Επιτάχυνση της ανάπτυξης, αύξηση των επενδύσεων, της απασχόλησης αλλά και των φορολογικών εσόδων, δημιουργώντας έτσι δημοσιονομικό χώρο για περαιτέρω ελαφρύνσεις, είναι ο ενάρετος κύκλος που τροφοδοτεί το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, όπως προκύπτει από τις μελέτες μακροοικονομικών επιπτώσεων της Τράπεζας της Ελλάδος και του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) που το συνοδεύουν. Καθοριστικός είναι ο ρόλος των μεταρρυθμίσεων, που φαίνεται να συντηρούν τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης μακροπρόθεσμα.
Οι μελέτες περιλαμβάνονται σε μια εκτενή παρουσίαση του Σχεδίου, που θα κατατεθεί σήμερα στη Βουλή.
Τα μοντέλα που χρησιμοποίησαν οι αναλυτές προϋποθέτουν βεβαίως πλήρη απορρόφηση των 30,5 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης έως τις 31 Αυγούστου του 2026 και πλήρη εφαρμογή των προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων του Σχεδίου, κι αυτό είναι κάτι που μένει να αποδειχθεί. Αν αυτή η παραδοχή επαληθευτεί, ωστόσο, η ελληνική οικονομία μπορεί να προσβλέπει στις εξής ευεργετικές επιπτώσεις του «Ελλάδα 2.0», σύμφωνα με τη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος:
• Το επίπεδο του ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 6,9% έως το 2026, ή 1,15 ποσοστιαία μονάδα κατά μέσον όρο κάθε χρόνο για την περίοδο 2021-2026. Σωρευτικά, την περίοδο αυτή το ΑΕΠ αυξάνεται κατά ποσό ίσο με το 1/3 του ΑΕΠ του 2020. Η αύξηση διατηρείται και μακροπρόθεσμα λόγω της θετικής μόνιμης επίδρασης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η μόνιμη αύξηση σε ορίζοντα 20ετίας υπολογίζεται σε 6,5 μονάδες του ΑΕΠ.
• Οι ιδιωτικές επενδύσεις θα αυξηθούν κατά περίπου 20% το 2026.
• Η απασχόληση θα αυξηθεί κατά 4%, κάτι που μεταφράζεται στη δημιουργία τουλάχιστον 180.000 νέων θέσεων εργασίας έως το 2026.
• Τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2026, καθώς διευρύνεται η φορολογική βάση.
• Το πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης βελτιώνεται κατά το ίδιο ποσό, δηλαδή κατά 2,8 ποσοστιαίες μονάδες, δημιουργώντας επιπρόσθετο δημοσιονομικό χώρο.
Η μελέτη της ΤτΕ ξεχωρίζει τις επιπτώσεις των επιχορηγήσεων και των δανείων από αυτές των μεταρρυθμίσεων.
Οι πρώτες αυξάνουν το επίπεδο του πραγματικού ΑΕΠ κατά περίπου 4,3% το 2026, ή 0,7 ποσοστιαία μονάδα κάθε χρόνο. Μεταξύ των δύο, επιχορηγήσεων και δανείων, σημαντικότερη επίδραση έχουν τα δάνεια.
Οι μεταρρυθμίσεις αυξάνουν το ΑΕΠ κατά 2,6%, ή 0,43 ποσοστιαία μονάδα κάθε χρόνο. Οπως επισημαίνεται στη μελέτη, όμως, «σε αντίθεση με την τελικά παροδική οικονομική επέκταση που χρηματοδοτείται από επιχορηγήσεις και δάνεια, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις οδηγούν σε μόνιμη αύξηση της παραγωγικής ικανότητας της οικονομίας». Συγκεκριμένα, η ΤτΕ εκτιμά ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αυξάνουν μακροπρόθεσμα το ΑΕΠ κατά 6%, τις ιδιωτικές επενδύσεις κατά 8,5%, την απασχόληση κατά 4% και τα φορολογικά έσοδα κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.
Μεταξύ των μεταρρυθμίσεων, τη μεγαλύτερη συμβολή στην αύξηση του ΑΕΠ έχουν όσες στοχεύουν στην αύξηση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό (εκπαίδευση, κατάρτιση, παιδική φροντίδα) και ακολουθούν όσες αυξάνουν την παραγωγικότητα (βελτίωση επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ψηφιοποίηση οικονομίας) και όσες ενισχύουν τον ανταγωνισμό στις αγορές προϊόντων (απλοποίηση επιχειρηματικού περιβάλλοντος, διευκόλυνση διεθνούς εμπορίου).
Η μελέτη του ΣΟΕ προβλέπει ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του ΑΕΠ, ύψους 7,73% έως το 2026, ή 1,24 μονάδα κατά μέσον όρο την περίοδο 2021-2026. Οι ιδιωτικές επενδύσεις κατά το ΣΟΕ αυξάνονται κατά 20,8%. Μικρότερη θετική επίδραση σε σύγκριση με την Τράπεζα της Ελλάδος διαπιστώνει ως προς το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης, το οποίο βελτιώνεται κατά 1,59 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ. Το ΣΟΕ προβλέπει επίσης βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου κατά 0,47 ποσοστιαία μονάδα το 2026.