασίας.
– Πότε θα δοθούν οι πρώτες προκαταβολές συντάξεων; Σας φοβίζει η πιθανότητα να λάβουν σύνταξη και κάποιοι που τελικά θα διαπιστωθεί πως δεν το δικαιούνται, όπως επισημαίνουν οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου;
– Μέχρι στιγμής τα πράγματα εξελίσσονται με βάση το χρονοδιάγραμμα της διοίκησης του ΕΦΚΑ. Με είχαν διαβεβαιώσει ότι η πλατφόρμα για αυτό το σημαντικό μέτρο ανακούφισης των συνταξιούχων θα έβγαινε στον αέρα στις 10 Μαρτίου, και τηρήθηκε. Τώρα με διαβεβαιώνουν ότι οι συντάξεις αυτές θα δοθούν πριν από το Πάσχα. Και πράγματι, η διαδικασία προχωράει ομαλά. Εχουν κατατεθεί μέχρι τώρα πάνω από 30.000 αιτήσεις. Σε σχέση με τους δικαιούχους, στον τελευταίο νόμο αλλά και στη σχετική υπουργική απόφαση υπάρχουν όλες οι εγγυήσεις για να γίνουν συμψηφισμοί για όσους τυχόν δεν δικαιούνται εθνική σύνταξη. Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτοί που δεν λαμβάνουν τελικά το ύψος της σύνταξης που προσδοκούν αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό. Ωστόσο, ακόμα και αυτοί παίρνουν τελικά κάποια σύνταξη ή ένα βοήθημα αργότερα. Πείτε μου, παρακαλώ, κ. Σαλούρου, είναι λόγος αυτός να μένουν σε ομηρία δεκάδες χιλιάδες άλλοι συνταξιούχοι την ίδια στιγμή; Αν κάναμε κάτι τέτοιο, θα ήταν πολιτικός και κοινωνικός σαδισμός. Και αυτό δεν πρόκειται να το ανεχθώ.
– Τι απαντάτε σε όσους υποστηρίζουν ότι θέλετε να μπουν ιδιώτες στον e-ΕΦΚΑ, δημιουργώντας παράκεντρα εξουσίας και τριβές με τους εργαζομένους;
– Πού ζουν αυτοί που τα λένε αυτά; Οσοι ξέρουν από ΕΦΚΑ, δεν έχουν δει ιδιωτικές εταιρείες να συνεργάζονται με τον ΕΦΚΑ τόσα χρόνια; Ε, λοιπόν, σκοπός μας είναι ο ιδιωτικός τομέας να συνδράμει με τις δυνάμεις του και τις ιδέες του τη συνολική προσπάθεια για την επιτάχυνση της καταβολής των συντάξεων. Οι δε συνταξιούχοι δεν νοιάζονται καθόλου εάν η σύνταξή τους θα βγει έπειτα από συνδρομή του ιδιωτικού τομέα ή όχι. Τους ενδιαφέρει απλώς να την πάρουν.
– Σε αυτό το πλαίσιο, ποια είναι τα επόμενα βήματα – μέτρα που θα λάβετε μετά και τις εισηγήσεις της αρμόδιας επιτροπής που έχει δημιουργηθεί με επικεφαλής τον κ. Κεφαλογιάννη;
– Το υπουργείο, η ομάδα έργου και η διοίκηση του ΕΦΚΑ «χτίζουν» πάνω σε σημαντική προηγηθείσα προσπάθεια της διοίκησης του ΕΦΚΑ. Οι συντάξεις που δόθηκαν π.χ. το 2020 ήταν κατά 31% περισσότερες σε σχέση με το 2019. Με αυτή τη λογική προχωρούμε και σε περαιτέρω μέτρα. Τις αμέσως επόμενες μέρες θα καταθέσουμε στη Βουλή ρύθμιση περαιτέρω απλούστευσης. Φυσικά δεν θα λύσουμε όλα τα ζητήματα, αλλά θα επικεντρωθούμε σε μερικά «χοντρά». Ενα από αυτά θα είναι και η απλούστευση ορισμένων διαδικασιών για τις διαδοχικές συντάξεις, που παραμένουν ένα μεγάλο «αγκάθι». Η πιο μεγάλη τομή, όμως, θα είναι η συμμετοχή πιστοποιημένων επαγγελματιών, δικηγόρων ή λογιστών, στη διαδικασία έκδοσης της σύνταξης, είτε προσωρινής είτε οριστικής. Πάνω-κάτω πάμε να κάνουμε και στις συντάξεις αυτό που έχει γίνει ήδη για τους πολεοδομικούς ελέγχους με τους μηχανικούς και αυτό που θεσμοθέτησα πρόσφατα στο υπουργείο Περιβάλλοντος με τους ιδιώτες περιβαλλοντικούς ελεγκτές για την έκδοση των περιβαλλοντικών αδειών.
– Πώς ακριβώς θα λειτουργούν;
– Πιστοποιημένοι δικηγόροι και λογιστές θα μπορούν να διαπιστώνουν τον χρόνο ασφάλισης και να εκδίδουν σχετική βεβαίωση, την ύπαρξη ή μη οφειλόμενων εισφορών του ασφαλισμένου, αλλά και να εκδίδουν απόφαση προσωρινής κύριας σύνταξης ή και οριστικής σύνταξης, κύριας και επικουρικής. Εφόσον είναι πιστοποιημένοι, θα μπορούν να ασχοληθούν τόσο με τις εκκρεμείς αιτήσεις όσο και με τις νέες που θα υποβάλλονται εφεξής. Επενδύω προσωπικά πολύ σε αυτή την απόφαση, διότι ρίχνει και άλλες δυνάμεις στη μάχη και μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στην επιτάχυνση της απονομής συντάξεων. Το οφείλουμε στους συνταξιούχους. Πρέπει να δώσουμε γρήγορες και αποτελεσματικές λύσεις.
– Πότε αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το σχέδιο νόμου για τις επικουρικές συντάξεις;
– Στόχος είναι να παρουσιαστεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους. Τη φιλοσοφία, πάντως, τη γνωρίζετε. Μας ενδιαφέρει οι νέοι εργαζόμενοι και όσοι είναι μέχρι 35 ετών να μπορούν, χωρίς το κράτος να φροντίζει πριν από αυτούς για αυτούς, να δημιουργούν έναν ατομικό συνταξιοδοτικό «κουμπαρά», προσδιορίζοντας ώς ένα βαθμό οι ίδιοι το ύψος της σύνταξής τους. Είναι σημαντικό να ενισχύεται η ελευθερία επιλογών των νέων ανθρώπων, αλλά και να μπορούν να ακολουθούν κάτι που γίνεται ήδη στην Ευρώπη, αντί να παραμένουμε δέσμιοι δογμάτων που έχουν καταρρεύσει στην πράξη. Πολύ περισσότερο καθώς έχουν αλλάξει πλήρως τα δημογραφικά δεδομένα σε σχέση με την περίοδο που στήθηκε το σημερινό ασφαλιστικό.
– Και έπειτα από αυτή τη μεταρρύθμιση, το ασφαλιστικό θα έχει «λυθεί»; Γιατί πολλοί υποστηρίζουν ότι η συνταξιοδοτική δαπάνη παραμένει υψηλή και η πανδημία αναμένεται να επιδεινώσει το πρόβλημα…
– Στο ασφαλιστικό σύστημα έχουν γίνει αλλεπάλληλες παρεμβάσεις την τελευταία δεκαετία. Η βασική παρέμβαση της επόμενης περιόδου είναι ακριβώς η παρέμβαση για τις επικουρικές συντάξεις. Παρακολουθούμε φυσικά την εξέλιξη όλων των δεικτών, αλλά το μυαλό μας είναι βασικά στην κατάθεση αυτού του νομοσχεδίου και στην επίλυση του θέματος με την καθυστέρηση της καταβολής συντάξεων, που δεν παίρνει αναβολή.
