Καταιγιστικές προειδοποιήσεις προς την Τράπεζα της Τουρκίας εξέδωσε χθες ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch Ratings σχετικά με τις επιπτώσεις και τους κινδύνους που εγκυμονεί η μείωση των επιτοκίων της τουρκικής λίρας κατά 100 μονάδες βάσης. Οπως επισημαίνει, η Τράπεζα της Τουρκίας προχώρησε σε αυτή τη μείωση την περασμένη εβδομάδα και ήταν η πρώτη που αποφάσισε ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας, Σαχάπ Καβτσίογλου, από τον Μάρτιο, οπότε αντικατέστησε τον αποπεμφθέντα προκάτοχό του. Ο εν λόγω οίκος τονίζει πως ήταν αναμενόμενη μια μείωση κατά 100 μ.β. μέσα στο 2021 αλλά αργότερα, και χαρακτηρίζει πρόωρη την κίνηση δεδομένου ότι ο επίσημος πληθωρισμός στη χώρα βρίσκεται πάνω από το 19% με στοιχεία του Αυγούστου. Αναμένεται, άλλωστε, περαιτέρω επιτάχυνση του δείκτη τους επόμενους μήνες.
Ο εν λόγω οίκος υπογραμμίζει πως η μείωση του κόστους δανεισμού και η αλλαγή στον τόνο της κεντρικής τράπεζας αυξάνουν τον κίνδυνο να εκτοξευθεί εκτός ελέγχου ο πληθωρισμός. Δίνει επιπλέον ιδιαίτερη έμφαση στον κίνδυνο να υπονομευθεί η «μερική» όπως τη χαρακτηρίζει αναπλήρωση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της χώρας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Fitch, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τουρκίας έχουν αυξηθεί κατά 27,5 δισ. δολάρια από τα τέλη του 2020 και ανέρχονται σε 120 δισ. δολάρια.
Ο εν λόγω οίκος υπογραμμίζει πως η αύξηση αυτή των συναλλαγματικών διαθεσίμων, η μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, η ανάκαμψη του τουριστικού τομέα και η συνεχιζόμενη πρόσβαση σε εξωτερική χρηματοδότηση έχουν περιορίσει σοβαρά τις εξωτερικές πιέσεις που δεχόταν η τουρκική οικονομία. Προειδοποιεί, ωστόσο, ότι η Τουρκία παραμένει εξαιρετικά ευάλωτη σε εξωτερικές πιέσεις ακριβώς επειδή είναι περιορισμένα τα καθαρά συναλλαγματικά της διαθέσιμα, είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένα τα διαθέσιμά της από τις ανταλλαγές (swap) νομισμάτων, έχει προηγηθεί δολαριοποίηση της οικονομίας σε μεγάλο βαθμό, ενώ έχει επιδεινωθεί σημαντικά το εξωτερικό περιβάλλον εξαιτίας των υψηλών τιμών της ενέργειας και των εξαγγελιών των μεγάλων κεντρικών τραπεζών για ανάκληση των έκτακτων μέτρων στήριξης των οικονομιών τους.
Σύμφωνα με τη Fitch, οι παθογένειες αυτές της τουρκικής οικονομίας πρόκειται να επιδεινωθούν περαιτέρω στην περίπτωση που υποχωρεί η εμπιστοσύνη στην εγχώρια οικονομία ή που συνεχίζεται ανεξέλεγκτη η δολαριοποίηση καταθέσεων από νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Δεν παραλείπει, άλλωστε, να προειδοποιήσει τις τουρκικές αρχές για τις ενδεχόμενες ανεπιθύμητες παρενέργειες που μπορεί να επιφέρει στην τουρκική οικονομία μια νέα διπλωματική κρίση με την Ουάσιγκτον. Το σχόλιο σχετίζεται με την πρόθεση της κυβέρνησης Ερντογάν να αγοράσει νέους εξοπλισμούς από τη Ρωσία. Η Fitch δηλώνει βέβαιη ότι κάτι τέτοιο θα προκαλέσει νέες τριβές με την υπερδύναμη, η οποία έχει καταστήσει σαφές ότι αν η Αγκυρα αγοράσει νέα εξοπλιστικά προγράμματα από τη Ρωσία θα της επιβληθούν κυρώσεις.
Τέλος, ο εν λόγω οίκος υπογραμμίζει την ανάγκη να μη χάσει την αξιοπιστία της η κεντρική τράπεζα και η νομισματική της πολιτική, καθώς μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά η βαθμολογία πιστοληπτικής αξιολόγησης της γειτονικής χώρας. Η βαθμολογία που έχει δώσει στην Τουρκία από τον Αύγουστο είναι ΒΒ- με σταθερή προοπτική.
Δεν παραλείπει, όμως, να τονίσει πως στη συνολική της αποτίμηση της τουρκικής οικονομίας ξεχωρίζουν δύο στοιχεία: η μειωμένη αξιοπιστία της μακροοικονομικής πολιτικής της και μια πάγια τακτική πρόωρων και αδικαιολόγητων μειώσεων του κόστους δανεισμού.