Το υπερταμείο ήρθε για να μείνει, γιατί έχει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στον εκσυγχρονισμό των δημοσίων επιχειρήσεων, στη δημιουργία υπεραξίας για τις θυγατρικές του, στη διασφάλιση αναβαθμισμένων υπηρεσιών και φυσικά στη δημιουργία επιπρόσθετης αξίας για τον μέτοχό του που είναι το ελληνικό κράτος.
Αυτό υπογραμμίζει μιλώντας στην «Κ» ο Γρηγόρης Δ. Δημητριάδης, διευθύνων σύμβουλος του υπερταμείου (Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας – ΕΕΣΥΠ), εξηγώντας πως έως το φθινόπωρο θα παρουσιαστεί ένα νέο στρατηγικό σχέδιο που θα αφορά όλο τον όμιλο με δράσεις, χρονοδιάγραμμα και συνέργειες. Ομιλος που αποτελεί τον μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας με 35.000 εργαζομένους.
Αποκαλύπτει πως εκδηλώνεται ισχυρό ενδιαφέρον από μεγάλο αριθμό σοβαρών επενδυτών και δίνει τον τόνο της ενεργής εμπλοκής του στις αποφάσεις των θυγατρικών του – που περιλαμβάνουν και το ΤΑΙΠΕΔ και την ΕΤΑΔ. Δεν διστάζει να παραδεχτεί πως κορυφαίο περιουσιακό στοιχείο του υπερταμείου είναι το real estate, «ένας τομέας άλλωστε στον οποίο μπορούμε να συγκριθούμε με αντίστοιχα public wealth funds (κρατικά επενδυτικά ταμεία) του εξωτερικού». Εξηγεί πως η νέα διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ «έχει εντολή όχι μόνο να επιταχύνει το πρόγραμμά του, αλλά και να το επικαιροποιήσει», ενώ η ΕΤΑΔ οφείλει «να αναπτύξει ένα πλήρες σχέδιο για τη στρατηγική των ακινήτων της και να αποκτήσει τη δομή για να την υλοποιήσει», και μάλιστα σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα ώστε να προχωρήσει συστηματικά σε ωρίμανση και αξιοποίηση των ακινήτων της.
– Σκοπεύετε να επιταχύνετε τις διαδικασίες αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου; Η εμπειρία από τα πρώτα πέντε χρόνια δεν ήταν ιδιαίτερα παραγωγική, όπως αναφέρεται στην αγορά.
– Θα το πω απερίφραστα. Πιστεύω στις γρήγορες και διαφανείς διαδικασίες, θεωρώ ότι είναι πάντα ένας κρίσιμος παράγοντας για να έρθουν θετικά αποτελέσματα, ωστόσο δεν είναι αυτές το μείζον. Και το λέω αυτό, αν και πράγματι στους περίπου τέσσερις μήνες που είμαι στο υπερταμείο κινηθήκαμε γρήγορα και έχουμε ήδη απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα σε επιμέρους πεδία του τομέα ευθύνης μας. Ενδεικτικά να αναφέρω το αεροδρόμιο της Καλαμάτας και το σχέδιο για την ανάπτυξη της Διώρυγας της Κορίνθου. Ή την ΕΥΔΑΠ, που μαζί με τη διοίκηση της εταιρείας και το υπουργείο Υποδομών βρήκαμε μια λύση σε μια εκκρεμότητα 16 ετών που έτυχε θερμής αποδοχής από την επενδυτική κοινότητα. Εχει όμως και μεγάλη σημασία για τους πολίτες, καθώς εξασφαλίζει το κόστος της τιμής του νερού σε πολύ χαμηλά επίπεδα για τα επόμενα 20 χρόνια, ενώ η εταιρεία μπορεί πλέον να προχωρήσει τόσο την αναδιοργάνωσή της, όσο και τις επενδύσεις για την αναβάθμιση του δικτύου της. Σημαντικότερη από τις διαδικασίες είναι πάντα η πίστη μας στο έργο που αναλαμβάνουμε ή στην αποστολή καλύτερα, γιατί αυτή η λέξη ταιριάζει στην περίπτωση της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Και εδώ υπεισέρχεται η αντίληψή μας για τον ρόλο του υπερταμείου, γιατί εδώ βρίσκεται η ουσία του θέματος για παραγωγικά αποτελέσματα επ’ ωφελεία του Δημοσίου και των πολιτών. Από την αρχή της θητείας μου το είπα με κάποιο τρόπο, ας το πω και τώρα κάπως πιο εμφατικά. Το υπερταμείο ήρθε για να μείνει, γιατί έχει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στον εκσυγχρονισμό των δημοσίων επιχειρήσεων, στη δημιουργία υπεραξίας για τις θυγατρικές του, στη διασφάλιση αναβαθμισμένων υπηρεσιών για τους πολίτες – καταναλωτές και φυσικά στη δημιουργία επιπρόσθετης αξίας για τον μέτοχό του που είναι το ελληνικό κράτος.
– Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητές σας και το σχετικό χρονοδιάγραμμα;
– Για εμάς όλες οι εταιρείες του χαρτοφυλακίου μας αποτελούν προτεραιότητα. Το υπερταμείο έχει στο χαρτοφυλάκιό του περισσότερες από 17 θυγατρικές και συμμετοχές, η καθεμιά σε διαφορετικό και πολύ σημαντικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας. Ενδεικτικά αναφέρω τις ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, τη νέα εταιρεία για το 5G, ΦΑΙΣΤΟΣ και τη συμμετοχή μας στη ΔΕΗ. Εχουμε εταιρείες που εξυπηρετούν καθημερινά εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, όπως τα ΕΛΤΑ και οι Συγκοινωνίες Αθηνών. Παράλληλα, είναι και οι Ελληνικές Αλυκές, οι θυγατρικές με τις Αγορές Τροφίμων Αθήνας και Θεσσαλονίκης (ΟΚΑΑ και ΚΑΘ) και η ΔΕΘ. Επίσης, πολύ σημαντικές είναι για εμάς όλες οι θυγατρικές του Δημοσίου που διαχειρίζονται το real estate της χώρας, όπως η ΕΤΑΔ, το ΤΑΙΠΕΔ και η ΓΑΙΑΟΣΕ, αλλά και η εμβληματική Διώρυγα της Κορίνθου (ΑΕΔΙΚ). Καθεμιά από τις εταιρείες μας έχει τη δική της κρυμμένη υπεραξία, και πρέπει να διαμορφώσει το δικό της πλάνο εξέλιξης, αναδιοργάνωσης όπου χρειάζεται και επενδύσεων ώστε να αξιοποιήσει τις δικές της ευκαιρίες και προοπτικές. Ειδικότερα, με το σωστό management πιστεύουμε ότι κάθε θυγατρική μας μπορεί να γίνει ένα ξεχωριστό best practice για τη χώρα και συνολικά κάθε βελτίωση θα έχει μεγάλη θετική επίδραση στην οικονομία και στην κοινωνία. Τον Οκτώβριο θα έχουμε ένα στρατηγικό σχέδιο που θα αφορά όλο τον όμιλο με δράσεις, χρονοδιάγραμμα και συνέργειες.
– Θεωρείτε ότι χρειάζεται επιτάχυνση το πρόγραμμα αξιοποίησης του χαρτοφυλακίου του ΤΑΙΠΕΔ;
– Βγαίνουμε από μια διετή περίοδο κατά την οποία το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ υποχρεωτικά καθυστέρησε, ειδικότερα το 2020, λόγω της πανδημίας. Η νέα διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ επιλέχθηκε με βάση τη συμπληρωματικότητά της και με στόχο να διαχειριστεί τα assets –όχι μεμονωμένα όπως γινόταν μέχρι τώρα–, αλλά με την οπτική μιας συνολικής εθνικής στρατηγικής logistics για τη χώρα. Υπό αυτό το πρίσμα, η νέα διοίκηση έχει εντολή όχι μόνο να επιταχύνει το πρόγραμμα, αλλά και να το επικαιροποιήσει. Σήμερα, όπως γνωρίζετε, προχωρούν τα μεγάλα projects, όπως τα περιφερειακά λιμάνια, η Εγνατία Οδός, και βέβαια η υπογραφή της σύμβασης για το Ελληνικό, που έγινε στις 25 Ιουνίου. Η αλλαγή που βλέπουμε συνολικά στο χαρτοφυλάκιό μας, είναι το ισχυρό ενδιαφέρον από μεγάλο αριθμό σοβαρών επενδυτών στην πλειοψηφία των έργων, γεγονός που αναδεικνύει την εμπιστοσύνη της επενδυτικής κοινότητας στις προοπτικές της χώρας.
– Υπάρχουν οριζόντιες δράσεις για τις συμμετοχές που κρατάτε στο υπερταμείο;
– Η αποστολή του υπερταμείου είναι συνυφασμένη με τη μεγιστοποίηση της αξίας της δημόσιας περιουσίας και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τον πολίτη, προς χάρη του οποίου –ας μην το ξεχνάμε– υπάρχουν κάποιες από αυτές τις εταιρείες. Ως όμιλος αποτελούμε τον μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας με 35.000 εργαζομένους και αναγνωρίζουμε την ευθύνη για τη σωστή ανάπτυξη τόσο των εταιρειών, όσο και των ανθρώπων μας. Στηρίζουμε τις εταιρείες μας στην ενεργειακή και ψηφιακή τους μετάβαση, δίνοντας προτεραιότητα σε θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, διαφάνειας και βιωσιμότητας. Αυτό είναι αναγκαίο βήμα για την εξέλιξή τους.
– Τι ακριβώς σκοπεύετε να κάνετε με το χαρτοφυλάκιο της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου;
– Η ΕΤΑΔ, υπό τη διοίκηση του κ. Βλαστού, προχωράει μια σειρά από έργα, πολλά από τα οποία είναι αρκετά σύνθετα. Τα έργα αυτά προχωρούν, αν συνυπολογίσει κανείς ότι η πανδημία είχε πολύ μεγάλη επίπτωση στον κλάδο του real estate. Από τις αρχές της χρονιάς, η ομάδα της ΕΤΑΔ έχει προχωρήσει σε σημαντικές παραχωρήσεις και διαγωνισμούς, όπως το Ολυμπιακό Κέντρο Γαλατσίου και η πρόσφατη συμφωνία της διοίκησης για νέες επενδύσεις στη μαρίνα Γουβιών στην Κέρκυρα με ταυτόχρονη παράταση της σύμβασης εκμίσθωσης για 15 χρόνια. Συμβολική είναι και η ανάπλαση των καταστημάτων – ανθοπωλείων που βρίσκονται στο κτίριο της Βουλής. Σε κάθε περίπτωση, η ΕΤΑΔ χρειάζεται να αναπτύξει ένα πλήρες σχέδιο για τη στρατηγική των ακινήτων της ανά κατηγορία και να αποκτήσει τη δομή να την υλοποιήσει. Για να επιταχύνει δε, θα πρέπει να συνεργαστεί με τον ιδιωτικό τομέα και να προχωρήσει συστηματικά σε ωρίμανση και αξιοποίηση της ακινήτων της.
– Τελικά, υπάρχει συνεκτικό σχέδιο για το πλήθος των τουριστικών ακινήτων που ελέγχεται από την ΕΤΑΔ ή το ΤΑΙΠΕΔ; Δουλεύετε επ’ αυτού;
– Νομίζω πως σε κεντρικό επίπεδο, το υπερταμείο καλείται να διαδραματίσει έναν πιο στρατηγικό και συντονιστικό ρόλο με μια πιο σφαιρική θεώρηση για τη χώρα. Και αυτό διότι διαχειριζόμαστε μια σειρά από στρατηγικά assets σε ολόκληρη τη χώρα που αφορούν στον τουρισμό, που δεν είναι μόνο τα ακίνητα, αλλά και οι μαρίνες, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια. H κεντρική ομάδα του υπερταμείου, σε συνεργασία με τις διοικήσεις των θυγατρικών, μπορεί να προσφέρει την καλύτερη και πιο συντονισμένη αξιοποίηση των περιουσιακών αυτών στοιχείων, ανεξάρτητα αν αυτά ανήκουν στην ΕΤΑΔ, το ΤΑΙΠΕΔ ή οποιαδήποτε άλλη εταιρεία μας.
