Την πρώτη αναθεώρηση της πολιτικής της από το 2003 ανακοίνωσε χθες η ΕΚΤ και πρόκειται για μια οριακά προς τα πάνω μεταβολή του στόχου του πληθωρισμού στο 2%, από τα «χαμηλότερα, αλλά κοντά στο 2%» που ήταν έως τώρα. Τη μεταβολή συνοδεύει, άλλωστε, η διευκρίνιση πως η τράπεζα θα επιδεικνύει ανοχή σε προσωρινές ανόδους του δείκτη πάνω από τον στόχο.
Η αλλαγή είναι το αποτέλεσμα δημόσιας διαβούλευσης και αναθεώρησης της στρατηγικής της τράπεζας, που άρχισε τον Ιανουάριο του περασμένου έτους και ολοκληρώθηκε μετά 18 μήνες. Οπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, ο νέος υψηλότερος στόχος διευρύνει τα περιθώρια της τράπεζας για να διατηρήσει τα επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου, η πρόεδρος της τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, τόνισε πως η απόφαση της ΕΚΤ ήταν ομόφωνη ενώ σε ό,τι αφορά τον νέο στόχο του 2% υπογράμμισε πως θα προσφέρει στην τράπεζα μεγαλύτερα περιθώρια ελιγμών, ώστε να είναι σε θέση να προβεί «σε ιδιαίτερα δυναμικές και μόνιμες δράσεις» στην περίπτωση ενός απροσδόκητου οικονομικού πλήγματος. Επισήμανε, άλλωστε, πως δεν θα είναι το «ταβάνι» αλλά ένας «συμμετρικός» στόχος, που σημαίνει πως οι αποκλίσεις, είτε προς τα κάτω είτε προς τα πάνω, θα είναι εξίσου ανεπιθύμητες. Η κ. Λαγκάρντ υπογράμμισε επίσης ότι στις διαβουλεύσεις ανάμεσα στην τράπεζα και σε κοινωνικούς φορείς κατεγράφη η ανησυχία για τις υψηλές τιμές των κατοικιών. Προσέθεσε, έτσι, πως εφεξής η ΕΚΤ θα περιλαμβάνει τις τιμές των κατοικιών στον υπολογισμό του πληθωρισμού, προκειμένου να αντικατοπτρίζει πιο ρεαλιστικά τις τιμές καταναλωτή.
Σχολιάζοντας σχετικά ο επικεφαλής των οικονομολόγων της επενδυτικής Berenberg, Χόλγκερ Σμίντιγκ, επισήμανε πως η στροφή σε στόχο 2% με ανοχή στην υπέρβασή του «σηματοδοτεί τη στροφή της τράπεζας σε ακόμη πιο χαλαρή νομισματική πολιτική». Ανάλογες είναι οι εκτιμήσεις και του Αντριου Κένινγκχαμ, επικεφαλής των οικονομολόγων της Capital Economics, που μιλώντας στο πρακτορείο Euronews προέβλεψε πως η μεταβολή στον στόχο «δεν θα έχει κάποιον άμεσο αντίκτυπο στη νομισματική πολιτική της τράπεζας, αλλά μακροπρόθεσμα ίσως συνεπάγεται πως η πολιτική της θα είναι χαλαρή και αναπτυξιακή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Οπως επισημαίνει σχετικό σχόλιο των Financial Times, η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ διαμορφώνεται με τρόπο που σηματοδοτεί σημαντική ρήξη από το συντηρητικό νομισματικό δόγμα της γερμανικής Bundesbank, μολονότι το δόγμα αυτό αποτέλεσε ακρογωνιαίο λίθο της δημιουργίας του ευρώ. Και πάλι πάντως η στάση της ΕΚΤ είναι ηπιότερη από εκείνην που εξέφρασε πέρυσι η αμερικανική Federal Reserve, όταν ανακοίνωσε ότι θέτει έναν ευέλικτο στόχο πληθωρισμού.
Παράλληλα με τον στόχο του πληθωρισμού, η τράπεζα αναφέρει στη σχετική ανακοίνωσή της τη διαπίστωση πως η κλιματική αλλαγή αποτελεί υπαρξιακή απειλή, ενώ επηρεάζει καθοριστικά και τη σταθερότητα των τιμών. Δεσμεύθηκε, ως εκ τούτου, σε ένα φιλόδοξο σχέδιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Εν ολίγοις, προτίθεται «να προσαρμόσει τον σχεδιασμό της νομισματικής της πολιτική, τον τρόπο που αποτιμά τους κινδύνους, τις αγορές ομολόγων επιχειρήσεων και πολλά άλλα». Οπως, πάντως, τονίζουν οικονομικοί αναλυτές, πολλά από αυτά τα μέτρα και τις μεταβολές θα χρειαστεί χρόνια για να υλοποιηθούν. Για παράδειγμα, η απόφαση της τράπεζας να συμπεριλάβει το κόστος της στέγης στους υπολογισμούς του πληθωρισμού είναι ένα «σχέδιο ετών».