Την απλοποίηση και βελτίωση του υφιστάμενου νόμου 4608/2019 για τις στρατηγικές επενδύσεις, ο οποίος –σε συνδυασμό με τον ν.3894/2010 και επιπλέον συμπληρωματικές ειδικές διατάξεις του– προκαλεί σύγχυση στους επενδυτές, επιδιώκει το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Για τον σκοπό αυτό έθεσε χθες σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 8 Σεπτεμβρίου το σχέδιο νόμου με τίτλο «Στρατηγικές επενδύσεις για τη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσω της επιτάχυνσης διαδικασιών στις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσεις».
Οι νέες ρυθμίσεις προβλέπουν νέα κριτήρια για την κατηγοριοποίηση των επενδύσεων ως στρατηγικών και τη χορήγηση κινήτρων που αφορούν τόσο αυτές όσο και τις ιδιωτικές επενδύσεις. Ειδικότερα, αυτές διαιρούνται σε επτά κατηγορίες, με την πρώτη να περιλαμβάνει έργα με προϋπολογισμό είτε 75 εκατ. ευρώ είτε 40 εκατ. ευρώ, υπό τον όρο ότι δημιουργούν τουλάχιστον 75 θέσεις εργασίας.
Η δεύτερη κατηγορία, «στρατηγικές επενδύσεις 2», αφορά έργα με προϋπολογισμό άνω των:
• 20 εκατ. ευρώ στους τομείς της αγροδιατροφής, έρευνας και καινοτομίας, βιοτεχνολογίας, πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας, ρομποτικής, τεχνητής νοημοσύνης, ιατρικού τουρισμού, διαχείρισης απορριμμάτων και αποβλήτων, διαστημικής βιομηχανίας.
• 20 εκατ. ευρώ με αντικείμενο τον ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησης ή την παροχή υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους (cloud computing).
• 30 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία τουλάχιστον 50 νέων θέσεων εργασίας.
• 20 εκατ. ευρώ για οργανωμένους υποδοχείς μεταποιητικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, δηλαδή επιχειρηματικά πάρκα, συν 40 νέες θέσεις εργασίας.
Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει «εμβληματικές επενδύσεις εξαιρετικής σημασίας», οι οποίες υλοποιούνται από διακεκριμένες νομικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένων ιδίως όσων προωθούν την πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την τεχνολογία, καθώς και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, ενισχύοντας σημαντικά την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητά της διεθνώς. Προϋπόθεση, όμως, για να λάβουν ενισχύσεις τα συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια είναι να υλοποιηθούν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Η τέταρτη κατηγορία αφορά τις «στρατηγικές επενδύσεις ταχείας αδειοδότησης», που έχουν προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ και δημιουργούν 30 θέσεις εργασίας ή είναι ύψους 20 εκατ. ευρώ και ανήκουν σε έργο που έχει χαρακτηριστεί στρατηγικό. Μπορούν ακόμη να έχουν προϋπολογισμό 10 εκατ. ευρώ και να δημιουργούν 30 θέσεις εργασίας ή να είναι ύψους 15 εκατ. ευρώ και να συνοδεύονται από τη δημιουργία 100 θέσεων απασχόλησης, αρκεί να αποτελούν υφιστάμενες στρατηγικές επενδύσεις με αντικείμενο τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεών τους.
Το προτελευταίο είδος στρατηγικής επένδυσης, από τα συνολικά επτά, περιλαμβάνει τις «αυτοδίκαια εντασσόμενες», δηλαδή είτε Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) είτε σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, ύψους 20 εκατ. ευρώ. Η έβδομη κατηγορία αφορά τη χωρική οργάνωση των επιχειρήσεων, περιλαμβάνοντας έργα προϋπολογισμού άνω των 10 εκατ. ευρώ. Για να χαρακτηριστούν ως στρατηγικές οι επενδύσεις σε μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, προβλέπονται συγκεκριμένες προϋποθέσεις ως προς το ύψος του προϋπολογισμού και τις επιμέρους προδιαγραφές.
Για την επιτάχυνση των στρατηγικών επενδύσεων παρέχεται σειρά κινήτρων που αφορούν:
• Τη χωροθέτηση. Το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων μπορεί, ύστερα από απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ) να καταρτίζει Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ) επί κατ’ αρχήν ενιαίων εκτάσεων. Προβλέπονται ακόμη συντελεστές δόμησης 0,6 για έργα βιομηχανίας και εφοδιαστικής αλυσίδας και 0,8 για κέντρα δεδομένων (data centers).
• Τη φορολογία. Οσες επενδύσεις χαρακτηρίζονται στρατηγικές θα έχουν σταθερό φορολογικό καθεστώς για 12 χρόνια. Επίσης, παρέχεται φορολογική απαλλαγή, που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών και επιτάχυνση αποσβέσεων. Για παράδειγμα, για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, οι αποσβέσεις των μηχανημάτων και του μηχανολογικού εξοπλισμού εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό 30%.
• Την ταχεία αδειοδότηση. Για την έκδοση οποιασδήποτε απαιτούμενης άδειας ή έγκρισης ορίζεται προθεσμία 45 ημερολογιακών ημερών.
• Την ενίσχυση δαπανών για την πρόσληψη εργαζομένων σε μειονεκτική θέση και ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση, για έργα έρευνας και ανάπτυξης.
Επίσης, το σχέδιο νόμου καθορίζει τα κριτήρια των ιδιωτικών ενισχυόμενων επενδυτικών δραστηριοτήτων, καθώς και τους όρους για την εγκατάσταση στην Ελλάδα ξένων εταιρειών. Προβλέπονται κυρώσεις για τους επενδυτές που δεν τηρούν τους όρους, οι οποίες περιλαμβάνουν επιβολή προστίμων από το 0,05% έως το 5% του συνολικού κόστους της επένδυσης, εάν έγινε χρήση των κινήτρων χωροθέτησης. Σημειώνεται ότι ο συνολικός χρόνος για την υλοποίηση μιας στρατηγικής επένδυσης δεν δύναται να υπερβαίνει τα 15 έτη.