Σε αναμόρφωση του συστήματος διενέργειας των πλειστηριασμών έτσι ώστε να αυξηθεί η εμπορευσιμότητα των ακινήτων και να βρίσκουν αγοραστές μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-auction, προχωράει η κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στις αλλαγές που προωθούνται είναι:
• Η δυνατότητα απόκτησης ενός ακινήτου από πολλαπλούς αγοραστές, για την αγορά του οποίου θα μπορεί ο καθένας ενδιαφερόμενος να βάζει μέρος των χρημάτων. Με τον τρόπο αυτό θα διευκολυνθεί η διάθεση π.χ. ακινήτων μεγάλης αξίας που απαιτούν την επένδυση σημαντικών κεφαλαίων και τα οποία δεν μπορούν να βρεθούν από έναν αγοραστή.
• Η αυτόματη μείωση της τιμής του ακινήτου μετά κάθε άγονο πλειστηριασμό. Η αλλαγή αυτή θα διευκολύνει την πώληση ενός ακινήτου και θα επισπεύσει τον χρόνο διάθεσης, αφού για τη μείωση της τιμής δεν θα απαιτείται δικαστική απόφαση όπως συμβαίνει σήμερα.
• Ο εμπλουτισμός των στοιχείων για τα ακίνητα που ανεβαίνουν στην πλατφόρμα e-auction, έτσι ώστε να υπάρχει πληρέστερη εικόνα και να μπορούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον πιθανών αγοραστών.
• Η υποχρέωση κάθε ακίνητο να συνοδεύεται από έκθεση πιστοποιημένου εκτιμητή, και φωτογραφικό υλικό που θα διευκολύνει τη διάθεσή του.
Οι αλλαγές δρομολογούνται στο πλαίσιο της αναμόρφωσης του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που επεξεργάζεται το υπουργείο Δικαιοσύνης, για την οποία δουλεύει ήδη νομοπαρασκευαστική επιτροπή και αναμένεται να παραδώσει το πόρισμά της στα τέλη Ιουλίου. Στόχος είναι ο νέος Κώδικας να τεθεί σε εφαρμογή από την έναρξη της νέας δικαστικής περιόδου, δηλαδή τον Σεπτέμβριο. Οι αλλαγές σε ό,τι αφορά τους πλειστηριασμούς θα τεθούν σε εφαρμογή από τον ίδιο μήνα και θα αφορούν τις νέες κατασχέσεις και όχι αυτές που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα επηρεαστούν οι πλειστηριασμοί που έχουν ήδη προγραμματιστεί και αναρτηθεί στην πλατφόρμα e-auction μέχρι σήμερα. Ετσι το νέο καθεστώς θα αφορά ουσιαστικά τους πλειστηριασμούς που θα ωριμάσουν ένα χρόνο περίπου μετά την ενεργοποίηση των αλλαγών. Η διευκόλυνση των πλειστηριασμών με στόχο την αποτελεσματικότερη διάθεσή τους θα συμβάλει έτσι ώστε τα ακίνητα αυτά, ελλείψει αγοραστικού ενδιαφέροντος, να μην καταλήγουν στις τράπεζες.
