Εντεινόμενες πιέσεις υφίστανται οι τράπεζες της Γηραιάς Ηπείρου από τις ευρωπαϊκές και τις διεθνείς εποπτικές αρχές του κλάδου, ενώ προσπαθούν να αποφύγουν τις αυστηρότερες απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας που έχουν θεσπιστεί από το 2017. Δέχονται επιπλήξεις από στελέχη της Επιτροπής της Βασιλείας για τις παρασκηνιακές προσπάθειές τους να αποφύγουν τους αυστηρότερους κανόνες και την ίδια στιγμή ο οίκος Fitch τις προειδοποιεί ότι πρέπει να συμπεριλάβουν το συντομότερο στους υπολογισμούς τους την έκθεσή τους στην κλιματική αλλαγή.
Οι διαπραγματεύσεις στους κόλπους της Ε.Ε. για το πώς θα εφαρμοστούν οι επίμαχοι κανόνες, –η γνωστή «Βασιλεία ΙΙΙ»–, εισέρχονται σε κρίσιμη φάση. Μεταξύ ευρωπαϊκών τραπεζών επικρατεί ανησυχία ότι η «Βασιλεία ΙΙΙ» θα καταφέρει πλήγμα στον χειμαζόμενο κλάδο και μάλιστα ισχυρότερο από το όποιο ανάλογο δεχθούν οι ούτως ή άλλως ισχυρότερες αμερικανικές ανταγωνίστριές τους. Σύμφωνα με σχετική μελέτη της Ευρωπαϊκής Εποπτικής Αρχής (ΕΒΑ) με τους νέους κανόνες ενδέχεται να αυξηθούν κατά 19% τα απαιτούμενα επίπεδα κεφαλαιακής επάρκειας, με αποτέλεσμα να βρεθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες με ένα έλλειμμα ύψους 52,2 δισ. ευρώ. Από την πλευρά τους, οι ευρωπαϊκές τράπεζες ζητούν να περιοριστεί η αύξηση σε ένα 10% ή και λιγότερο αλλά και να διατηρήσουν περιθώρια ελιγμών όταν κρίνουν τον βαθμό επικινδυνότητας εταιρειών που δεν βαθμολογούνται από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης. Παρασκηνιακά ζητούν ουσιαστικά να διατηρήσουν την υφιστάμενη κατάσταση και να εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν τους σημερινούς κανόνες.
Ομως, μετά τα επεισόδια των Archegos και Greensill Capital που προκάλεσαν μεγάλες ζημίες σε ευρωπαϊκές τράπεζες, δεν φαίνεται να υπάρχουν περιθώρια για ελαστικότητα εκ μέρους των ρυθμιστικών αρχών. Επικρίνοντας ευθέως τις παρασκηνιακές εκκλήσεις τους, ο επικεφαλής της Επιτροπής της Βασιλείας, Πάμπλο Χερνάντες ντε Κος, τόνισε πως «τελευταία οι τράπεζες ζητούν σύγκλιση σε παγκόσμιο επίπεδο όταν το θέμα αφορά την έκθεσή τους στους κινδύνους από την κλιματική αλλαγή». Προσέθεσε, όμως, πως «δεν μπορούν οι τράπεζες να επιμένουν σε σύγκλιση των κανόνων στον ένα τομέα αλλά να απαιτούν διευκολύνσεις και αποκλίσεις στον άλλον». Προειδοποιεί, άλλωστε, πως οι προσπάθειές τους να αναβάλουν ή ακόμη και να αμβλύνουν τους κανόνες της «Βασιλείας ΙΙΙ» θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τη φήμη της Ε.Ε. ως υπέρμαχης των πολυμερών συμφωνιών και μάλιστα σε μια στιγμή κατά την οποία η αμερικανική κυβέρνηση υπό τον Τζο Μπάιντεν δεσμεύεται να αυξήσει και να ενισχύσει τη συνεργασία σε διεθνές επίπεδο.
Οπως τόνισε ο Χερνάντες ντε Κος, που παράλληλα είναι στέλεχος της ΕΚΤ και διοικητής της Τράπεζας της Ισπανίας, «θα ήταν εξαιρετικά ατυχές και σε άκρως ακατάλληλη χρονική συγκυρία για την Ευρώπη να αθετήσει τις δεσμεύσεις της στους διεθνείς κανόνες ιδιαιτέρως, ενώ τις ανανεώνουν οι κυβερνήσεις άλλων χωρών». Παρεμβαίνοντας στη διαμάχη, ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, Βιλερουά ντε Γκαλό, συντάχθηκε με τον κ. Ντε Κος και κάλεσε τις γαλλικές αρχές να αγνοήσουν τις διαμαρτυρίες των ευρωπαϊκών τραπεζών. Σε ανάλογο τόνο, άλλωστε, ο Μάρτιν Μέρλιν, στέλεχος της Κομισιόν με αρμοδιότητα για τραπεζικά θέματα υπενθύμισε ότι «έχουμε δεσμευθεί να εφαρμόσουμε τους νέους κανόνες πιστά». Την ίδια στιγμή, ο επικεφαλής της εποπτικής αρχής τραπεζών της ΕΚΤ, Αντρέα Ενρία, τόνισε πως η πανδημία δεν αποτελεί λόγο για να αναβληθεί η εφαρμογή των κανόνων. Υπογράμμισε, μάλιστα, πως η ύφεση του 2020 κατέδειξε πως όσες τράπεζες ήσαν ισχυρές ως προς την κεφαλαιακή τους επάρκεια αντέχουν στα οικονομικά σοκ.
Την ίδια στιγμή, ο οίκος Fitch καλεί τις ευρωπαϊκές τράπεζες να προετοιμαστούν για τις νέες απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας που θα αντανακλούν την έκθεσή τους στους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με τον εν λόγω οίκο, η βιομηχανία των χρηματοπιστωτικών έχει πλήρη επίγνωση ότι σύντομα η απαιτούμενη κεφαλαιακή επάρκεια θα περιλαμβάνει αυτούς τους κινδύνους έστω κι αν αυτό δεν τίθεται ευθέως τώρα. Προτρέπει, όμως, τις τράπεζες να «διαβάσουν ανάμεσα στις γραμμές» στις οδηγίες που εξέδωσε η ΕΚΤ τον Νοέμβριο και θα δουν ότι τίθενται θέματα σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες κινδύνου που απειλούν τις τράπεζες. Πράγματι, στις κατευθυντήριες γραμμές της, η ΕΚΤ καλεί τις τράπεζες της Ευρωζώνης να αποτιμήσουν την ευαισθησία τους στην κλιματική αλλαγή και να υπολογίσουν πόσα κεφάλαια θα χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν τους σχετικούς κινδύνους πέραν των βασικών απαιτήσεων κεφαλαιακής επάρκειας.