Εως τα τέλη του χρόνου αναμένεται η εκταμίευση των πρώτων δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF) για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων, με τις μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας να βρίσκονται επί ποδός προετοιμασίας για την υποβολή επενδυτικών σχεδίων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα πρώτα 200 εκατ. ευρώ θα δοθούν πριν από τα τέλη του χρόνου, ενώ οι ρυθμοί θα πρέπει να επιταχυνθούν από το 2022, ανεβάζοντας τον στόχο στα 5 δισ. ευρώ ετησίως προκειμένου να καλυφθεί η αυστηρή διάρκεια του προγράμματος έως και το 2026.
Προϋπόθεση για την προώθηση των επενδυτικών σχεδίων και την εκταμίευση των δανείων είναι η υπογραφή του πλαισίου συνεργασίας μεταξύ του Ταμείου και των εμπορικών τραπεζών, που σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα γίνει έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Το πλαίσιο συνεργασίας θα είναι ουσιαστικά μια ανοιχτή πρόσκληση προς όλες τις εμπορικές τράπεζες για την υπογραφή επιχειρησιακής συμφωνίας, που θα ανοίγει τον δρόμο για την εκταμίευση των δανείων κάθε φορά που οι τράπεζες θα συμβασιοποιούν έργα.
Οι τράπεζες διαβεβαιώνουν ότι μεγάλα ιδιωτικά έργα πρόκειται να ενταχθούν άμεσα, χωρίς ωστόσο να κρύβουν την αγωνία τους για την ικανότητα της οικονομίας να απορροφήσει τα διαθέσιμα κεφάλαια στο προβλεπόμενο χρονικό διάστημα.
Πρόκειται για 32 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 12,7 δισ. ευρώ είναι τα δάνεια του Ταμείου που θα δοθούν αμιγώς για ιδιωτικές επενδύσεις και όχι κεφάλαια κίνησης. Αυτά απαιτούν άλλα 12,7 δισ. ευρώ δανείων ως τραπεζική χρηματοδότηση, αλλά και 6,6 δισ. ευρώ ίδια συμμετοχή από την πλευρά των επιχειρήσεων.
Στα κεφάλαια που θα εισρεύσουν στη χώρα προστίθενται και άλλα 26,7 δισ. ευρώ μέσω ΕΣΠΑ, καθώς με παράλληλες διαδικασίες με αυτές του υπουργείου Οικονομικών για την ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης, το υπουργείο Ανάπτυξης προωθεί την υπογραφή με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του πλαισίου συνεργασίας για την εκκίνηση του ΕΣΠΑ (2021 – 2027) εντός του Σεπτεμβρίου.
Μπροστά στον πακτωλό των χρημάτων των 58 δισ. ευρώ περίπου, διάχυτη είναι και η αγωνία από την πλευρά της κυβέρνησης, όπως φάνηκε και στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα με τη συμμετοχή σύσσωμης της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών και στην οποία αποφασίστηκε η συγκρότηση επιτροπής με στόχο να παρακολουθεί την πορεία των χρηματοδοτήσεων, να καταγράφει τα προβλήματα και να βρίσκει άμεσες λύσεις.
Ενόψει του γιγάντιου αναπτυξιακού προγράμματος που προοιωνίζεται η ενεργοποίηση του Ταμείου, δεν είναι τυχαία η κόπωση που παρατηρείται στις χρηματοδοτήσεις τους τελευταίους μήνες, καθώς σημαντικοί επιχειρηματικοί όμιλοι επιδίδονται σε κινήσεις εξόφλησης των δανειακών υπολοίπων προς τις τράπεζες. Στις προσπάθειες αναδιάρθρωσης του δανεισμού αποδίδονται και οι ομολογιακές εκδόσεις στις οποίες προχωρούν μεγάλες επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να μειώσουν το κόστος δανεισμού. Στόχος είναι να απελευθερωθούν πιστοδοτικές γραμμές προς όφελος των νέων δανείων που θα δοθούν μέσω του RRF, και το οποίο λόγω του επιμερισμού του κόστους θα εξασφαλίσει χαμηλότοκα δάνεια για επενδύσεις σε συγκεκριμένους τομείς ενδιαφέροντος.
