Ο φόβος που κυριαρχεί στην Ευρώπη πως η πανδημία θα προκαλέσει μόνιμη ζημία στην αγορά εργασίας έχει αρχίσει να είναι περισσότερο ένα κακό όνειρο, παρά πραγματικότητα. Με την Ευρώπη να προσπαθεί να ανακάμψει από μια πρωτοφανή οικονομική κρίση που έχει επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στους νέους, οικονομολόγοι από την Credit Suisse μέχρι την TS Lombard είναι όλο και πιο αισιόδοξοι ότι αυτή η πληγή θα είναι λιγότερο βαθιά από αυτή που άφησε η οικονομική κρίση του 2008-2009. Tον Νοέμβριο, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, προειδοποίησε δημόσια για τον κίνδυνο ενός μόνιμου προβλήματος στην αγορά εργασίας, δηλώνοντας την περασμένη Πέμπτη ότι «ακόμη ανησυχούμε». Ωστόσο, ο επικεφαλής οικονομολόγος της, Φίλιπ Λέιν, τόνισε την προηγούμενη εβδομάδα ότι υπάρχουν λόγοι «για τους οποίους είμαστε αισιόδοξοι καθώς αυτή η πληγή δεν θα είναι τόσο κακή όσο αυτή που σχηματίστηκε μετά την οικονομική κρίση του 2008». «Θα αρχίσουμε να ανακάμπτουμε με μια αρκετά χαμηλότερη ανεργία σε σύγκριση με αυτή που συνήθως έχουμε μετά την οικονομική ύφεση», επισήμανε ο Νέβιλ Χιλ, οικονομολόγος στην Credit Suisse. «Αυτό το σημάδι που θα μπορούσε να βλάψει την ανάκαμψη στην πραγματικότητα δεν υπάρχει».
Η ΕΚΤ, ο ΟΟΣΑ, αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όλοι έχουν αναθεωρήσει προς τα πάνω τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη της οικονομίας. Επίσης, στοιχεία που δείχνουν βελτίωση, από την καταναλωτική εμπιστοσύνη μέχρι και την προοπτική των εταιρειών για την απασχόληση και τις επενδύσεις, καταδεικνύουν πως οι πληγές που προκάλεσαν τα lockdowns είναι λιγότερο βαθιές από αυτές που θα μπορούσαν να είναι. Το ενδεχόμενο μιας κρίσης στο τραπεζικό σύστημα, κάτι που αρκετοί φοβούνταν δεν πραγματοποιήθηκε, ενώ το ποσοστό ανεργίας της Ευρωζώνης διαμορφώθηκε στο 8%, δηλαδή παρέμεινε αρκετά χαμηλότερο σε σύγκριση με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ τον προηγούμενο Ιούνιο για ανεργία άνω του 12% σε περίπτωση ενός δεύτερου κύματος. Υπάρχει η απόδειξη μιας συνεχόμενης αύξησης των προσλήψεων στις ΗΠΑ. Η επιστροφή ωστόσο πολλών εργαζομένων της Γουόλ Στριτ στα γραφεία τους σηματοδοτεί και τη συνέχιση της δραστηριότητας που υπήρχε πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Στο μεταξύ, στην Αυστραλία η ανεργία που σημειώθηκε λόγω της πανδημίας έχει περιοριστεί. «Είμαι περισσότερο ανήσυχος για τα σημάδια της κρίσης στην Ευρώπη παρά στις ΗΠΑ», επισήμανε ο Ντάριο Πέρκινς, οικονομολόγος στην TS Lombard στο Λονδίνο. «Τα σημάδια της κρίσης θα είναι ακόμη λιγότερα σε σύγκριση με αυτά που υπήρχαν μετά το 2008. Αυτό είναι σχεδόν σίγουρο, εάν λάβουμε υπόψη μας ότι έχουμε στη διάθεσή μας και τα εμβόλια».
Σύμφωνα με τον κ. Λέιν, η βασική διαφορά είναι ότι η κρίση δεν θα διαρκέσει για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. «Τα σημάδια της κρίσης μπορεί να είναι περιορισμένα δεδομένου ότι η ύφεση θα είναι συντομότερη», υπογράμμισε στη Le Monde, προσθέτοντας πως ακόμη υπάρχουν πηγές ανησυχίας. Κάποιες επιχειρήσεις θα καταρρεύσουν, ακόμη και εάν η ανησυχία για ένα κύμα πτωχεύσεων αποδειχθεί υπερβολική, είπε ο διοικητής της τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό.
Σίγουρα, οι αεροπορικές εταιρείες και τα ξενοδοχεία θα καθυστερήσουν να ανακάμψουν σε σύγκριση με άλλες επιχειρήσεις, ενώ τάσεις όπως η τηλεργασία μπορεί να πιέσουν μόνιμα τη ζήτηση για ορισμένα είδη και υπηρεσίες.
Η επίπτωση που έχουν οι ζημίες στις επιχειρήσεις θα μπορούσε ακόμη να είναι σχετικά περιορισμένη στην ευρύτερη αγορά εργασίας, αναφέρει ο Κάρστεν Μπρζέσκι, οικονομολόγος στην ING Diba. Οι επιχειρήσεις φιλοξενίας και αναψυχής είναι κατά γενική ομολογία «πολύ μικρές», επισήμανε, «οπότε η επίπτωση στην ανεργία δεν θα είναι τόσο μεγάλη όπως συνέβη σε άλλες κρίσεις».