Ζούμε σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από απεριόριστες δυνατότητες εφαρμογής επιχειρηματικών ιδεών στην πράξη. Από τη μια πλευρά η τεχνολογία επιτρέπει στον καθένα από το χώρο του ανέξοδα και αποτελεσματικά να λάβει όλη την πληροφόρηση που υπάρχει παγκοσμίως και να την αξιοποιήσει. Από την άλλη, έχει δημιουργηθεί και στη χώρα μας ένα υποστηρικτικό οικοσύστημα για τις νέες ιδέες να εκκολαφθούν και να γίνουν νεοφυείς επιχειρήσεις. Η πρόσφατη νομοθετική πρωτοβουλία για τους τεχνοβλαστούς είναι το τελευταίο παράδειγμα που ρυθμίζει ένα πολλά υποσχόμενο χώρο ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας.
Το Κέντρο Έρευνας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας του ΕΚΠΑ (Κέντρο Αρχιμήδης) βρίσκεται στην καρδιά αυτού του οικοσυστήματος. Αφενός διαθέτει ένα Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας (ΓΜΤ) με το οποίο υποστηρίζει τους ερευνητές του να προστατεύουν τα πνευματικά τους δικαιώματα, να κατοχυρώνουν τις ευρεσιτεχνίες τους, να τις αξιοποιούν μέσω της δημιουργίας τεχνοβλαστών ή να εκμεταλλεύονται τα δικαιώματα ιδιοκτησίας που απορρέουν από αυτές προς όφελος περαιτέρω ενίσχυσης της έρευνας και του πανεπιστημίου. Η έρευνα, είτε βασική είτε εφαρμοσμένη, παράγει αποτελέσματα (εφευρέσεις, επιστημονικές δημοσιεύσεις, νέο λογισμικό, νέες ποικιλίες φυτών, νέα υλικά, κλπ) και μπορούν να προστατευτούν. Η πνευματική ιδιοκτησία παίζει ουσιαστικό ρόλο τόσο στις ερευνητικές όσο και στις διδακτικές λειτουργίες των πανεπιστημίων.
Το Κέντρο Αρχιμήδης λειτουργεί με Κανονισμό όπου υπάρχει ξεκάθαρο το πλαίσιο αναφορικά με το «σε ποιον ανήκει τι». Έτσι το ΓΜΤ μπορεί να διαπραγματευτεί εκ μέρους του πανεπιστημίου το τίμημα (ποσοστό επί των πωλήσεων, συμμετοχή στην επιχείρηση) για την παραχώρηση δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας για εμπορική εκμετάλλευση.
Αφετέρου, το Κέντρο Αρχιμήδης διαθέτει και Γραφείο Επιχειρηματικού Επιταχυντή (Business Accelerator) που λειτουργεί συμπληρωματικά στο ΓΜΤ. Ο σκοπός του είναι διπλός: α) η επιτάχυνση της επιχειρηματικής διαδικασίας από την ιδέα στην αγορά και β) η δημιουργία βιώσιμων επιχειρήσεων. Ο Επιχειρηματικός Επιταχυντής απευθύνεται στα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας που επιθυμούν να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση (φοιτητές, ερευνητές, μέλη ΔΕΠ, πρόσφατοι απόφοιτοι). Προκειμένου να πετύχει το σκοπό του, ο Επιχειρηματικός Επιταχυντής προσφέρει:
- εξατομικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες (coaching)
- εκπαίδευση σε θέματα επιχειρηματικότητας
- συνεργατικούς χώρους εργασίας (incubator)
- καθοδήγηση από έμπειρα στελέχη της αγοράς (mentoring)
- δικτύωση με άλλους φορείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Στο πλαίσιο της λειτουργίας του διοργανώνονται διαγωνισμοί επιχειρηματικότητας με ανοικτές παρουσιάσεις στο κοινό (pitching events). Επίσης, προσφέρονται μαθήματα επιχειρηματικότητας στο διάφορα τμήματα του πανεπιστημίου ενώ παράλληλα διαμορφώνεται το περιεχόμενο μαθημάτων που αφορούν τη διαχείριση διανοητικής ιδιοκτησίας (Intellectual Property Management) και τη χρηματοδότηση νεοφυών επιχειρήσεων με τα υφιστάμενα δεδομένα και τα προσφερόμενα προγράμματα χρηματοδότησης. Η φιλοδοξία είναι όπως τα μαθήματα επιχειρηματικότητας αποτελέσουν το «φυτώριο» για τους φοιτητές που θέλουν να εξελίξουν την ιδέα τους και να επωφεληθούν από τις υπηρεσίες του Επιταχυντή.
Εκτός των ανωτέρω, το Κέντρο Αρχιμήδης είναι ο κατ’ εξοχήν αξιολογητής των προτάσεων μελών ΔΕΠ που αιτούνται χρηματοδότησης από το πανεπιστήμιο στο πλαίσιο προγραμμάτων του Υπουργείου Ανάπτυξης ή της ΓΓΕΤ ενώ αποτελεί εκφραστή του πανεπιστημίου σε θέματα καινοτομίας και επιχειρηματικότητας σε διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ (πρόγραμμα HEInnovate) αλλά και στη συνεργασία του ΕΚΠΑ με άλλα πανεπιστήμια (π.χ., πρόγραμμα CIVIS).
Συνολικά, οι δράσεις του Κέντρου Αρχιμήδης είναι πολλές και πολυποίκιλες και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
- Το Πρόγραμμα επιτάχυνσης σε επιχειρηματικές ομάδες που συνοδεύεται από σημαντικό αριθμό ωρών συμβουλευτικής και καθοδήγησης
- Εκπαιδευτικά εργαστήρια επιταχυντή γύρω από την επιχειρηματικότητα
- Υποστήριξη ερευνητών για τη γνωστοποίηση εφευρέσεων, για ίδρυση τεχνοβλαστών, για προγράμματα βιομηχανικής έρευνας
- Διοργάνωση δικτύωσης ΓΜΤ των ελληνικών πανεπιστημίων και Ερευνητικών Κέντρων για την ανταλλαγή καλών πρακτικών λειτουργίας
- Εργαστήρια αξιοποίησης εφαρμοσμένης έρευνας με εξειδικευμένους ομιλητές
- Συμμετοχή σε εκδηλώσεις και συνέδρια
- Παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Linked In – Facebook – ανακοινώσεις)
Με την εκκίνηση του νέου ακαδημαϊκού έτους 2021-22 το Κέντρο Αρχιμήδης ανακοινώνει τον Δ’ Κύκλο Επιτάχυνσης και προσκαλεί τους ενδιαφερόμενους να υποβάλλουν αιτήσεις συμμετοχής μέχρι την Πέμπτη 30/9/2021 στην ιστοσελίδα του Κέντρου στον Επιχειρηματικό Επιταχυντή: https://archimedes.uoa.gr/accelerator/
Τέλος θα πρέπει να επισημανθεί ότι η μεγαλύτερη πρόκληση και επιτυχής προοπτική του Κέντρου Αρχιμήδης εστιάζεται στη σύνδεση της έρευνας που πραγματοποιείται στα εργαστήρια του ΕΚΠΑ με τη βιομηχανία και τις ανάγκες της. Με αυτό τον τρόπο η εξωστρέφεια που επιδεικνύει το πανεπιστήμιο αποκτά σάρκα και οστά καθώς η εφαρμοσμένη έρευνα κατευθύνεται στις ανάγκες της βιομηχανίας και γίνεται αρωγός στην προσπάθεια ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας και αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού που εκπαιδεύει.