Με τον πρόσφατο νόμο 4799/2021 θεσπίστηκαν αρκετές φορολογικές ελαφρύνσεις σχεδόν για το σύνολο των φορολογουμένων. Συγκεκριμένα:
Μειώνεται από 24% σε 22% ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων (ήτοι των κεφαλαιουχικών και προσωπικών εταιρειών, των υποκαταστημάτων αλλοδαπών εταιρειών κ.λπ.) για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2021 και εφεξής.
Επίσης, μειώνεται σε 80% από 100% το ποσοστό προκαταβολής φόρου εισοδήματος των προαναφερθέντων προσώπων. Η εν λόγω μείωση ισχύει για την προκαταβολή φόρου που βεβαιώνεται με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2021 και επόμενων.
Ωστόσο, ειδικά για το φορολογικό έτος 2020 το ποσοστό προκαταβολής φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων είναι περαιτέρω μειωμένο και ανέρχεται σε 70%.
Ομοίως, μειώνεται σε 55% από 100% το ποσοστό προκαταβολής του φόρου που προκύπτει από την επιχειρηματική δραστηριότητα φυσικών προσώπων. Η μείωση ισχύει για την προκαταβολή φόρου που βεβαιώνεται με την πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος του φορολογικού έτους 2020 και επόμενων.
Ανάσα για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα αλλά και χιλιάδες άλλους φορολογουμένους προσφέρει η επέκταση της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης (του άρθρου 43Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος) για τα έτη 2021 και 2022. Συγκεκριμένα, για το φορολογικό έτος 2021 απαλλάσσονται από την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης όλα τα εισοδήματα των φυσικών προσώπων (και σχολάζουσα κληρονομία), με εξαίρεση τα εισοδήματα που προέρχονται από μισθωτή εργασία στον δημόσιο τομέα και συντάξεις. Η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης επεκτείνεται και για το φορολογικό έτος 2022, αλλά μόνο για τα εισοδήματα που αποκτώνται από μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό τομέα.
Στο πλαίσιο αυτό, η διανομή μερίσματος από εταιρεία εντός του έτους 2021 θα συνεπάγεται μικρότερη φορολογική επιβάρυνση για τον μέτοχο που θα λάβει το μέρισμα, ο οποίος θα φορολογηθεί μόνο με 5%. Τονίζεται ότι η λήψη της απόφασης για τη διανομή του μερίσματος πρέπει να ληφθεί από τα αρμόδια εταιρικά όργανα εντός του έτους 2021 και να αφορά τα κέρδη εις νέον της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων και τυχόν κερδών του έτους 2020. Αντίθετα, τα κέρδη του τρέχοντος έτους 2021 θα μπορούν να διανεμηθούν εντός του έτους 2022 με την έγκριση των οικονομικών καταστάσεων από τη γενική συνέλευση και συνεπώς δεν θα απαλλαγούν από ειδική εισφορά αλληλεγγύης, εκτός εάν παραταθεί η απαλλαγή με νέα νομοθετική ρύθμιση.
Ωστόσο, προσοχή θα πρέπει να δοθεί στο εξής: Αν το εισόδημα του φορολογικού έτους 2021 προσδιορίζεται με βάση τον εναλλακτικό τρόπο υπολογισμού (ήτοι βάσει των τεκμηρίων), η απαλλαγή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης παρέχεται εφόσον για τα δύο προηγούμενα φορολογικά έτη δεν έτυχε εφαρμογής ο εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού βάσει των τεκμηρίων.
Συνεπώς, αν στο φορολογικό έτος 2021 προκύψει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, προκειμένου να μην επιβληθεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης πρέπει για τα έτη 2019 και 2020 είτε να μην υπάρχει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων είτε αυτή να έχει καλυφθεί έστω και με εκπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση.
Η ωφέλεια μιας φαρμακευτικής εταιρείας που προκύπτει από τη δυνατότητα συμψηφισμού του clawback με δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης και με δαπάνες σε επενδυτικά σχέδια ανάπτυξης προϊόντων κ.λπ. βάσει των διατάξεων της περ. ζ΄ της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 4052/2012 κατανέμεται για να φορολογηθεί ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα ισόποσα εντός πέντε φορολογικών ετών, αρχής γενομένης από το φορολογικό έτος εντός του οποίου προκύπτει η ωφέλεια.
* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του Φορολογικού Τμήματος της AS network (www.asnetwork.gr).