Με τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης των τελευταίων 80 ετών θα ανακάμψει φέτος η παγκόσμια οικονομία, αλλά θα πρόκειται για μια άνιση ανάπτυξη καθώς οι αναπτυσσόμενες και οι αναδυόμενες οικονομίες θα εξακολουθήσουν να αγωνίζονται για καιρό ακόμη να ορθοποδήσουν από το πλήγμα της πανδημίας. Στην εκτίμηση αυτή καταλήγει η Παγκόσμια Τράπεζα στην έκθεσή της για την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα και αναφέρεται σε προβλεπόμενη ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας κατά 5,6% στη διάρκεια του τρέχοντος έτους.
Τους υψηλότερους ρυθμούς θα σημειώσουν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, αφενός η αμερικανική οικονομία, που θα αυξηθεί κατά 6,8%, και η Κίνα για την οποία προεξοφλεί σημαντική επιτάχυνση με ανάπτυξη 8,5%. Την ίδια στιγμή όμως ο διεθνής πιστωτικός οργανισμός που στηρίζει οικονομικά τον αναπτυσσόμενο κόσμο, εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στις χώρες χαμηλού εισοδήματος δεν θα υπερβεί φέτος το 2,9% και θα είναι ο χαμηλότερος των τελευταίων 20 ετών, αν βέβαια εξαιρεθεί η δραματική ύφεση του ταραγμένου 2020. Παρουσιάζοντας τις εν λόγω προβλέψεις, ο Αγιάν Κόσε, υπεύθυνος για τη σχετική έκθεση και επικεφαλής της ομάδας οικονομολόγων που την εξεπόνησε, τόνισε πως «βλέπουμε σαφώς την ιστορία δύο διαφορετικών ανακάμψεων». Προσέθεσε δε με έμφαση πως «είναι οι καλύτεροι καιροί για μια οικονομία σαν εκείνη των ΗΠΑ για να σημειώσουν ισχυρή ανάπτυξη, αλλά είναι οι χειρότεροι καιροί όταν εξετάσει κανείς το πώς πηγαίνουν οι χώρες χαμηλού εισοδήματος. Πραγματικά αγωνίζονται».
Διευκρινίζοντας τις αιτίες που κρατούν τόσο πίσω τις αναπτυσσόμενες χώρες και τις αναδυόμενες οικονομίες, η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας υπογραμμίζει ιδιαίτερα το πρόβλημα της μειωμένης πρόσβασης που έχουν οι φτωχές χώρες στα εμβόλια κατά της πανδημίας του κορωνοϊού και είναι η βασικότερη αιτία ανησυχίας. Επαναλαμβάνοντας, άλλωστε, επανειλημμένως εκκλήσεις όχι μόνο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αλλά και πολλών διεθνών πιστωτικών οργανισμών, ο κ. Κόσε κάλεσε για μια ακόμη φορά τις πλούσιες χώρες να δωρίσουν εμβόλια σε όσες χώρες τα χρειάζονται και δυσκολεύονται να τα διασφαλίσουν. Είχε προηγηθεί κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, και στο πλαίσιο της συνόδου του G7, η έκκληση που απηύθυνε ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ντέιβιντ Μαλπάς, να προσφερθεί διεθνής βοήθεια ύψους 50 δισ. δολαρίων προκειμένου να βελτιωθεί η πρόσβαση όλων των χωρών στα εμβόλια. Προηγήθηκαν επίσης ανάλογες εκκλήσεις από τους επικεφαλής του ΔΝΤ, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αλλά και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Στην έκθεσή της η Παγκόσμια Τράπεζα καλεί, άλλωστε, τις πιστώτριες χώρες να επεκτείνουν περαιτέρω τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών, επισημαίνοντας ότι πολλές από αυτές δεν διαθέτουν τα αναγκαία περιθώρια για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής που θα μπορούσε να στηρίξει τις οικονομίες τους και να τις βοηθήσει να ανασυρθούν από την κρίση της πανδημίας. Από την αρχή της πρωτοφανούς αυτής για τα σύγχρονα δεδομένα υγειονομικής κρίσης, η Παγκόσμια Τράπεζα τις έχει επανειλημμένως προτρέψει να συνάψουν διαφανείς συμφωνίες με τις αναπτυσσόμενες χώρες για την εξυπηρέτηση του χρέους τους. Δεν παραλείπει, πάντως, να αναφερθεί και στο διαφαινόμενο πρόβλημα του πληθωρισμού και να επισημάνει πως από την αρχή της πανδημίας ο πληθωρισμός εμφανίζει ταχύτερο ρυθμό αν συγκριθεί με τον ρυθμό που σημείωνε στη διάρκεια των πέντε τελευταίων παγκόσμιων οικονομικών κρίσεων. Μιλώντας σχετικά σε διεθνή ΜΜΕ, ο κ. Κόσε τόνισε πως «ο πληθωρισμός θα είναι φέτος υψηλότερος» και προσέθεσε με έμφαση ότι «βγαίνουμε από ύφεση και αυξάνεται η ζήτηση με αποτέλεσμα να σημειώνουν επίπεδα-ρεκόρ οι τιμές των πρώτων υλών».
Σύμφωνα, πάντως, με την έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι περισσότερες χώρες των οποίων οι κεντρικές τράπεζες έχουν θεσπίσει στόχο για τον πληθωρισμό, θα κατορθώσουν να τον κρατήσουν σε επίπεδα εντός των ορίων του στόχου ή πολύ κοντά στα επίπεδα του στόχου. Στις ΗΠΑ η ομοσπονδιακή τράπεζα, Federal Reserve, έχει στόχο για ετήσιο πληθωρισμό 2%, όπως άλλωστε και η ΕΚΤ. Τα τελευταία στοιχεία για την ιδιωτική κατανάλωση στις ΗΠΑ φέρουν, πάντως, τον πληθωρισμό να «τρέχει» με 3,6% σε ετήσια βάση, αν και τα στελέχη της Fed υποστηρίζουν ότι η επιτάχυνση του δείκτη θα είναι προσωρινή. Το πρόβλημα θα είναι όμως σοβαρό στις αναδυόμενες αγορές και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες και η Παγκόσμια Τράπεζα εκφράζει την ανησυχία της πως μια επιτάχυνση του πληθωρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο θα περιπλέξει περαιτέρω και θα δυσχεράνει το έργο των κυβερνήσεων, περιορίζοντας σημαντικά τις επιλογές πολιτικής και τα περιθώρια ελιγμών. Υπάρχει κίνδυνος να μεταδοθεί ο υψηλότερος πληθωρισμός από τις ανεπτυγμένες οικονομίες στον υπόλοιπο κόσμο, που θα κινδυνέψει από διατροφική κρίση αν αυξηθούν οι τιμές των βασικών ειδών διατροφής και προπαντός αν υπάρξουν ελλείψεις τροφίμων.