Η διαστημική βιομηχανία ανταποκρίνεται σε κρίσιμες οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές ανάγκες και προκλήσεις. Οι δορυφόροι μας παρέχουν πολύτιμα δεδομένα τα οποία τροφοδοτούν νέες πολιτικές με σημαντικές οικονομικές προεκτάσεις σε πολλούς τομείς που διευκολύνουν την καθημερινότητά μας.
Πολλές από τις εφαρμογές της διαστημικής βιομηχανίας καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών. Το κινητό μας τηλέφωνο, τα σύγχρονα συστήματα πλοήγησης, η δορυφορική τηλεόραση αλλά και οι νευραλγικές υποδομές σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, τα ευφυή δίκτυα μεταφοράς ακόμη και η ασφάλεια κατά τις τραπεζικές μας συναλλαγές και η παρατήρηση της κλιματικής αλλαγής, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών των υπηρεσιών.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και το επιτακτικό αίτημα για αποτελεσματικές πολιτικές καθιστούν πιο απαραίτητες από ποτέ τις υπηρεσίες της διαστημικής βιομηχανίας. Η μετάβαση στην πράσινη Ευρώπη αναδεικνύει το διάστημα ως ισχυρό σύμμαχο. Η Κυβέρνησή μας έχει δεσμευτεί να εφαρμόσει μια στρατηγική πράσινης μετάβασης, συνδυάζοντας μεταρρυθμίσεις για το νέο πράσινο μοντέλο με σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως οι πόροι του Σχεδίου «Ελλάδα 2.0».
Η Ευρώπη αποτελεί πλέον μια από τις ηγετικές δυνάμεις στο διάστημα. Με κοινό ευρωπαϊκό όραμα και καταλύτη τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (Εuropean Space Agency), προωθούνται σημαντικές συνέργειες των κρατών – μελών ώστε οι μεγάλες επενδύσεις στη διαστημική βιομηχανία να αποφέρουν τα μέγιστα οφέλη στους ευρωπαίους πολίτες. Τα εμβληματικά διαστημικά προγράμματα Galileo, EGNOS και Copernicus έχουν πλέον καθιερωθεί ως παγκόσμια σημεία αναφοράς και παρέχουν ήδη υπηρεσίες υψηλής ποιότητας.
Η ευρωπαϊκή διαστημική βιομηχανία αναμένεται να «εκτοξευθεί» τα επόμενα χρόνια μέσα από μια επένδυση της τάξεως των 9 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με τη νέα χρηματοδοτική συμφωνία – πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027. Το χρηματοδοτικό αυτό ευρωπαϊκό πλαίσιο θα δώσει δυναμική ώθηση στο σχεδιασμό έξυπνων συστημάτων νέας γενιάς, τα οποία κρίνονται απαραίτητα για τη μετάβαση στην πράσινη και ψηφιακή εποχή.
Εθνικός μας στόχος είναι να αποτελέσουμε ζωτικό μέρος αυτού του success story της Ευρώπης στο διάστημα. Η Ελλάδα, ως ενεργό μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και μέσα από τη δυναμική συμμετοχή ελληνικών επιχειρήσεων σε ευρωπαϊκούς συνεργατικούς σχηματισμούς, επιδιώκει νέες αναπτυξιακές δυνατότητες στον τομέα αυτόν.
Παράλληλα, η σημαντική αύξηση της εθνικής μας συμμετοχής στα κονδύλια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, αποδεικνύει έμπρακτα τη βούλησή μας για μια σημαντική ελληνική παρουσία στη διαστημική βιομηχανία.
Η 4Η βιομηχανική επανάσταση αποτελεί ορόσημο της στρατηγικής του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων με την ενσωμάτωση τεχνολογιών αιχμής στην παραγωγική διαδικασία προσβλέπει στην ανάπτυξη προηγμένων επιχειρηματικών οικοσυστημάτων.
Η διαρκής βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και το υψηλής εξειδίκευσης εργατικό δυναμικό στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με το μεγάλο ενδιαφέρον που παρουσιάζουν μεγάλες πολυεθνικές τεχνολογικές εταιρείες για Άμεσες Ξένες Επενδύσεις, ανοίγει νέες προοπτικές συνεργασιών και επενδύσεων στον τομέα της διαστημικής βιομηχανίας. Η πρόσφατη συνεργασία της Ελληνικής Κυβέρνησης με την Amazon Web Services για τη δημιουργία ενός καινοτόμου περιφερειακού διαστημικού κόμβου είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα με σημαντικές προοπτικές εξέλιξης.
Η δυναμική παρουσία των ελληνικών επιχειρήσεων στην ευρωπαϊκή διαστημική βιομηχανία θα αποτελέσει ισχυρό μοχλό για τη διεύρυνση της οικονομίας της γνώσης, την ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Παράλληλα, θα συμβάλει στην εξωστρέφεια της χώρας και στη μετατροπή του brain drain σε brain gain.
Οι κοινές προκλήσεις απαιτούν κοινό όραμα. Η επένδυση στη διαστημική βιομηχανία αποτελεί επένδυση στο κοινό μας μέλλον.
*Νίκος Παπαθανάσης, Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων