Η ανοικοδόμηση του τουρισμού είναι μία προτεραιότητα σήμερα, αλλά θα πρέπει να καταστεί περισσότερο βιώσιμη, προσφέροντας στους απασχολουμένους ποιοτικές θέσεις εργασίας. Ο κλάδος, ένας από τους σημαντικότερους στην παγκόσμια οικονομία, απασχολεί τον έναν στους δέκα εργαζομένους στην υφήλιο και προσφέρει τα απαραίτητα για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Στην Ευρώπη, ειδικά, παρέχει εργασία σε 13 εκατομμύρια και πλέον. Η πανδημία, όμως, παρέλυσε τον τομέα αυτό, πλήττοντας δραματικά το εργατικό δυναμικό του και πλέον κανένας δεν δουλεύει όπως άλλοτε. Οι εργαζόμενοι με συμβάσεις μηδενικών ωρών ή προσωρινής απασχόλησης και οι ψευδεπίγραφα αυτοαπασχολούμενοι στην «ψηφιακή» οικονομία έχουν δεχθεί από τα σοβαρότερα πλήγματα, ενώ σε πολλά κρατικά προγράμματα στήριξης της εργασίας δεν έχουν επαρκώς καλυφθεί. Χιλιάδες επιχειρήσεις αγωνίζονται να επιβιώσουν και περισσότερο από 5 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη είτε έχασαν τη δουλειά τους είτε εντάχθηκαν σε σχήματα αναστολής εργασίας.
Καίριο πλήγμα έχει υποστεί και ο κλάδος της προμήθειας τροφίμων, του οποίου η λειτουργία είναι ζωτική για τον τομέα της φιλοξενίας. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας υπολογίζει πως κάθε θέση εργασίας στη φιλοξενία στηρίζει άλλη 1,5 σε διαφορετικό κλάδο. Είναι πολλοί ειδικευμένοι, επίσης, οι οποίοι αποχωρούν από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, η οποία εξέρχεται από την καραντίνα για να βρεθεί αντιμέτωπη με την πρόκληση της υποστελέχωσης. Στη Γαλλία ειδικά σχεδόν 100.000 θα είναι οι κενές θέσεις όταν ξεκινήσουν οι δουλειές ξανά. Στο Ηνωμένο Βασίλειο ένας στους δέκα εργαζομένους στη φιλοξενία εκτιμάται πως αποχώρησε μέσα στο 2020. Πέραν τούτου, έχοντας υψηλό ποσοστό νέων (13%) επί του εργατικού του δυναμικού, καθώς και ξένους (15,6%) ή/και γυναίκες(59%), ο τουρισμός διαδραματίζει σημαντικό κοινωνικό ρόλο στην είσοδο νέων στην αγορά εργασίας, την ενσωμάτωση των μεταναστών και την ισότητα των φύλων – κι αυτό τώρα «πάγωσε».
Σήμερα είναι η ευκαιρία να αναθεωρηθεί η πολιτική του ευρωπαϊκού τουρισμού. Οι κυβερνώντες σε συνεργασία με όσους συμμετέχουν στον κλάδο θα πρέπει να διοχετεύουν τις επενδύσεις σε βιώσιμους διαύλους για τον τουρισμό, αναδεικνύοντας την Ευρώπη σε έναν προορισμό ασφαλή, ανθεκτικό, που ευεργετεί κοινότητες, επισκέπτες και εργαζομένους. Η ομοσπονδία συνδικάτων στους κλάδους τροφίμων, γεωργίας και τουρισμού επιδιώκει διαμέσου του κοινωνικού διαλόγου να ζητήσει τη λήψη μέτρων που θα σταθεροποιήσουν τον τουρισμό και θα τον οδηγήσουν σε βιώσιμη ανάκαμψη. Επιδιώκουμε την προστασία όσο περισσότερων θέσεων εργασίας γίνεται και από αυτό πηγάζει και το αίτημά μας να παραταθούν όλα τα μέτρα επείγοντος χαρακτήρα, όπως είναι τα σχήματα βραχυπρόθεσμης εργασίας και επιδότησης μισθού όσο καιρό χρειαστεί. Η ομοσπονδία συνδικάτων του κλάδου τροφίμων, γεωργίας και τουρισμού έχει ζητήσει από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να θέσουν τη φιλοξενία και τον τουρισμό στο επίκεντρο των εθνικών σχεδίων ανασυγκρότησης, διασφαλίζοντας την απασχόληση, στηρίζοντας τον κλάδο και προωθώντας τα συντονισμένα και ασφαλή ταξίδια. Η ομοσπονδία αναγνωρίζει ότι χρειάζεται ένα νέο, δυναμικό και κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνο μοντέλο τουρισμού, με τους εργαζομένους στην καρδιά του. Αλλωστε, σε πολλές περιπτώσεις ο μη βιώσιμος τουρισμός καταστρέφει τη Φύση. Συμβάλλει δε αρκετά στην υπερθέρμανση του πλανήτη, ενώ η διαφήμιση καταλυμάτων συχνά μέσω πλατφορμών άνευ ελέγχου καθιστά τον ανταγωνισμό αθέμιτο, οξύνει τις ελλείψεις στέγης στα αστικά κέντρα και κατατείνει στον υπερτουρισμό.
* O κ. Malin Ackholt είναι πρόεδρος της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας συνδικάτων εργαζομένων στα τρόφιμα, τη γεωργία, και τον τουρισμό (ΕFFAT), οι κ. Kerstin Howald και Pilar Rato είναι γραμματέας και πρόεδρος του βραχίονα τουρισμού στην EFFAT. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της Social Europe.