Ανταγωνισμός
Οι τράπεζες δεσμεύονται ότι είναι έτοιμες να ανοίξουν την κάνουλα των χρηματοδοτήσεων για νέες επενδύσεις, αφήνοντας μάλιστα να εννοηθεί ότι ο ανταγωνισμός που θα αναπτυχθεί θα είναι ισχυρός για τις καλές επιχειρήσεις. Ο ανταγωνισμός δεν θα προέλθει μόνο από το εσωτερικό, αλλά και από τους μεγάλους θεσμικούς χρηματοδότες, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα τέλη Ιουνίου η ΕΤΕπ υπέγραψε με το υπουργείο Οικονομίας συμφωνία για τη χρηματοδότηση επενδύσεων 5 δισ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και όπως εξήγησε ο πρόεδρος Βέρνερ Χόγιερ κατά την υπογραφή της συμφωνίας, η Τράπεζα αποσκοπεί στη στήριξη του τελικού αποδέκτη, των επιχειρήσεων και όχι των τραπεζών, μέσω των οποίων διοχετεύονται οι πόροι της. Την ενεργή συμμετοχή της στο Ταμείο Ανάκαμψης έχει επιλέξει και η EBRD μέσω συμφωνίας ύψους 1 δισ. ευρώ, προοιωνίζοντας ισχυρό ανταγωνισμό για τα καλά επενδυτικά σχέδια.
Να σημειωθεί ότι το Ταμείο Ανάκαμψης ρητά προβλέπει ότι τα κεφάλαια που διαθέτει δεν μπορούν να συνδυαστούν με κρατικές εγγυήσεις, ενώ από την πλευρά των τραπεζών επισημαίνεται σε όλους τους τόνους ότι τα τραπεζικά κριτήρια θα τηρηθούν απαρέγκλιτα και ότι δεν θα δοθούν θνησιγενή δάνεια. Παρά το γεγονός ότι ένας σημαντικός αριθμός μικρομεσαίων κυρίως επιχειρήσεων εμφανίζεται με βάση τα στοιχεία προηγούμενων ετών ότι δεν πληροί τα κριτήρια προκειμένου να δανειοδοτηθεί, από την πλευρά των τραπεζών εκφράζεται αισιοδοξία ότι η δυναμική που θα υπάρξει στην οικονομία μέσω και των κεφαλαίων του Ταμείου, θα δημιουργήσει αναπτυξιακές συνθήκες και τις προϋποθέσεις για να βελτιωθούν οι προοπτικές των επιχειρήσεων, που λόγω και της πανδημίας εμφανίζουν οριακή χρηματοοικονομική εικόνα.
Κρίσιμη η πιστοληπτική ικανότητα των ΜμΕ
Εως τα τέλη του χρόνου αναμένεται η εκταμίευση των πρώτων δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF) για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων, με τις μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας να βρίσκονται επί ποδός προετοιμασίας για την υποβολή επενδυτικών σχεδίων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα πρώτα 200 εκατ. ευρώ θα δοθούν πριν από τα τέλη του χρόνου, ενώ οι ρυθμοί θα πρέπει να επιταχυνθούν από το 2022, ανεβάζοντας τον στόχο στα 5 δισ. ευρώ ετησίως προκειμένου να καλυφθεί η αυστηρή διάρκεια του προγράμματος έως και το 2026.
Προϋπόθεση για την προώθηση των επενδυτικών σχεδίων και την εκταμίευση των δανείων είναι η υπογραφή του πλαισίου συνεργασίας μεταξύ του Ταμείου και των εμπορικών τραπεζών, που σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα γίνει έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Το πλαίσιο συνεργασίας θα είναι ουσιαστικά μια ανοιχτή πρόσκληση προς όλες τις εμπορικές τράπεζες για την υπογραφή επιχειρησιακής συμφωνίας, που θα ανοίγει τον δρόμο για την εκταμίευση των δανείων κάθε φορά που οι τράπεζες θα συμβασιοποιούν έργα.
Οι τράπεζες διαβεβαιώνουν ότι μεγάλα ιδιωτικά έργα πρόκειται να ενταχθούν άμεσα, χωρίς ωστόσο να κρύβουν την αγωνία τους για την ικανότητα της οικονομίας να απορροφήσει τα διαθέσιμα κεφάλαια στο προβλεπόμενο χρονικό διάστημα.
Πρόκειται για 32 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 12,7 δισ. ευρώ είναι τα δάνεια του Ταμείου που θα δοθούν αμιγώς για ιδιωτικές επενδύσεις και όχι κεφάλαια κίνησης. Αυτά απαιτούν άλλα 12,7 δισ. ευρώ δανείων ως τραπεζική χρηματοδότηση, αλλά και 6,6 δισ. ευρώ ίδια συμμετοχή από την πλευρά των επιχειρήσεων.