Ευέλικτο 8ωρο έπειτα από ατομική συμφωνία εργαζομένου – εργοδότη
– Κατά τη διαχείριση της πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης, η κυβέρνηση και δη το υπουργείο Εργασίας φαίνεται πως αντεπεξήλθε με ιδιαίτερη ικανότητα στην πρόκληση για προστασία των θέσεων εργασίας και των εισοδημάτων των εργαζομένων. Τι θα γίνει όμως με την επόμενη μέρα;
– Πράγματι, έχουμε τη 2η καλύτερη επίδοση στην Ευρώπη στη συγκράτηση της ανεργίας τον τελευταίο χρόνο χάρη στα μέτρα που υιοθετήθηκαν από την κυβέρνηση και ειδικά το υπουργείο Εργασίας. Ωστόσο, η επόμενη μέρα δεν μας αφήνει καθόλου αδιάφορους. Εχει ήδη δημιουργηθεί στο υπουργείο μας ομάδα εργασίας με επικεφαλής τον υφυπουργό κ. Τσακλόγλου και στο τέλος Μαρτίου θα παραδώσει το πόρισμά της για να το συζητήσουμε με τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση.
– Φοβάστε έκρηξη των απολύσεων; Ποιο είναι το σχέδιό σας για την «αποσωλήνωση» της αγοράς εργασίας; Ποιος ο ρόλος των ευρωπαϊκών πόρων;
– Αυτή τη χρονιά, μαζί με τις υγιείς επιχειρήσεις που στηρίχθηκαν, στηρίχθηκαν και άλλες που υπό κανονικές συνθήκες ίσως δεν θα επιβίωναν. Είναι λογικό λοιπόν την επόμενη μέρα να υπάρξουν κραδασμοί. Θα υπάρξουν δύο αντίρροπες δυνάμεις: η άνοδος της οικονομίας συνολικά λόγω και της ανόδου της ζήτησης· και ορισμένες επιχειρήσεις ή ίσως και κάποιοι κλάδοι που είναι σε μετάβαση, που θα βρεθούν μπροστά σε ένα αρνητικό περιβάλλον. Η προσπάθειά μας θα εδράζεται σε πολιτικές επιδοτούμενης απασχόλησης, στον βαθμό που αυτές επιτρέπονται από το ενωσιακό δίκαιο. Αλλά και σε δυναμικές πολιτικές κατάρτισης με ουσιαστική αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων. Και σε έναν συνολικότερο επανασχεδιασμό των πολιτικών απασχόλησης, έτσι ώστε να απαντούν στις ανάγκες της συγκυρίας. Εννοείται ότι οι δράσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ θα είναι εμπροσθοβαρείς και θα δοθεί μεγάλη έμφαση στις ψηφιακές δεξιότητες.
– Πότε θα κατατεθεί στη Βουλή το εργασιακό νομοσχέδιο;
– Το νομοσχέδιο είναι έτοιμο σε πολύ μεγάλο βαθμό. Αν θέλαμε να το περάσουμε χωρίς εκτεταμένο διάλογο, γνωρίζετε ότι έχουμε την πλειοψηφία στη Βουλή, θα μπορούσε να έχει ήδη περάσει. Δίνουμε περισσότερο χρόνο διότι δεν θέλουμε να το καταθέσουμε μεσούσης της πανδημίας και των σχετικών μέτρων. Ομως, καθώς όλοι ελπίζουμε πως η οικονομία θα αρχίσει σταδιακά να ανοίγει, θα προχωρήσουμε σύντομα στην παρουσίασή του, έτσι ώστε να ακολουθήσει η σχετική διαβούλευση. Το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του εργατικού δικαίου θα είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση με στόχο την προσαρμογή της αγοράς εργασίας στα σύγχρονα ευρωπαϊκά οικονομικά και τεχνολογικά δεδομένα. Επειδή γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχουν εργαζόμενοι χωρίς επιχειρήσεις, ούτε επιχειρήσεις με τους εργαζομένους «στα κεραμίδια», θέλουμε να συνδυάσουμε όσο περισσότερο γίνεται την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας με την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
– Ποιες είναι οι βασικές ρυθμίσεις του;
– Θα υπάρχουν ρυθμίσεις για την αναβάθμιση του συστήματος «Εργάνη», με παράλληλη εισαγωγή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, που θα είναι βασικό όπλο προστασίας του εργαζομένου από καταχρήσεις της εργοδοτικής πλευράς, ιδιαίτερα για το ωράριο εργασίας και τις υπερωρίες. Ρυθμίσεις για την ισορροπία οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, όπως η άδεια πατρότητας για πρώτη φορά στους πατεράδες. Μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας. Ρυθμίσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια στον συνδικαλισμό. Εκσυγχρονισμός του πλαισίου για τη διευθέτηση ατομικών και συλλογικών διαφορών μέσω του ΣΕΠΕ και του ΟΜΕΔ. Και, τέλος, μια σειρά από σημαντικές παρεμβάσεις στο ατομικό εργατικό δίκαιο, όπως η τηλεργασία, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η λήψη μέτρων για νέες μορφές απασχόλησης όπως οι λεγόμενες συνεργατικές πλατφόρμες (delivery, κ.λπ.).
