Ελλείψεις και ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα αλλά και σε προϊόντα τεχνολογίας έχει αρχίσει να φέρνει και στην ελληνική αγορά η παγκόσμια έλλειψη μικροεπεξεργαστών.
Η παύση του παγκόσμιου εμπορίου που έφεραν τα πρώτα κύματα της πανδημίας του 2020, η συγκέντρωση της παραγωγής μικροτσίπ στα χέρια λίγων βιομηχανιών που βρίσκονται κατά βάση στην Κίνα και την Ταιβάν, αλλά και η εκτόξευση των παραγγελιών από χώρες όπως η Κίνα έχουν προκαλέσει σημαντικές ελλείψεις σε αυτά τα καθοριστικής σημασίας εξαρτήματα, παντού στον κόσμο αλλά και στην Ελλάδα.
Ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει πληγεί από τις ελλείψεις που παρατηρούνται ήδη από πέρυσι σε ημιαγωγούς αλλά και σε πρώτες ύλες, με τις εταιρείες να ανακοινώνουν, η μία μετά την άλλη, πως θα μειώσουν την παραγωγή τους το προσεχές διάστημα. Η Toyota, η οποία είχε προσπαθήσει μέχρι στιγμής να μην υποκύψει στις πιέσεις που φέρνουν οι εν λόγω ελλείψεις, ανακοίνωσε, μόλις πριν από λίγες ημέρες, πως από τον προσεχή Σεπτέμβριο σχεδιάζει να μειώσει την παραγωγή της κατά 40%. Η απόφαση αυτή θα επηρεάσει τις 14 παραγωγικές μονάδες που διατηρεί στην Ιαπωνία, ενώ θα οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής περίπου 140.000 οχημάτων και φορτηγών από τον επόμενο μήνα. Αντίστοιχα, στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Ιούλιο του 1956 μειώθηκε η παραγωγή αυτοκινήτων στη Βρετανία αφενός λόγω της έλλειψης των ημιαγωγών, αφετέρου λόγω και της έλλειψης προσωπικού, έπειτα από την εξάπλωση της μετάλλαξης «Δέλτα».
Στην Ελλάδα, εισαγωγική εταιρεία μιλάει για καθυστερήσεις έως και έξι μηνών στους χρόνους παράδοσης των αυτοκινήτων, ενώ ήδη βλέπει αυξήσεις στις τιμές των αυτοκινήτων κατά μέσον όρο 1%-2% φέτος. «Είναι δεδομένο ότι θα αυξηθούν και άλλο οι τιμές όσο παραμένει αυτή η κατάσταση, δηλαδή για άλλους έξι μήνες τουλάχιστον. Δεν θα δούμε κάτι δραματικό, αλλά θα αυξηθούν», αναφέρει χαρακτηριστικά στην «Κ» ανώτατο στέλεχος μεγάλης εισαγωγικής εταιρείας αυτοκινήτων στην Ελλάδα. Οι ελλείψεις σε μικροτσίπ, που αποτελούν ένα από τα πιο πολύτιμα υλικά για την παραγωγή αυτοκινήτων, κινητών, ακόμη και διαστημοπλοίων, έχουν οδηγήσει ακόμη και στην παραλαβή αυτοκινήτων χωρίς κάποια εξαρτήματα.
«Δεν λείπουν βασικά εξαρτήματα, αλλά έχει παρατηρηθεί σε κάποιες περιπτώσεις να λείπουν κάποια έξτρα, όπως navigator. Θα βρούμε όμως άλλους προμηθευτές ώστε να τα τοποθετήσουμε και να μην επηρεαστεί ο τελικός καταναλωτής. Αυτό όμως δημιουργεί κύμα καθυστερήσεων στους χρόνους παράδοσης». Οπως μας εξηγεί, «ο χρόνος παράδοσης απλών επιβατικών οχημάτων υπό κανονικές συνθήκες είναι ένας μήνας, τώρα όμως αυτός έχει φθάσει στους τρεις έως τέσσερις μήνες και σε κάποιες περιπτώσεις τους έξι μήνες. Οταν πρόκειται για πιο ακριβά και σπορ μοντέλα, όπου η παραγωγή είναι μικρότερη, ο χρόνος παράδοσης μπορεί και να υπερβεί τους έξι μήνες».
Βλέποντας το κύμα των ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες καθώς και τις ελλείψεις σε μικροτσίπ, επιχειρήσεις λιανεμπορίου δηλώνουν ότι φέτος έχουν δημιουργήσει ένα απόθεμα ασφαλείας. Ωστόσο παρατηρούν ελλείψεις σε ορισμένες τηλεοράσεις, σε παιχνιδομηχανές, τις οποίες αποδίδουν στην παγκόσμια έλλειψη μικροτσίπ αλλά και σε καθυστερήσεις που προκαλεί η εκτόξευση του μεταφορικού κόστους. Στελέχη επισημαίνουν ότι ενδεχόμενες ελλείψεις παρατηρούνται σε φθηνά προϊόντα, λόγω και της αύξησης του μεταφορικού κόστους που αντιπροσωπεύουν μεγάλο μέρος του κοστολογίου τους. Σύμφωνα με τους ίδιους, αρκετοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν τα μικροτσίπ για την κατασκευή λάπτοπ μεσαίας πλέον κατηγορίας προκειμένου να μη συμπιέζεται το περιθώριο κέρδους τους, κάτι που σημαίνει ότι οι καταναλωτές «θα αρχίσουν να κινούνται σε άλλες κατηγορίες προϊόντων», επισημαίνουν στην «Κ».
Η παγκόσμια έλλειψη μικροεπεξεργαστών δεν αφήνει ανεπηρέαστη και την εγχώρια αγορά των νεοφυών επιχειρήσεων. Startups εταιρείες που κατασκευάζουν hardware τεχνολογικά προϊόντα μιλούν για καθυστερήσεις στην παραλαβή των μικροτσίπ που παραλαμβάνουν από την Κίνα, γεγονός που επιβραδύνει τους χρόνους κατασκευής των συσκευών τους. Τέτοια, για παράδειγμα, είναι η περίπτωση της εταιρείας αγροτεχνολογίας ΚΥΤΙΟΝ, η οποία χρησιμοποιεί τέτοια εξαρτήματα για να αναπτύξει και να τελειοποιήσει το εναέριο ρομποτικό σύστημα που φέρει το όνομα της εταιρείας. Το σύστημα αυτό βοηθάει τους παραγωγούς αλλά και τους γεωπόνους να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται τις καλλιέργειές τους απομακρυσμένα, αφού πρώτα τοποθετηθεί σε θερμοκήπια και μικρές καλλιέργειες.
Εκτός από τις ελλείψεις σε μικροτσίπ, παράγοντες της αγοράς μιλούν και εκτόξευση του μεταφορικού κόστους. Ενδεικτικά, μόλις πριν από λίγους μήνες, δηλαδή στα τέλη Μαΐου, το ΕΒΕΑ είχε μιλήσει για μια «εξωπραγματική» αύξηση της τάξης του 525% των ναυτιλιακών ναύλων για τις μεταφορές κοντέινερ σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Πρόκειται για μια αύξηση η οποία έχει αρχίσει να κλιμακώνεται, δυσκολεύοντας τις επιχειρήσεις να εισάγουν πρώτες ύλες αλλά και τελικά προϊόντα στη χώρα μας. «Ενα κοντέινερ για να έρθει από την Κίνα στην Ελλάδα κόστιζε περίπου 2.000 δολ., φθάνοντας τον Ιούνιο στα 10.000 δολ.», αναφέρει εκπρόσωπος συνδέσμου επιχειρήσεων.