Με αξιώσεις αναμένεται να διεκδικήσει το ελληνικό σχέδιο «White Dragon» (Λευκός Δράκος) χρηματοδότηση από την Ε.Ε. ως σημαντικό έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΙPCEI) στο πλαίσιο του προγράμματος Hydrogen Europe, μέσω του οποίου ενθαρρύνονται οι συμμαχίες ευρωπαϊκών εταιρειών για την υλοποίηση μεγάλης κλίμακας έργων στην τεχνολογία του υδρογόνου.
Στο επενδυτικό σχέδιο με συντονιστή τη ΔΕΠΑ συμμετέχουν μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις, όπως ο ΔΕΣΦΑ, τα ΕΛΠΕ, η Motor Oil, η Μytilineos, η Cenergy, η ΤΕΡΝΑ, η πολωνική εταιρεία Solaris, αλλά και ερευνητικά ιδρύματα, όπως ο «Δημόκριτος» και το ΕΚΕΤΑ. Ο φάκελος για την υποψηφιότητα του έργου είναι έτοιμος και αναμένεται να κατατεθεί στο πλαίσιο της πρόσκλησης που απηύθυνε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας την περασμένη εβδομάδα για συμμετοχή στο πρόγραμμα Hydrogen Europe.
Η «Κ» παρουσιάζει τα βασικά σημεία του σχεδίου «White Dragon» που φέρεται να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της κούρσας για τη χρηματοδότηση, καθώς πληροί όλες τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Το εμβληματικό έργο παραγωγής πράσινου υδρογόνου από ηλεκτρολύτες που θα παράγονται με ενέργεια από φωτοβολταϊκά πάρκα, στηρίζεται στην αξιοποίηση του ενεργειακού κενού που θα αφήσει ο παροπλισμός του λιγνίτη στη Δυτική Μακεδονία, στις υποδομές υψηλής τάσης (χωρητικότητα 6 GW) που συνδέουν την περιοχή με την υπόλοιπη χώρα και τη Βόρεια Μακεδονία, την Αλβανία και τη Βουλγαρία για την ενσωμάτωση στο δίκτυο της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και στους αγωγούς φυσικού αερίου που θα πρέπει να «πρασινίσουν» σε ένα ποσοστό για να συνεχίσουν να έχουν ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση. Πρόκειται για μια επένδυση άνω των 2 δισ. ευρώ που μπορεί να φτάσει και τα 4 δισ. ανάλογα με τα φωτοβολταϊκά πάρκα που θα κατασκευαστούν.
Το σχέδιο περιλαμβάνει μια μονάδα παραγωγής ανανεώσιμων πηγών υδρογόνου 3.875 GW ηλεκτρολυτών έως το 2028. Μόλις αναπτυχθούν πλήρως, οι ηλεκτρολύτες θα παράγουν 16.000 τόνους/έτος πράσινου υδρογόνου και θα ενισχύσουν τη διαδικασία απολιγνιτοποίησης στη Δυτική Μακεδονία. Το πράσινο υδρογόνο που θα παράγεται θα συμπιεστεί και θα αποθηκευτεί σε δεξαμενές (βραχυπρόθεσμη αποθήκευση). Μέρη της περίσσειας υδρογόνου θα εγχυθούν και θα αναμειχθούν στον αγωγό Tap και θα μεταφερθούν μέσω της Αλβανίας στην Ιταλία. Ενα άλλο μέρος μέσω ενός ακόμη αγωγού υδρογόνου θα μεταφέρεται στα τρία ελληνικά διυλιστήρια, Κορίνθου, Ασπροπύργου και Θεσσαλονίκης, στη Βιομηχανία Λιπασμάτων (ELFE) και στα αστικά κέντρα Αττικής και Θεσσαλονίκης για τη χρήση τους στον τομέα της μεταφοράς.
