Εως τα τέλη του 2022 θα έχει τεθεί σε εφαρμογή ο «κρατικός Τειρεσίας», στον οποίο θα καταγράφονται όλες οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις προς το Δημόσιο.
Πρόκειται για οφειλές προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους δήμους, οι οποίες θα συγκεντρωθούν σε μία βάση δεδομένων προκειμένου να υπάρχει επαρκής πληροφόρηση για τα ληξιπρόθεσμα χρέη που βαραίνουν τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα, αντίστοιχη με τη λεγόμενη «μαύρη λίστα» του «Τειρεσία», που περιλαμβάνει τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τις τράπεζες.
Καλύτερη αξιολόγηση
Την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στη δημιουργία του Γραφείου Πιστοληπτικής Αξιολόγησης (credit bureau), όπως ονομάζεται επισήμως ο «κρατικός Τειρεσίας», εντός του 2022 ανακοίνωσε ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης, μιλώντας στο πλαίσιο του συνεδρίου NPL Management που διοργανώνει το DDC Financial Group και ξεκίνησε χθες στην Αθήνα. Οπως επισήμανε ο κ. Κουρμούσης, «η συγκέντρωση δεδομένων σε ψηφιακή μορφή αποτελεί καθοριστικό βήμα για την καλύτερη αξιολόγηση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων σε ό,τι αφορά την πιστοδοτική τους ικανότητα, ενώ περαιτέρω θα βοηθήσει τόσο τις τράπεζες όσο και τις εταιρείες διαχείρισης στην προσπάθειά τους να ρυθμίσουν αποτελεσματικότερα τις οφειλές από δάνεια».
Οι οφειλές προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους δήμους θα συγκεντρωθούν σε μία βάση δεδομένων.
Ο «κρατικός Τειρεσίας», όπως έχει επικρατήσει να αποκαλείται το Γραφείο Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, θα συγκεντρώνει στοιχεία για τη συναλλακτική συμπεριφορά των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, προκειμένου να διαμορφώσει ένα σύστημα αξιολόγησης (scoring) που θα χρησιμοποιείται από όσους έχουν έννομο συμφέρον, όπως π.χ. οι τράπεζες όταν θέλουν να δώσουν δάνεια ή οι εταιρείες διαχείρισης όταν θέλουν να ρυθμίσουν μια οφειλή. Θα καταγράψει, δηλαδή, τις οφειλές σε καθυστέρηση και όχι το σύνολο των οφειλών που έχει μία επιχείρηση ή ένα νοικοκυριό. Με τον τρόπο αυτό θα αξιολογείται η πιστοληπτική δυνατότητα ενός φυσικού ή νομικού προσώπου και θα κρίνεται π.χ. το κατά πόσον μπορεί να πάρει νέο δάνειο ή να πληρώνει το ύψος της δόσης που έχει συμφωνήσει με μια εταιρεία διαχείρισης στο πλαίσιο της ρύθμισης του δανείου του.
Τα μητρώα
Το έργο έχει εγκριθεί ως επιλέξιμο προκειμένου να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Εκτός από τον «κρατικό Τειρεσία», το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει την υλοποίηση άλλων δύο εργαλείων για την καταγραφή του ιδιωτικού χρέους. Πρόκειται για το μητρώο παρακολούθησης ιδιωτικού χρέους και το μητρώο πιστώσεων. Το πρώτο θα καταγράφει όλες τις οφειλές ανά πιστωτή, δηλαδή τις φορολογικές αρχές, τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, τις τράπεζες, τις εταιρείες διαχείρισης και άλλους πιστωτές, όπως οι προμηθευτές. Το Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους θα λειτουργήσει στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, η οποία θα συλλέγει δεδομένα τόσο από δημόσιους όσο και από ιδιώτες πιστωτές, καθώς και από οποιαδήποτε άλλη αξιόπιστη πηγή, σχετικά με τις υφιστάμενες οφειλές. Το δεύτερο εργαλείο είναι το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων (Cental Credit Registry), που θα λειτουργήσει στην ΤτΕ με τη μορφή ενός πληροφοριακού συστήματος που θα καταγράφει σε λεπτομερή βάση το ιστορικό πληρωμών κάθε μεμονωμένου δανείου που δίνεται στην Ελλάδα.
Στα 243 δισ. το ιδιωτικό χρέος
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, το ύψος του ιδιωτικού χρέους φτάνει τα 243 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά τα 108,1 δισεκατομμύρια ευρώ οφείλονται στην εφορία, τα 38 δισεκατομμύρια ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία και 97 δισεκατομμύρια ευρώ σε τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις.
Χρειάζονται 50.000 πλειστηριασμοί ετησίως
«Στην επιτάχυνση και τη βελτίωση του συστήματος των πλειστηριασμών αναμένεται να κριθεί η επιτυχία των τιτλοποιήσεων». Αυτό επεσήμανε ο Θεόδωρος Αθανασόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Cepal, ενός εκ των τριών μεγαλύτερων εταιρειών διαχείρισης που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, εκτιμώντας ότι η επιτυχία αυτή συνδέεται και με το κατά πόσο οι πλειστηριασμοί θα φθάσουν σε επίπεδα «κανονικότητας», δηλαδή στους 40.000-50.000 τον χρόνο, όπως ήταν τα αντίστοιχα νούμερα πριν από τη δεκαετή οικονομική κρίση.
Μιλώντας στο συνέδριο του DDC Financial Group ο κ. Αθανασόπουλος σημείωσε ότι για πολλά χρόνια πριν δεν είχαμε δραστηριότητα στους πλειστηριασμούς και η πανδημία ανέκοψε την επανεκκίνησή τους. Εκτίμησε δε ότι η αυτόματη μείωση της τιμής του ακινήτου κατά τη ρευστοποίηση, που προβλέπεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, θα βοηθήσει τους πλειστηριασμούς, επεσήμανε ωστόσο ότι οι επενδυτές πρέπει να έχουν σαφή επενδυτική πολιτική στον τομέα των ακινήτων ώστε να αποφευχθεί η πτώση των τιμών.
Από την πλευρά του ΤΧΣ ο διευθυντής Διαχείρισης Κινδύνων Μιχάλης Χαραλαμπίδης σημείωσε ότι «η Ελλάδα είναι η πιο ενεργή χώρα στις τιτλοποιήσεις, δρομολογώντας το 36% των επικείμενων συναλλαγών στην Ευρώπη». Οι προγραμματισμένες τιτλοποιήσεις που θα υλοποιηθούν μέσω του «Ηρακλή» ανέρχονται σε 22,8 δισ. σε σύνολο 63 δισ., υποσκελίζοντας χώρες όπως η Ιρλανδία και η Ιταλία, που δρομολογούν τιτλοποιήσεις ύψους 14,5 και 13,7 δισ. αντίστοιχα.