Στα κεφάλαια που θα εισρεύσουν στη χώρα προστίθενται και άλλα 26,7 δισ. ευρώ μέσω ΕΣΠΑ, καθώς με παράλληλες διαδικασίες με αυτές του υπουργείου Οικονομικών για την ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης, το υπουργείο Ανάπτυξης προωθεί την υπογραφή με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του πλαισίου συνεργασίας για την εκκίνηση του ΕΣΠΑ (2021 – 2027) εντός του Σεπτεμβρίου.
Μπροστά στον πακτωλό των χρημάτων των 58 δισ. ευρώ περίπου, διάχυτη είναι και η αγωνία από την πλευρά της κυβέρνησης, όπως φάνηκε και στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα με τη συμμετοχή σύσσωμης της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών και στην οποία αποφασίστηκε η συγκρότηση επιτροπής με στόχο να παρακολουθεί την πορεία των χρηματοδοτήσεων, να καταγράφει τα προβλήματα και να βρίσκει άμεσες λύσεις.
Ενόψει του γιγάντιου αναπτυξιακού προγράμματος που προοιωνίζεται η ενεργοποίηση του Ταμείου, δεν είναι τυχαία η κόπωση που παρατηρείται στις χρηματοδοτήσεις τους τελευταίους μήνες, καθώς σημαντικοί επιχειρηματικοί όμιλοι επιδίδονται σε κινήσεις εξόφλησης των δανειακών υπολοίπων προς τις τράπεζες. Στις προσπάθειες αναδιάρθρωσης του δανεισμού αποδίδονται και οι ομολογιακές εκδόσεις στις οποίες προχωρούν μεγάλες επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να μειώσουν το κόστος δανεισμού. Στόχος είναι να απελευθερωθούν πιστοδοτικές γραμμές προς όφελος των νέων δανείων που θα δοθούν μέσω του RRF, και το οποίο λόγω του επιμερισμού του κόστους θα εξασφαλίσει χαμηλότοκα δάνεια για επενδύσεις σε συγκεκριμένους τομείς ενδιαφέροντος.
Ανταγωνισμός
Οι τράπεζες δεσμεύονται ότι είναι έτοιμες να ανοίξουν την κάνουλα των χρηματοδοτήσεων για νέες επενδύσεις, αφήνοντας μάλιστα να εννοηθεί ότι ο ανταγωνισμός που θα αναπτυχθεί θα είναι ισχυρός για τις καλές επιχειρήσεις. Ο ανταγωνισμός δεν θα προέλθει μόνο από το εσωτερικό, αλλά και από τους μεγάλους θεσμικούς χρηματοδότες, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα τέλη Ιουνίου η ΕΤΕπ υπέγραψε με το υπουργείο Οικονομίας συμφωνία για τη χρηματοδότηση επενδύσεων 5 δισ. ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και όπως εξήγησε ο πρόεδρος Βέρνερ Χόγιερ κατά την υπογραφή της συμφωνίας, η Τράπεζα αποσκοπεί στη στήριξη του τελικού αποδέκτη, των επιχειρήσεων και όχι των τραπεζών, μέσω των οποίων διοχετεύονται οι πόροι της. Την ενεργή συμμετοχή της στο Ταμείο Ανάκαμψης έχει επιλέξει και η EBRD μέσω συμφωνίας ύψους 1 δισ. ευρώ, προοιωνίζοντας ισχυρό ανταγωνισμό για τα καλά επενδυτικά σχέδια.
Να σημειωθεί ότι το Ταμείο Ανάκαμψης ρητά προβλέπει ότι τα κεφάλαια που διαθέτει δεν μπορούν να συνδυαστούν με κρατικές εγγυήσεις, ενώ από την πλευρά των τραπεζών επισημαίνεται σε όλους τους τόνους ότι τα τραπεζικά κριτήρια θα τηρηθούν απαρέγκλιτα και ότι δεν θα δοθούν θνησιγενή δάνεια. Παρά το γεγονός ότι ένας σημαντικός αριθμός μικρομεσαίων κυρίως επιχειρήσεων εμφανίζεται με βάση τα στοιχεία προηγούμενων ετών ότι δεν πληροί τα κριτήρια προκειμένου να δανειοδοτηθεί, από την πλευρά των τραπεζών εκφράζεται αισιοδοξία ότι η δυναμική που θα υπάρξει στην οικονομία μέσω και των κεφαλαίων του Ταμείου, θα δημιουργήσει αναπτυξιακές συνθήκες και τις προϋποθέσεις για να βελτιωθούν οι προοπτικές των επιχειρήσεων, που λόγω και της πανδημίας εμφανίζουν οριακή χρηματοοικονομική εικόνα.