– Ηδη έχουν εκφραστεί αντιδράσεις για τις αλλαγές στη διευθέτηση εργασίας, το λεγόμενο ευέλικτο 8ωρο… Τι θα αλλάξει και γιατί δεν προχώρησε μέχρι σήμερα ο θεσμός; Μήπως η ελληνική αγορά εργασίας δεν έχει ανάγκη το συγκεκριμένο εργαλείο;
– Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας έχει προχωρήσει σχεδόν σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες με συμφωνίες εργαζομένων και εργοδοτών. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα σε κλάδους με αυξημένη εποχικότητα, άρα με αυξομείωση στη ζήτηση. Στις χώρες που τα συνδικάτα έχουν συμφωνήσει σε τέτοιους είδους ρυθμίσεις έχει ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα κλάδων της οικονομίας –προφανώς επί ζημία χωρών που δεν το έχουν κάνει, όπως εμείς– χωρίς να επηρεαστεί ο χρόνος εργασίας των εργαζομένων, γιατί δεν επηρεάζονται συνολικά ρυθμίσεις όπως είναι το 8ωρο ή οι 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα. Γίνονται απλώς διευθετήσεις βάσει της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας σε επίπεδο εξαμήνου. Μπορείς, δηλαδή, να δουλέψεις για κάποια περίοδο του χρόνου μέχρι 10 ώρες την ημέρα. Και για αντίστοιχη περίοδο του ίδιου έτους να δουλεύεις 6 ώρες την ημέρα ή να παίρνεις ρεπό. Αυτό μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να είναι ακόμα και διευκόλυνση για κάποιους εργαζομένους, ανάλογα με το πώς έχουν δομήσει την προσωπική και οικογενειακή ζωή τους. Γι’ αυτό και προσανατολιζόμαστε να δώσουμε τη δυνατότητα στους εργαζομένους που το επιθυμούν να εκμεταλλευτούν τη δυνατότητα αυτή και να υπογράφουν, εφόσον θέλουν, ατομικές συμβάσεις εργασίας με τους εργοδότες τους πάνω σε αυτή τη βάση. Δεν έχω αντιληφθεί προσωπικά οι εργαζόμενοι που έχουν ενταχθεί σε τέτοια προγράμματα στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες να έχουν λιγότερα δικαιώματα από όσα έχουν οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα.
– Τι προβλέπεται σχετικά με τις γονικές άδειες;
– Φέρνουμε ρυθμίσεις που στηρίζουν την ισότητα των φύλων και συμφιλιώνουν την επαγγελματική με την οικογενειακή ζωή. Δίνουμε για πρώτη φορά άδεια πατρότητας 14 εργάσιμων ημερών με πλήρεις αποδοχές λόγω γέννησης τέκνου σε όλους τους πατεράδες. Παράλληλα, ενισχύουμε τον θεσμό της γονικής άδειας για τους δύο γονείς και με αυτό τον τρόπο αίρουμε ένα αντικίνητρο για την πρόσληψη γυναικών.
– Οσον αφορά τον συνδικαλιστικό νόμο, τι θα αλλάξει και κυρίως ποιες ανάγκες υπαγορεύουν τις αλλαγές αυτές;
-Ολοι θυμόμαστε τις σκηνές από το πρόσφατο συνέδριο της ΓΣΕΕ. Οι ξυλοδαρμοί δεν ενισχύουν την αξιοπιστία του συνδικαλιστικού κινήματος. Θα φέρουμε λοιπόν μια σειρά ρυθμίσεων οι οποίες θα διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την εγκυρότητα στον τρόπο λήψης των αποφάσεων. Εάν ο συνδικαλισμός γίνεται ερήμην των πραγματικών εργαζομένων, τότε δεν μπορεί και να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εργαζομένων.