Οι πλειστηριασμοί ακινήτων από τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης αλλά και άλλους πιστωτές ενεργοποιούνται μετά μια μακρά περίοδο «παγώματος» που διήρκεσε για 15 περίπου μήνες λόγω πανδημίας. Εως και τα τέλη του Ιανουαρίου του 2022 έχουν προγραμματιστεί να γίνουν 4.450 πλειστηριασμοί, αλλά ο κατάλογος θα αυξάνεται τους επόμενους μήνες, καθώς οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης, επισπεύδουν τα αναγκαστικά μέτρα όσων επιχειρήσεων ή νοικοκυριών δεν έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους, κάνοντας χρήση και των μέτρων διευκόλυνσης που έχουν εφαρμόσει οι ίδιες ή το Δημόσιο, όπως το πρόγραμμα «Γέφυρα 1» και «2». Το πρόγραμμα επιδοτεί τις δόσεις όσων έχουν δάνεια με υποθήκη την πρώτη τους κατοικία, αλλά και όσων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών έχουν οφειλές σε τράπεζες ή σε εταιρείες διαχείρισης και έχουν υποστεί την προηγούμενη χρονιά μείωση του εσόδων τους κατά 20% τουλάχιστον. Στα δύο προγράμματα έχουν ενταχθεί 200.000 οφειλέτες για τους οποίους το Δημόσιο έχει αναλάβει την επιδότηση της δόσης τους δανείου τους για διάστημα 8-9 μηνών, ανάλογα με το αν είναι νομικό ή φυσικό πρόσωπο – και προϋπόθεση για τη χορήγηση της επιδότησης είναι να έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους.
Εναλλακτική διέξοδο για όσα φυσικά ή νομικά πρόσωπα έχουν οφειλές σε πολλαπλούς πιστωτές –δηλαδή χρηματοδοτικούς φορείς και Δημόσιο– είναι ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, που ενεργοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα. Μέσα σε λίγες μόλις μέρες πάνω από 8.000 οφειλέτες έχουν καταφύγει στην πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους, διερευνώντας την προοπτική να ρυθμίσουν τα χρέη τους και να αποφύγουν την πτώχευση.
Εξαίρεση από τα αναγκαστικά μέτρα που αναμένεται να ενταθούν το προσεχές διάστημα για όσους δεν έχουν αναζητήσει συναινετική λύση με τους πιστωτές τους, θα αποτελέσουν τα ευάλωτα νοικοκυριά με δάνειο που έχει υποθήκη στην πρώτη τους κατοικία, για την προστασία της οποίας το υπουργείο Οικονομικών προωθεί ειδική ρύθμιση, που θα επιδοτεί τη δόση του δανείου τους, έως ότου δημιουργηθεί ο φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων. Πρόκειται για τον φορέα που προβλέπεται στον νέο πτωχευτικό νόμο και ο οποίος θα αγοράζει τα ακίνητα των ευάλωτων οφειλετών, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να μένουν σε αυτό έναντι ενοικίου με την προοπτική να τα επαναγοράσουν μετά μία 12ετία, εφόσον το επιθυμούν.
Ο φορέας αναμένεται να τεθεί σε ισχύ έως τα τέλη Μαρτίου του 2022 και στο μεσοδιάστημα το υπουργείο Οικονομικών πρόκειται να θέσει σε εφαρμογή πρόγραμμα, που θα ενισχύει το ευάλωτο νοικοκυριό χορηγώντας επίδομα ενοικίου πρώτης κατοικίας. Ευάλωτο θεωρείται ένα νοικοκυριό που έχει χαμηλό εισόδημα από 7.000 έως 21.000 ανάλογα και με τα προστατευόμενα μέλη, αλλά και συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία, κινητά και ακίνητα. Το επίδομα διαμορφώνεται από 70 έως 210 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του νοικοκυριού.
Εως ότου οριστικοποιηθεί το μεταβατικό καθεστώς για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, οι τράπεζες και οι εταιρείες διαχείρισης συμφώνησαν να αναστείλουν τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας για τη συγκεκριμένη κατηγορία οφειλετών. Η αναστολή ισχύει για όλο τον Ιούνιο. Οι οφειλέτες που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία θα πρέπει να αποστείλουν στην τράπεζα ή τον διαχειριστή του δανείου τους την τελευταία δήλωση φορολογίας εισοδήματος Ε1 και τη δήλωση στοιχείων ακινήτων Ε9, ώστε να αποδείξουν ότι ανήκουν στα ευάλωτα νοικοκυριά και να ανασταλεί ο πλειστηριασμός της πρώτης κατοικίας τους.