Μια πορεία σύγκρουσης με την αγορά και με τις ξένες τράπεζες επιλέγει και πάλι η Τουρκία, καθώς η γειτονική χώρα επιβάλλει και πάλι πρόστιμα σε διεθνείς τραπεζικούς κολοσσούς ενώ εγκαταλείπεται μαζικά από το ξένο κεφάλαιο.
Το μεγαλύτερο πρόστιμο, ύψους 7,8 εκατ. τουρκικών λιρών, ποσό αντίστοιχο του ενός εκατ. δολαρίων, επέβαλε η τουρκική επιτροπή κεφαλαιαγοράς στην ελβετική Credit Suisse, ενώ μικρότερα πρόστιμα ύψους 6,3 εκατ. τουρκικών λιρών, ποσό αντίστοιχο των 777.000 δολαρίων περίπου, επέβαλε σε Barclays και Bank of America. Λίγο μικρότερα, της τάξης μόλις των 148.000 δολαρίων, ή και ακόμη χαμηλότερα ποσά σε Goldman Sachs, JP Morgan, HSBC, UBS, Renaissance, Capital Master Fund και Wood & Co. Σύμφωνα με την επιτροπή κεφαλαιαγοράς, οι εν λόγω διεθνείς τράπεζες στοιχημάτισαν στην υποχώρηση τουρκικών τίτλων, επιδόθηκαν δηλαδή στο γνωστό «σορτάρισμα» χωρίς να έχουν προβεί στις απαιτούμενες τυπικές διαδικασίες ενημέρωσης. Οπως σχολιάζει σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, τα ποσά είναι ασφαλώς μικρά έως αμελητέα για τους εν λόγω τραπεζικούς κολοσσούς. Αποτελούν, όμως, επανάληψη ενός μοτίβου συμπεριφοράς στο οποίο έχει επανειλημμένως καταφύγει η τουρκική ηγεσία στην αναμέτρησή της με τις δυνάμεις της αγοράς.
Πράγματι, τον Ιούλιο του περασμένου έτους, το τουρκικό χρηματιστήριο απαγόρευσε για τρεις μήνες στις Goldman Sachs, JPMorgan, Bank of America, Barclays, Credit Suisse Wood & Co. να σορτάρουν τουρκικές μετοχές και να διενεργούν ορισμένες κατηγορίες συναλλαγών.
Εχουν προηγηθεί σημαντικές εκροές κεφαλαίων και πάλι από τη χώρα. Μετά την αποπομπή του κεντρικού τραπεζίτη και την αντικατάστασή του με πειθήνιο οπαδό του Τούρκου προέδρου, οι επενδυτές έχουν εμφανώς τραπεί και πάλι σε άτακτη φυγή, προεξοφλώντας σειρά μειώσεων των επιτοκίων της λίρας. Μόνον στη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας οι ξένοι επενδυτές απέσυραν 1,9 δισ. δολάρια από τουρκικούς τίτλους, μετοχές και ομόλογα. Είναι σαφές ότι δεν πείθονται από τις υποσχέσεις που τους έδωσε ο νέος κεντρικός τραπεζίτης, Σαχάπ Καβτσιόγλου, πως η νομισματική πολιτική θα παραμείνει περιοριστική. Σημειωτέον ότι οι υποσχέσεις διέρρευσαν από πηγές που μίλησαν σε καθεστώς ανωνυμίας, καθώς ήταν απαγορευμένη στους δημοσιογράφους η τηλεδιάσκεψη του κεντρικού τραπεζίτη με τους επενδυτές. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο κ. Καβτσιόγλου δήλωσε στους επενδυτές ότι κατανοεί τις ανησυχίες τους αλλά να μη βιαστούν να τον κρίνουν πριν από τη συνεδρίαση του Απριλίου. Μιλώντας στους Financial Times, ένας εκ των συμμετεχόντων εξέφρασε την εκτίμηση πως είναι πολύ περιορισμένα τα περιθώρια ελιγμών του νέου κεντρικού τραπεζίτη.
Οι νέες εκροές ξένου κεφαλαίου από την πάλαι ποτέ αγαπημένη των επενδυτών αποτελούν την απόδειξη ότι με την αποπομπή ενός ακόμη κεντρικού τραπεζίτη, και μάλιστα του Νατσί Αγκμπάλ, που έχαιρε της εμπιστοσύνης της αγοράς, η Τουρκία χάνει και το τελευταίο ίχνος αξιοπιστίας της. Σύμφωνα με σχετική έκθεση της Τράπεζας της Τουρκίας, που διέρρευσε στο Bloomberg, οι ξένοι επενδυτές απέσυραν 814 εκατ. δολάρια από τουρκικές μετοχές και 1,1 δισ. δολάρια από τουρκικά ομόλογα. Αυτό σημαίνει ότι εγκατέλειψε την Τουρκία τουλάχιστον το 37% όσων κεφαλαίων είχαν εισρεύσει από τον Νοέμβριο και τον διορισμό του Αγκμπάλ. Σημειωτέον ότι κατά ορισμένες πηγές που έχουν μιλήσει στον ξένο Τύπο σε καθεστώς ανωνυμίας, η αποπομπή του Αγκμπάλ οφειλόταν όχι μόνο στην αύξηση των επιτοκίων αλλά και στην πρόθεση του τέως κεντρικού τραπεζίτη να διεξαγάγει έρευνες γύρω από τα ποσά που δαπάνησε η κεντρική τράπεζα επί του προκατόχου του στο πλαίσιο της πολιτικής στήριξης της τουρκικής λίρας.