Στη Δυτική Μακεδονία, κατά μήκους του κεντρικού αγωγού, και στα αστικά κέντρα Αττικής και Θεσσαλονίκης θα κατασκευαστούν 10 σταθμοί ανεφοδιασμού υδρογόνου κυρίως για βαρέα οχήματα (αποκομιδής απορριμμάτων, λεωφορεία, φορτηγά κ.λπ.). Το έργο White Dragon καλύπτει και τις επιταγές της Ε.Ε. για τον συνδυασμό των προς χρηματοδότηση έργων με άλλα εθνικά αντίστοιχα έργα, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα πανευρωπαϊκό οικοσύστημα υδρογόνου, καθώς συνδέεται με άλλα δύο IPCEI που είτε έχουν υποβληθεί στις Αρχές άλλων ευρωπαϊκών χωρών είτε θα υποβληθούν μετά την πρόσκληση του ΥΠΕΝ. Ενα από τα συνδεδεμένα αυτά έργα είναι το ιταλικό IPCEI που έχει υποβληθεί από τη Solid Power. Στην πρώτη φάση ανάπτυξης το έργο θα στηριχθεί στον αγωγό που θα κατασκευάσει ο ΔΕΣΦΑ στη Δυτική Μακεδονία, ο οποίος θα ξεκινάει από τα Τρίκαλα Ημαθίας και διασχίζοντας τη Δυτική Μακεδονίας κατά μήκος 156 χλμ. θα καταλήγει βόρεια της Πτολεμαΐδας. Αυτός ο αγωγός θα χρησιμεύσει ως ένας από τους αγωγούς καθαρού υδρογόνου αλλά θα παρέχει επίσης τις απαραίτητες ποσότητες φυσικού αερίου όταν προκύπτουν περίοδοι χαμηλής φωτοβολταϊκής παραγωγής. Το εγχυμένο και αναμεμειγμένο υδρογόνο θα καταναλωθεί στη Δυτική Μακεδονία σε βιομηχανικές και κτιριακές χρήσεις.
Εάν οι παραγόμενες ποσότητες υπερβαίνουν την τοπική ζήτηση, υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς (αντίστροφη ροή) στο κύριο σύστημα φυσικού αερίου, το οποίο θα προσαρμοστεί για τη μεταφορά υδρογόνου σε ποσοστό έως και 10%. Οι πρώτοι καταναλωτές υδρογόνου αναμένεται να είναι τα διυλιστήρια στις περιοχές Ελευσίνας, Κορίνθου και Θεσσαλονίκης, η βιομηχανία λιπασμάτων στην Καβάλα και αρκετές εταιρείες στη βιομηχανική περιοχή των Οινοφύτων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα διυλιστήρια είναι διεθνώς οι μεγαλύτεροι καταναλωτές υδρογόνου.
Στη δεύτερη φάση ανάπτυξης του έργου, το υδρογόνο που θα παράγεται στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας θα μεταφέρεται μέσω του κύριου αγωγού που διαχειρίζεται ο ΔΕΣΦΑ στις κύριες περιοχές κατανάλωσης, καλύπτοντας όλες τις βιομηχανικές ομάδες που καταναλώνουν τώρα φυσικό αέριο. Το υδρογόνο θα καταναλωθεί είτε ως μέρος ενός μείγματος είτε σε καθαρή μορφή.
Επενδύσεις 180-470 δισ. έως το 2050
Η Ε.Ε. στηρίζει στο καθαρό υδρογόνο την απανθρακοποίηση μιας σειράς από τομείς της οικονομίας που εμφανίζουν δυσκολία στον εξηλεκτρισμό τους, όπως η βαριά βιομηχανία, οι οδικές μεταφορές μεγάλων αποστάσεων, οι αερομεταφορές και η ναυτιλία, ενώ προσβλέπει και στην αξιοποίησή του για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας. Η στρατηγική αυτή προβλέπει επενδύσεις τουλάχιστον 180-470 δισ. ευρώ έως το 2050 για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου. Η απόσταση, ωστόσο, που έχει να διανύσει η Ευρώπη σε σχέση με τους στόχους που έχει θέσει για την παραγωγή υδρογόνου είναι τεράστια. Διεθνώς σήμερα, μόνο 7-8 εταιρείες παράγουν υδρογόνο από ΑΠΕ και αυτές σε πολύ μικρής κλίμακας έργα, της τάξεως των 10-20 MW. Παράγουν 4.000-8.000 κυβικά υδρογόνου την ώρα, όταν ένα διυλιστήριο για να λειτουργήσει χρειάζεται 100.000-120.000 κυβικά υδρογόνου την ώρα.