Με τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό να αποτελεί πυλώνα για την προσέλκυση και την υλοποίηση επενδύσεων, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) και η Επιτροπή Χωροταξίας και Δικτύων καταθέτουν σειρά προτάσεων με στόχο την αναμόρφωση του υφιστάμενου καθεστώτος. Αυτό με δεδομένη την αναμόρφωση του χωροταξικού πλαισίου μέσω του ν. 4759/2020, που περιλαμβάνει ένα φιλόδοξο εγχείρημα, την κάλυψη του 75%-80% της ελληνικής επικράτειας με σχέδια χρήσεων γης έως το 2025-2026, τη στιγμή που από το 1983 έως σήμερα έχει καλυφθεί μόνο το 20%.
Οπως αναφέρει ο ΣΕΒ σε ειδική έκδοσή του, «οι αλλαγές που πρόσφατα έγιναν με τον ν. 4759/2020 έχουν ως στόχους την αντιμετώπιση της αδυναμίας αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας και την απουσία ειδικού πλαισίου διενέργειας μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων. Τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, μέσα από ένα νέο σύστημα σχεδιασμού και την υλοποίηση των προβλεπόμενων από το θεσμικό πλαίσιο πολεοδομικών σχεδίων για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού και την επίτευξη βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης».
Ο νόμος 4759/2020 περιέχει διατάξεις που αφορούν όλο το φάσμα της χωρικής πολιτικής και οι οποίες αναμένεται να συμβάλουν σε μια σημαντική αναδιάρθρωση του τρόπου με τον οποίο ο χωρικός σχεδιασμός, και εν γένει η πολιτική του ελληνικού κράτους στον τομέα της χωροταξίας και της πολεοδομίας, σχεδιάζεται και υλοποιείται. Ως εκ τούτου, τα νέα σχέδια χρήσεων γης αναμένεται να είναι από ρυθμιστικής άποψης πολύ πιο ισχυρά, καθώς θα εγκρίνονται μέσω προεδρικού διατάγματος και θα υπόκεινται σε προληπτικό έλεγχο από το Συμβούλιο της Επικρατείας, ενώ πρόκειται να προωθηθούν σε μεγάλη κλίμακα και να καλύψουν ένα σημαντικό τμήμα της επικράτειας έως το 2025.
Με στόχο την έγκαιρη και ολοκληρωμένη ενεργοποίηση του αναθεωρημένου συστήματος σχεδιασμού και προκειμένου η Ελλάδα να μπορέσει να προχωρήσει στη σταδιακή εξάλειψη των παραγόντων που καθυστερούν ή ματαιώνουν σημαντικές παραγωγικές επενδύσεις, ο ΣΕΒ προτείνει σειρά ενεργειών που αφορούν τους εξής τέσσερις άξονες:
• Την επιτάχυνση και έγκαιρη υλοποίηση των εν εξελίξει σχεδιασμών που αφορούν σημαντικούς παραγωγικούς τομείς της χώρας (αναθεωρήσεις ειδικών χωροταξικών πλαισίων [ΕΧΠ] βιομηχανίας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ολοκλήρωση νέου ΕΧΠ ορυκτών πρώτων υλών).
• Την επίλυση χρόνιων ζητημάτων που απορρέουν από αναχρονιστικές και αντιφατικές χωρικές ρυθμίσεις και διατάξεις για τις παραγωγικές δραστηριότητες (ειδικά και τοπικά πολεοδομικά σχέδια σε περιοχές με ζώνες οικιστικού ελέγχου ή άλλες ξεπερασμένες ειδικές πολεοδομικές διατάξεις, καθώς και σε χωρικές ενότητες με αναπτυξιακές πιέσεις και συγκριτικά επενδυτικά πλεονεκτήματα).
• Τη βελτίωση της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας για την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου των παραγωγικών και μεταποιητικών δραστηριοτήτων (μεταξύ άλλων, κωδικοποίηση της νομοθεσίας, νέο προεδρικό διάταγμα χρήσεων γης και αντιστοίχιση χρήσεων γης με κωδικούς αριθμούς δραστηριότητας και αναθεώρηση ν. 3982/2011 για τα επιχειρηματικά πάρκα).
• Την υλοποίηση παρεμβάσεων σε επιμέρους πεδία με σημαντικές αναπτυξιακές προοπτικές για την εθνική οικονομία και την προσέλκυση νέων επενδύσεων (νέα εθνική χωρική στρατηγική για ένα νέο παραγωγικό υπόδειγμα με έμφαση στη μεταποίηση, θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, θέσπιση αστικής στρατηγικής για την αναβάθμιση των πόλεων, σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο χωροθέτησης βιομηχανικών λιμένων και αξιοποίησης γεωργικών γαιών).