Σταθερά, εντός του ευρωπαϊκού στόχου, παραμένει το σύνολο των δημόσιων συνταξιοδοτικών δαπανών στη χώρα μας, έως το 2070, καθώς από το 15,7% του ΑΕΠ το 2019 μειώνεται στο 11,9% το 2070. Η μείωση αυτή, της τάξης των 3,8 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, όπως επισημαίνεται και στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη γήρανση και τις συνέπειές της στα δημόσια οικονομικά των κρατών-μελών της Ενωσης, κάθε άλλο παρά καθησυχαστική είναι καθώς, σύμφωνα και με το πρόσφατο παρελθόν, ένα έκτακτο γεγονός, όπως η παγκόσμια υγειονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία COVID-19, μπορεί να οδηγήσει σε εκτροχιασμό.
Οπως, άλλωστε, αποκάλυψε η «Κ» και αναφέρεται στην έκθεση, οι δαπάνες το 2020 εκτινάχθηκαν στο 18% του ΑΕΠ, εξαιτίας της πανδημίας αλλά και των πρόσθετων υποχρεώσεων που δημιουργήθηκαν στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, λόγω δικαστικών αποφάσεων (αναδρομικά). Για τον λόγο αυτό, και με δεδομένη τη ρευστότητα που επικρατεί, η Κομισιόν στη φετινή έκθεση αναλύει μια σειρά από διαφορετικά σενάρια, εκτός από το βασικό, προκειμένου να καταδείξει ότι η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών στην Ε.Ε. μπορεί να παρακολουθείται και να προστατεύεται καλύτερα εάν η ανάλυσή της βασίζεται σε αξιόπιστες και συγκρίσιμες πληροφορίες για πιθανές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προέρχονται από τις δημογραφικές αλλαγές τις επόμενες δεκαετίες.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις δείχνουν πού (σε ποιες χώρες), πότε και σε ποιο βαθμό οι πιέσεις της γήρανσης θα επιταχυνθούν, καθώς θα αποσυρθεί η γενιά baby-boom, και ο πληθυσμός της Ε.Ε. αναμένεται να ζήσει περισσότερο στο μέλλον. Μάλιστα, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι προβλέψεις αυτές είναι χρήσιμες όσον αφορά την επισήμανση των άμεσων και μελλοντικών πολιτικών προκλήσεων για τις κυβερνήσεις, που δημιουργούνται από τις προβλεπόμενες δημογραφικές τάσεις. Ειδικά βέβαια για τη χώρα μας, ακόμη και στο σενάριο υψηλού ρίσκου, με παραδοχή σημαντικά χαμηλότερου μέσου ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης, οι συνταξιοδοτικές δαπάνες στο σύνολό τους παραμένουν εντός ευρωπαϊκού μέσου όρου και βαίνουν μειούμενες εντός της εξεταζόμενης περιόδου.
Στο βασικό σενάριο πάντως, που είναι και αυτό που θεωρεί η χώρα μας πιθανότερο, οι συνολικές συνταξιοδοτικές δαπάνες μειώνονται κατά 1,9 ποσοστιαίες μονάδες από το 2019 έως το 2030. Αυτό οφείλεται κυρίως στις επιπτώσεις της μεταρρύθμισης του 2015 όταν και έκλεισαν σχεδόν όλες οι πόρτες προς την πρόωρη συνταξιοδότηση για άνδρες και γυναίκες, καθώς και στον νόμο Κατρούγκαλου που ψηφίστηκε ένα χρόνο μετά. Κατά την περίοδο 2030-2050 οι δαπάνες για συνταξιοδοτικές παροχές παραμένουν σχεδόν σταθερές, κυρίως λόγω του αυξανόμενου αριθμού συνταξιούχων και της υψηλής ανεργίας κατά τα πρώτα χρόνια αναφοράς. Από το 2050 και μετά, οι δαπάνες εξακολουθούν να μειώνονται σταδιακά λόγω του μειωμένου αριθμού των συνταξιούχων, που προκύπτει από την ωρίμανση των παρεμβάσεων στα όρια ηλικίας αλλά και από τον τρόπο υπολογισμού των νέων συντάξεων, καθώς και από τη μείωση του ελληνικού πληθυσμού.
Ειδικά για το τελευταίο, στην έκθεση επισημαίνεται ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώνεται από 10,711 εκατ. το 2019 σε 8,585 εκατ. το 2070. Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση, για τους άνδρες αυξάνεται από 79 έτη το 2019 σε 86,4 το 2070 και για τις γυναίκες, επίσης αυξάνεται από 84,3 έτη το 2019 σε 90,3 το 2070.