Σε επικίνδυνη καμπή βρίσκονται τα έσοδα του ΕΦΚΑ, με το ταμειακό έλλειμμα του υπερφορέα να προσεγγίζει από το πρώτο τετράμηνο του έτους τα 450-500 εκατ. ευρώ και τους ειδικούς να εκτιμούν ότι εάν η πορεία αυτή συνεχιστεί, στο τέλος του έτους το έλλειμμα ενδέχεται να αγγίξει τα 2 δισ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, οι εκκρεμότητες στην έκδοση των συντάξεων παραμένουν σε σημαντικά υψηλά επίπεδα, με μόνο τις αιτήσεις για κύριες συντάξεις να φθάνουν τις 150.000 και τις αιτήσεις για επικουρικές να αυξάνονται δραματικά, ενώ συνεχής είναι και η διαρροή προσωπικού στο Ταμείο, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για μαζική έξοδο έμπειρων υπαλλήλων, που υπηρετούν μάλιστα σε καίριους τομείς.
Η κατάσταση έχει σημάνει συναγερμό, με τον νέο διοικητή του Ταμείου, τον έμπειρο σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης και διαχείρισης κρίσεων, Παναγιώτη Δουφεξή να καλείται άμεσα να λάβει καθοριστικές αποφάσεις. Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «Κ» για την πορεία των εσόδων και των δαπανών το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου είναι άκρως ανησυχητικά, ενώ και τα έσοδα του Μαΐου, με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις, δεν αναμένεται να αλλάξουν την εικόνα. Το «χτύπημα» της πανδημίας στη λειτουργία του εγχώριου επιχειρείν επηρέασε την πορεία των εσόδων του e-ΕΦΚΑ, κυρίως όσον αφορά την πορεία των εισροών από ρυθμίσεις, καθώς τα έσοδα της μισθωτής εργασίας διασώζονται ακόμη εξαιτίας της συμμετοχής του Δημοσίου στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών κυρίως μέσω του μέτρου των αναστολών συμβάσεων. Οσο για τα έσοδα εισφορών μη μισθωτών, παραμένουν σε «γκρίζα ζώνη» εξαιτίας των συνεχών παρατάσεων στην πληρωμή τους. Την όλη κατάσταση «σώζουν» τα ταμειακά διαθέσιμα του φορέα, τα οποία χρησιμοποιούνται για να καλυφθούν οι ανάγκες για την πληρωμή των συντάξεων.
Αναλυτικά, ενώ στο τέλος του 2020, το σύνολο των ταμειακών διαθεσίμων του e-ΕΦΚΑ ανερχόταν σε 2,98 δισ. ευρώ, στο τέλος Απριλίου έχουν μειωθεί στα 2,46 δισ. ευρώ, καθώς το Ταμείο χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει από τα κεφάλαια που διέθετε σε τραπεζικούς λογαριασμούς, 520 εκατ. ευρώ. Η… μεγαλύτερη αστοχία ως προς την πορεία των εσόδων αφορά τις εισπράξεις που ανέμενε ο e-ΕΦΚΑ από τις διάφορες ρυθμίσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία, το Ταμείο εκτιμούσε ότι στο τέλος του έτους θα έχει εισπράξει τουλάχιστον 900 εκατ. ευρώ, αναθεωρώντας προς τα κάτω τις αρχικές προβλέψεις για συνολικά έσοδα από ρυθμίσεις και πρόστιμα-προσαυξήσεις της τάξεως των 960 εκατ. ευρώ. Βέβαια, το τετράμηνο Ιανουάριος-Απρίλιος έχει εισπράξει τελικά, μόλις 200 εκατ. ευρώ, ήτοι περίπου 50 εκατ. τον μήνα, έναντι πρόβλεψης για τουλάχιστον 75 εκατ. ευρώ τον μήνα. Στη δραματική πτώση των εισπράξεων έχει συμβάλει και η διαρροή της πληροφορίας ότι θα υπάρξει νέα γενναία ρύθμιση οφειλών, την ώρα κατά την οποία και ένα σημαντικό μέρος των τρεχουσών εισφορών δεν καταβάλλεται.
Συνολικά, τα έσοδα του ΕΦΚΑ μαζί με την κρατική συμμετοχή λόγω COVID-19, ανήλθαν το τετράμηνο σε 12,5 δισ. ευρώ, έναντι 12,9 δισ. ευρώ εξόδων, ήτοι ταμειακό έλλειμμα της τάξεως των 440 εκατ. ευρώ, έναντι προϋπολογισθέντος ελλείμματος (ταμειακού) 333 εκατ. ευρώ για όλη τη χρονιά. Είναι ενδεικτικό, αν και τα στοιχεία δεν μπορεί να είναι συγκρίσιμα, καθώς τον περασμένο χρόνο τους δύο πρώτους μήνες δεν είχε εμφανιστεί η πανδημία, ότι τα έσοδα από μισθωτή εργασία είναι μειωμένα κατά περίπου 216 εκατ. ευρώ στο τετράμηνο σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2020 (-6,5%). Οπως εκτιμούν μιλώντας στην «Κ» υψηλόβαθμα στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, εάν η πορεία των εσόδων συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό, χωρίς κάποια θεαματική άνοδο από την πιθανή νέα ρύθμιση κορωνοχρεών και επιτευχθούν οι στόχοι που έχει θέσει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας για εκκαθάριση της συντριπτικής πλειονότητας των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ΕΦΚΑ, έως το τέλος του χρόνου, τότε το ταμειακό έλλειμμα του Ταμείου αναμένεται να αγγίξει τα 2 δισ. ευρώ.
Το θέμα των ληξιπρόθεσμων, άλλωστε, έχει αποτελέσει εκτενέστατο αντικείμενο συζητήσεων και με τους εκπροσώπους των θεσμών, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι τον Απρίλιο οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις για κύριες συντάξεις αυξήθηκαν, φθάνοντας τις 151.413, γεγονός που προβληματίζει τις υπηρεσίες, καθώς παράλληλα αυξάνονται και οι εκκρεμότητες για την έκδοση επικουρικών συντάξεων στις 125.000, αλλά και τα ληξιπρόθεσμα εφάπαξ.