Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει ακόμη μακρύ δρόμο να διανύσει ωσότου μετατραπεί σε διεθνές εμπορευματικό κέντρο. Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών EY, τα έργα υποδομής σε λιμάνια, οδικούς άξονες και σιδηροδρομικό δίκτυο που έχουν πραγματοποιηθεί το τελευταίο διάστημα ή βρίσκονται στη φάση του σχεδιασμού ενισχύουν σημαντικά τις προοπτικές ανάδειξης της χώρας ως διεθνούς εμπορευματικού κέντρου την επόμενη δεκαετία.
Από το 2009 έως το 2014, οι ρυθμοί ανάπτυξης της εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) και του τομέα ανάθεσης βασικών λειτουργιών logistics σε εξωτερικούς παρόχους (3PLPs) υποχώρησαν, ετησίως, κατά μέσον όρο σε ποσοστό 4,9%, έχοντας απολέσει σωρευτικά το 26% της συνολικής αξίας τους.
Το 2015 η αξία της αγοράς 3PLP, ύστερα από πτώση έξι ετών, αυξήθηκε για πρώτη φορά κατά 2,15%, μέγεθος που λόγω της πανδημικής κρίσης υποχώρησε το 2020, έναντι του 2019, κατά 4,9%, στα 368 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον (τελευταίο διαθέσιμο) δείκτη επιδόσεων logistics της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2018, ο κλάδος κατέλαβε την 42η θέση μεταξύ 160 χωρών. Στόχος όμως, όπως αναφέρουν οι αναλυτές της EY, είναι μέσα στην επόμενη πενταετία η Ελλάδα να ενταχθεί στην ομάδα των 30 χωρών με τις καλύτερες επιδόσεις, αποτελώντας διαμετακομιστική πύλη της Κεντρικής και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
«Από το 2013, οπότε τα πρώτα τρένα έφυγαν από τον σταθμό της Cosco στον Πειραιά για την Τσεχία και πολλές χώρες έλαβαν πρωτοβουλίες για την προσέλκυση μεγάλων παγκόσμιων παικτών που θα μπορούσαν να επενδύσουν στην Ελλάδα, έχουμε χάσει πολύτιμο χρόνο. Τα λιμάνια της Αδριατικής, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Ρουμανία έχουν αποκτήσει μια ανταγωνιστική βιομηχανία logistics», αναφέρει, σε τοποθέτησή του στο πλαίσιο της έρευνας, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Εφοδιαστικής και πρώην διευθύνων σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Αθανάσιος Ζηλιασκόπουλος.
Κατά τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή του ΣΕΒ δρα Γιώργο Ξηρογιάννη, πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα πρέπει να αξιοποιηθούν για τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού δικτύου και την ανάπτυξη μεγάλων χώρων logistics, ενώ απαιτείται να απλοποιηθεί και το αδειοδοτικό πλαίσιο προκειμένου η Ελλάδα να αναβαθμίσει τη θέση της ως διεθνές εμπορευματικό κέντρο.
Σύμφωνα με την έρευνα, τα τελευταία χρόνια υπήρξε πρόοδος ως προς την υλοποίηση υποδομών που είναι απαραίτητες για την ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας ως εμπορευματικού κέντρου. Ενδεικτικά, μετά την ιδιωτικοποίησή του, το λιμάνι του Πειραιά είναι το τέταρτο μεγαλύτερο στην ευρωπαϊκή ήπειρο, διαθέτοντας ετήσια δυναμικότητα άνω των 7,5 εκατ. ευρώ ΤEUs. Αντίστοιχα, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αποτελεί τμήμα του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών και βρίσκεται σε μικρή απόσταση από τον αγωγό Trans Adriatic Pipeline (TAP), ενώ ύστερα από τη σχεδιαζόμενη επέκτασή του θα αποκτήσει δυναμικότητα 1,3 εκατ. TEUs (από 0,5 εκατ. σήμερα).
Το Θριάσιο πεδίο
Καταλυτικής σημασίας για τη βελτίωση της θέσης της Ελλάδας στον χάρτη των logistics είναι και το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο πεδίο, του οποίου όμως η κατασκευή θα καθυστερήσει σημαντικά να ξεκινήσει, καθώς η υφιστάμενη σύμβαση παραχώρησης θα πρέπει να τροποποιηθεί.