Σημαντικά εμπόδια στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας στο τρίτο τρίμηνο θέτει η νέα μετάλλαξη «Δέλτα» του κορωνοϊού, η οποία, αν και δεν θα οδηγήσει την οικονομία σε ύφεση, μπορεί να αφαιρέσει έως και 2,3% από την αύξηση του ΑΕΠ, όπως εκτιμά η Morgan Stanley.
Πιο αναλυτικά, ο οίκος εξετάζει κατά πόσον η Ευρώπη κινδυνεύει με άλλο ένα χαμένο καλοκαίρι λόγω της νέας μετάλλαξης, η οποία μπορεί να καθυστερήσει την ανάκαμψη και να οδηγήσει στην επαναφορά κάποιων περιοριστικών μέτρων και στην παράταση των μέτρων στήριξης. Οπως επισημαίνει, ο τουρισμός παίζει σημαντικό ρόλο στις οικονομίες του Νότου, και αυτό εξηγεί το μεγάλο πλήγμα που δέχθηκαν το 2020. Αν και υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια ότι ο τουρισμός επιστρέφει δυναμικά, η εξάπλωση αυτής της ιδιαίτερα μεταδοτικής μετάλλαξης θέτει νέα εμπόδια.
Η Morgan Stanley εκτιμά πως υπάρχει κίνδυνος να μην αρθούν πλήρως οι περιορισμοί ή ακόμη και να εισαχθούν εκ νέου για να επιβραδυνθεί η εξάπλωση της «Δέλτα», με αποτέλεσμα ο τουρισμός να δεχθεί πλήγμα. Αυτή η πρόκληση πιθανότατα θα χωρίσει την Ευρώπη σε δύο στρατόπεδα: στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, που θα προτιμούσαν να ακολουθήσουν μια πιο προσεκτική προσέγγιση με περισσότερους περιορισμούς για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, και στις οικονομίες του Νότου, όπου ο τουρισμός αποτελεί σημαντικό μερίδιο του ΑΕΠ και της απασχόλησης και οι οποίες θέλουν να αποφύγουν άλλο ένα χαμένο καλοκαίρι για τις τουριστικές βιομηχανίες τους.
Οπως σημειώνεται, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι παραδοσιακά οι δύο πιο σημαντικοί μήνες για τον τουρισμό των ευρωπαϊκών χωρών. Επομένως, η επιβολή νέων περιορισμών στα ταξίδια θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις. Και αυτό ειδικά τη στιγμή που πάνω από το 40% των διανυκτερεύσεων στην Ευρωζώνη αφορά το τρίτο τρίμηνο, με σημαντικά υψηλότερα ποσοστά να συναντώνται στις χώρες του Νότου, ενώ ορισμένες οικονομίες, όπως η Ελλάδα, έχουν επίσης πολύ μεγαλύτερη εξάρτηση από ξένους τουρίστες.
Τα σενάρια
Με βάση τα παραπάνω και με την πιθανότητα καθυστέρησης της ανάκαμψης λόγω της μετάλλαξης «Δέλτα», η Morgan Stanley αναλύει τις επιπτώσεις στο ΑΕΠ υπό διαφορετικά σενάρια. Οπως αναφέρει, εάν δεν υπήρχε η νέα μετάλλαξη, η ανάκαμψη στο γ΄ τρίμηνο θα ήταν ταχεία (στο 2,6% στο σύνολο της Ευρωζώνης), με τις διανυκτερεύσεις να κινούνται σε καλύτερο επίπεδο σε σχέση με το 2020, που στο γ΄ τρίμηνο είχαν κινηθεί στο 50% των επιπέδων του 2019.
Ετσι, υπό το πρώτο και πιο ήπιο σενάριο, οι νέοι περιορισμοί λόγω μετάλλαξης «Δέλτα» θα οδηγήσουν σε μείωση 30% στις διανυκτερεύσεις των ξένων σε σύγκριση με την αρχική πρόβλεψη, με τις εγχώριες διανυκτερεύσεις να παραμένουν κατά 10% χαμηλότερες τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, πριν μειωθούν στο μισό τον Σεπτέμβριο. Ο εκτιμώμενος αντίκτυπος στις οικονομίες του Νότου κυμαίνεται από -0,5% του ΑΕΠ στην Ιταλία έως -1% στην Ισπανία και στην Ελλάδα. Αυτό το σενάριο είναι ελαφρώς καλύτερο από τις επιδόσεις του 2020.
Τέλος, το πιο απαισιόδοξο σενάριο υποθέτει μείωση κατά 70% των διανυκτερεύσεων των ξένων τουριστών, με τις εγχώριες διανυκτερεύσεις να υποχωρούν κατά 50%, γεγονός που θα αύξανε σημαντικά τον αντίκτυπο σε -1,5% του ΑΕΠ στην Ιταλία και μεταξύ -2,5% και -2,3% του ΑΕΠ στην Ισπανία και στην Ελλάδα. Η Morgan Stanley, πάντως, τονίζει πως παρά την πτώση εξακολουθεί να αναμένει ανάπτυξη στο τρίτο τρίμηνο σε αυτές τις οικονομίες, αλλά με πολύ πιο αδύναμο ρυθμό. Το σενάριο αυτό θα ήταν συνεπές με μια σημαντική αύξηση των περιορισμών τόσο στο εσωτερικό όσο και στα σύνορα.