Η παρέμβαση στα μέσα μεταφοράς
– Πρόσφατα κάνατε παρέμβαση για την απεργία των μέσων μεταφοράς στις ημέρες των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Μήπως μπήκατε σε «πολιτικά χωράφια»;
– Καθόλου. Το υπερταμείο δεν εμπλέκεται με την πολιτική και ούτε πρόκειται να εμπλακεί. Φωνή όμως έχει. Διαχειρίζεται το κρίσιμο θέμα της δημόσιας περιουσίας και όποτε κρίνει ότι πρέπει να μιλήσει για θέματα των εταιρειών που υπάγονται σε αυτό, θα το κάνει. Πέρα από την ιστορία μας, η δημόσια περιουσία είναι η κοινή κληρονομιά μας, ο κοινός πλούτος όλων μας και αξίζει απόλυτο σεβασμό. Ακριβώς αυτό ήταν το νόημα της παρέμβασής μας στην απεργία των μέσων μαζικής μεταφοράς και πιστεύω ότι ήταν απόλυτα ορθό που το κάναμε.
Εκσυγχρονισμός αεροδρομίων, λιμανιών
– Θέλετε να μας πείτε δύο λόγια για τον σχεδιασμό για τα αεροδρόμια, τις μαρίνες και τα λιμάνια;
– Με την ολοκλήρωση της αναβάθμισης των 14 μεγάλων περιφερειακών αεροδρομίων καταλαβαίνουμε πλέον όλοι, ιδιαίτερα δε στις τοπικές κοινωνίες, τα τεράστια οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την εμπλοκή ιδιωτών στον τομέα αυτό σε πολύ λίγο χρόνο. Με βάση την εμπειρία αυτή προχωρούμε και στα 23 μικρότερα αεροδρόμια, ξεκινώντας από την Καλαμάτα, όπου τα τελευταία χρόνια καταγράφεται εντυπωσιακή αύξηση της τουριστικής κίνησης. Εχουμε ήδη προκηρύξει διαγωνισμό για τον σύμβουλο που θα μας βοηθήσει να επιλέξουμε τον βέλτιστο τρόπο αξιοποίησης, που δεν θα είναι υποχρεωτικά ο ίδιος για όλα τα αεροδρόμια. Για τα λιμάνια, έχουμε ξεκινήσει από την Ηγουμενίτσα, την Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα, που έχουν ήδη συγκεντρώσει σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, και στη συνέχεια ακολουθεί το Ηράκλειο. Για τις μαρίνες, επίσης, θα κοιτάξουμε να επιταχύνουμε τις διαδικασίες αξιοποίησης σε συνεννόηση με τις τοπικές κοινωνίες. Ολα αυτά τα έργα είναι στενά συνυφασμένα με την ανάπτυξη του τουρισμού τα επόμενα χρόνια.
– Ποια θεωρείτε τα πιο άμεσα υποσχόμενα περιουσιακά στοιχεία του υπερταμείου, που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη τώρα;
– Το υπερταμείο, όπως ανέφερα προηγουμένως, λειτουργεί ως εργαλείο για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των εταιρειών του Δημοσίου. Ολα τα έργα, συνεπώς, μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη, το καθένα με διαφορετική λογική και σε διαφορετικό τομέα. Κορυφαίο είναι βέβαια το real estate, ένας τομέας άλλωστε στον οποίο μπορούμε να συγκριθούμε με αντίστοιχα public wealth funds του εξωτερικού. Επίσης κάποια έργα μπορεί να φαίνονται σχετικά «χαμηλού προφίλ», αλλά να έχουν εξαιρετικά μεγάλο αντίκτυπο σε τοπικό επίπεδο, στην κοινωνία και στην ανάπτυξη μιας περιοχής. Ταυτόχρονα, υλοποιούνται πολύ σημαντικά έργα για την ενεργειακή μετάβαση από τις θυγατρικές μας, τη ΔΕΗ, την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, που θα βελτιώσουν δραστικά το περιβαλλοντικό και το ενεργειακό αποτύπωμα των εταιρειών αυτών.