Καταλυτικό ρόλο στη διατήρηση της ανοδικής πορείας των τιμών πώλησης κατοικιών στην Ελλάδα το 2020 διαδραμάτισαν τα μέτρα στήριξης της οικονομίας και των νοικοκυριών που έθεσε σε εφαρμογή η κυβέρνηση λόγω της πανδημίας. Σε σχετική έκθεσή του ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης DBRS σημειώνει ότι «τα μέτρα για τον περιορισμό των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας συνέβαλαν στην ηπιότερη επίδρασή της και στην αγορά ακινήτων». Μεταξύ άλλων, υιοθετήθηκαν προγράμματα διατήρησης θέσεων εργασίας, φοροαπαλλαγών και δανειακών εγγυήσεων, τα οποία μαζί με τις πρωτοβουλίες των τραπεζών αναφορικά με τις οφειλές δανείων (π.χ. αναστολές πληρωμών δόσεων σε κλάδους που επλήγησαν περισσότερο, όπως ο τουριστικός) προσέφεραν σημαντική στήριξη στα εισοδήματα νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καταγραφούν ιδιαίτερες αντοχές και στις τιμές των κατοικιών, οι οποίες αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 4,6%, ενώ, με βάση τα προσωρινά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, αύξηση κατά 3,3% παρατηρήθηκε και το φετινό πρώτο τρίμηνο. Αντίστοιχα, η οικοδομική δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 8% το 2020, αλλά και κατά 13,7% κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2021. Σύμφωνα με την DBRS, ένας ακόμα λόγος που αποτράπηκε μια πτώση των τιμών το 2020 είναι και η εκτίμηση ότι τα μέτρα περιορισμού της πανδημίας, όπως οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, θα είναι προσωρινά και ότι σύντομα θα αποκατασταθεί η υψηλή ζήτηση από το εξωτερικό.
Οι επιδόσεις αυτές κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικές αν συνεκτιμηθεί ότι το 2020 απουσίασε ο «κινητήριος μοχλός» της ζήτησης, δηλαδή οι ξένοι αγοραστές. Οπως σημειώνουν οι αναλυτές, η επίδραση της πανδημίας και το κλείσιμο των συνόρων, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα λόγω της πανδημίας, είχαν ως αποτέλεσμα την κατά 40% μείωση των καθαρών άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του 2020. Ωστόσο, ήδη από το φετινό πρώτο τρίμηνο έχει αρχίσει να καταγράφεται ανάκαμψη των ροών κεφαλαίων από το εξωτερικό για την απόκτηση κατοικίας, καθώς η πτώση έναντι του αντίστοιχου περυσινού διαστήματος δεν ξεπέρασε το 7,3% και διαμορφώθηκε σε 214 εκατ. ευρώ, από 230 εκατ. ευρώ το 2020. Συνολικά το 2020 οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό για την απόκτηση ακινήτων στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν σε 875 εκατ. ευρώ, από 1,45 δισ. ευρώ το 2019.
Πάντως, όπως σημειώνει και η DBRS, το μεγάλο αγοραστικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό (και το αντίστοιχα περιορισμένο εγχώριο ενδιαφέρον) έχει ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση μιας αγοράς δύο ταχυτήτων, όπου οι τιμές στις περιοχές υψηλής ζήτησης από ξένους καταγράφουν έντονα ανοδική πορεία σε σχέση με την ηπιότερη τάση των τιμών στις υπόλοιπες περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό, οι αξίες στο κέντρο της Αθήνας και στα νότια προάστια, όπως επίσης και σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, καταγράφουν έντονα ανοδική πορεία έναντι των υπόλοιπων περιοχών της χώρας.
Οι αναλυτές της DBRS σημειώνουν ότι οι συνολικές μακροπρόθεσμες προοπτικές της αγοράς ακινήτων θα εξαρτηθούν από την ικανότητα της Ελλάδας να ανακάμψει από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία και να διατηρήσει ένα σταθερό μακροοικονομικό και πολιτικό περιβάλλον. «Η ζήτηση από το εξωτερικό θα συνεχίσει να αποτελεί βασική κινητήρια δύναμη της αγοράς κατοικίας, ενώ η αναζωπύρωση της εγχώριας ζήτησης θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της Ελλάδας να εξασφαλίσει βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, ώστε να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να αυξηθούν τα εισοδήματα».