Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης να επιβάλει τoν πρώτο παγκοσμίως δασμό άνθρακα στα εισαγόμενα από τρίτες χώρες προϊόντα θα επεκτείνει το θέμα της κλιματικής αλλαγής στο εμπόριο, παραβιάζοντας τις διεθνείς αρχές, ενώ ταυτόχρονα υπονομεύει τις προοπτικές για οικονομική ανάπτυξη, υποστηρίζει η Κίνα.
Ο διασυνοριακός μηχανισμός προσαρμογής άνθρακα (CBAM) προτάθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έχει τη μορφή δασμού CO2 επί των ρυπογόνων προϊόντων, με στόχο την προστασία των ευρωπαϊκών εταιρειών που αντιμετωπίζουν υψηλότερες τιμές ρύπων.
Η εφαρμογή του από το 2026 σημαίνει ότι ορισμένες εταιρείες που εισάγουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να πληρώσουν τον δασμό ρύπων επί προϊόντων όπως ο χάλυβας.
Ωστόσο υπήρξε πάντοτε ένα αμφιλεγόμενο μέτρο, με τους εμπορικούς εταίρους της Ευρώπης να υποστηρίζουν ότι παραβιάζει τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
«Ο CBAM είναι ουσιαστικά ένα μονομερές μέτρο με το οποίο εμπλέκεται το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής με το εμπόριο», δήλωσε εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Οικολογίας και Περιβάλλοντος σε συνέντευξη Τύπου.
«Παραβιάζει τις αρχές του ΠΟΕ και θα υπονομεύσει σοβαρά την αμοιβαία εμπιστοσύνη στην παγκόσμια κοινότητα και τις προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης», είπε. Επανέλαβε τη στάση της Κίνας ότι η απάντηση κάθε χώρας στην αλλαγή του κλίματος πρέπει να λαμβάνει υπόψη το επίπεδο οικονομικής της ανάπτυξης και είπε ότι ο δασμός CO2 θα επηρεάσει αρνητικά την προθυμία και την ικανότητα των χωρών να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Ως κορυφαίος κατασκευαστής βιομηχανικών πρώτων υλών στον κόσμο, όπως ο χάλυβας και το τσιμέντο, η Κίνα θα πληγεί περισσότερο από το καθεστώς δασμών, ανέφεραν ερευνητές του Κέντρου Βιομηχανικής Ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Tsinghua.
Ωστόσο, δήλωσαν ότι ο αντίκτυπος θα περιοριστεί με την πάροδο του χρόνου και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο δασμός θα έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της Κίνας. Αλλοι υποστήριξαν ότι η Κίνα θα επηρεαστεί λιγότερο και ότι θα επιβαρυνθούν περισσότερο άλλοι εμπορικοί εταίροι της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
«Οι περισσότεροι τομείς για τους οποίους μιλάμε αποτελούν μικρό μέρος του εξαγωγικού εμπορίου της Κίνας προς την Ε.Ε. Η Ρωσία έχει πολύ μεγαλύτερο όγκο εμπορικών συναλλαγών, ιδιαίτερα σε διασυνοριακή ηλεκτρική ενέργεια, αλλά και σε αλουμίνιο και λιπάσματα», εκτιμά το think tank E3G που ειδικεύεται σε θέματα κλιματικής αλλαγής.
Η Κίνα ξεκίνησε να λειτουργεί πρόσφατα ένα δικό της σύστημα εμπορίας ρύπων, παρόμοιο με αυτό της Ε.Ε., γεγονός που θα διευκολύνει τη σύγκριση του κόστους μεταξύ των δύο εμπορικών εταίρων.
Από τότε που ξεκίνησε στις 16 Ιουλίου, το πολυαναμενόμενο σύστημα κατέγραψε όγκους συναλλαγών 4,83 εκατ. τόνων, σε μέση τιμή 51,7 γουάν (6,8 ευρώ) ανά τόνο. Στην Ευρωπαϊκή Ενωση το κόστος είναι πάνω από 50 ευρώ ο τόνος.
Ο συνοριακός δασμός θα μπορούσε να πιέσει την Κίνα να αυξήσει το κόστος των ρύπων στο εθνικό της σύστημα, ανέφερε ο Guotai Junan Futures σε σημείωμα.
Επίσης, ισχυρή πίεση στο Πεκίνο θα ασκούσε η υιοθέτηση μιας πρότασης των Δημοκρατικών για επιβολή παρόμοιου δασμού άνθρακα για τα εισαγόμενα ρυπογόνα προϊόντα στις ΗΠΑ.