Σε κρατικοποίηση οδηγείται η Attica Bank, λόγω ζημιών ύψους 306 εκατ. ευρώ, που ενεργοποιούν τη συμμετοχή του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας. Η κρατικοποίηση προβάλλει ως ενδιάμεσο βήμα του σχεδίου εξυγίανσης, μέσω μιας νέας τιτλοποίησης ύψους 1,3 δισ. ευρώ, η οποία θα ενταχθεί στον μηχανισμό κρατικών εγγυήσεων, τον «Ηρακλή 2». Στόχος, η δραστική μείωση του ποσοστού των κόκκινων δανείων της Attica Bank, από το 41% που ήταν στα τέλη του 2020, στο 1%.
Η συμμετοχή του Δημοσίου, σε ποσοστό που προσδιορίζεται μεταξύ περίπου 25%-30%, θα γίνει με την έκδοση από την τράπεζα δικαιωμάτων κτήσης κοινών μετοχών (warrants). Το Δημόσιο θα καταβάλει είτε μετρητά είτε ομόλογα. Επόμενο βήμα είναι η διάθεσή τους από το Δημόσιο είτε στους υφιστάμενους μετόχους είτε σε νέους ιδιώτες επενδυτές.
Με δεδομένο ότι ο ΕΦΚΑ, που ελέγχει ήδη το 32,34% της Attica Bank, πιθανολογείται ότι δεν θα αγοράσει τα δικαιώματα που του αναλογούν λόγω εναντίωσης των θεσμών, προεξοφλείται η διάθεσή τους σε ιδιώτες επενδυτές στο πλαίσιο και της προγραμματισμένης κεφαλαιακής ενίσχυσης που δρομολογεί η διοίκηση της τράπεζας για το προσεχές φθινόπωρο. Μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγήσει σε απομείωση των ποσοστών συμμετοχής (dilution) των μετόχων που δεν θα ασκήσουν το δικαίωμα εξαγοράς, στους οποίος εκτός από τον ΕΦΚΑ είναι και το ΤΜΕΔΕ με ποσοστό 46,32%. Να σημειωθεί ότι, στα αποτελέσματα του 2020, η διοίκηση της Attica Bank αναφέρει ότι το επιχειρηματικό πλάνο για την περίοδο 2021-2023 προβλέπει την ενίσχυση του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας (CET1) μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου κατά 300 εκατ. ευρώ, χωρίς σε αυτά, όπως αναφέρει, να περιλαμβάνεται η μετατροπή του DTC.
Η διαδικασία συμμετοχής του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της Attica Bank ενεργοποιείται μετά τις ζημίες ύψους 306 εκατ. ευρώ που κατέγραψε η τράπεζα στα αποτελέσματα του 2020, ενεργοποιώντας τον μηχανισμό της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης (DTC). Με τον μηχανισμό του DTC, οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις της τράπεζας μετατρέπονται σε οριστικές και άμεσα εισπράξιμες απαιτήσεις έναντι του ελληνικού Δημοσίου και η τράπεζα έχει την υποχρέωση να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου υπέρ του Δημοσίου, ώστε να συμψηφισθεί η αναβαλλόμενη λογιστική απαίτηση.
Πρόκειται για τον νόμο Χαρδούβελη (νόμος 4172/2013 όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο 4302/2014), που δίνει τη δυνατότητα στις τράπεζες να αναγνωρίζουν στα εποπτικά τους κεφάλαια τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις, συμψηφίζοντάς τις στην περίπτωση κερδών. Αντίθετα, σε περίπτωση που μια τράπεζα εμφανίσει σε μία οικονομική χρήση ζημίες, οφείλει να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού υπέρ του Δημοσίου, η οποία αντιστοιχεί στο ποσοστό συμμετοχής της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης. Οι συνολικές φορολογικές απαιτήσεις της Attica Bank ανέρχονται σε 421,3 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 252 εκατ. ευρώ υπολογίζονται στα εποπτικά κεφάλαια. Το Δημόσιο, όπως προκύπτει από διευκρινιστική ανακοίνωση που εξέδωσε η Attica Bank στο Χ.Α. την περασμένη Πέμπτη, θα πρέπει μέσω έκδοσης πράξης υπουργικού συμβουλίου να προσδιορίσει το ύψος της φορολογικής απαίτησης που θα εκκαθαριστεί, βάσει της οποίας θα κριθεί και η συμμετοχή του.
Οι ζημίες των 306 εκατ. ευρώ που έγραψε η τράπεζα στα αποτελέσματα του 2020 και η ενεργοποίηση του νόμου Χαρδούβελη είναι αποτέλεσμα των υψηλών προβλέψεων ύψους 286 εκατ. ευρώ που πήρε προκειμένου να καλύψει τη ζημία από τις πρόσθετες τιτλοποιήσεις που η διοίκηση της Attica Bank προτίθεται να υλοποιήσει.
Η τιτλοποίηση ύψους 1,3 δισ. ευρώ, με την κωδική ονομασία «Ωμέγα», περιλαμβάνει απαιτήσεις της υφιστάμενης τιτλοποίησης με την ονομασία «Artemis», καθώς και το σύνολο των υφιστάμενων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της τράπεζας στα τέλη του 2020, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε 885 εκατ. ευρώ.
Η νέα τιτλοποίηση θα ενταχθεί στον «Ηρακλή 2» και το senior τμήμα των ομολόγων που θα εκδοθούν και για το οποίο η τράπεζα θα ζητήσει την κρατική εγγύηση υπολογίζεται σε 600 εκατ. ευρώ και στοχεύει στην πλήρη εξυγίανση του ισολογισμού της από τα κόκκινα δάνεια. Με τη νέα τιτλοποίηση ολοκληρώνεται ο κύκλος των διαδοχικών τιτλοποιήσεων συνολικού ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ, που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2016 η Attica Bank.