• Τέθηκε σε διαβούλευση το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών σχετικά με την παροχή φορολογικών κινήτρων ανάπτυξης επιχειρήσεων. Βασικός στόχος του σχεδίου νόμου, μεταξύ άλλων, είναι η αύξηση της παραγωγικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με πολλαπλούς τρόπους, όπως, ενδεικτικά, με τη συμμετοχή τους σε εταιρικό μετασχηματισμό ή με τη σύναψη συμβάσεων διαρκούς χαρακτήρα. Ετσι, το νομοσχέδιο προωθεί και σύγχρονες μορφές συνεργασίας που έχουν αποδειχθεί στην πράξη ιδιαίτερα επιτυχημένες, όπως η δικαιόχρηση (franchising) αλλά και η συμβολαιακή γεωργία, στον πολύ σημαντικό για την ελληνική οικονομία πρωτογενή τομέα. Επιπλέον, προβλέπονται φορολογικά κίνητρα για τη μετατροπή ή/και τη συνένωση περισσότερων ατομικών επιχειρήσεων –το ποσοστό των οποίων σήμερα αγγίζει το 84% του συνόλου των επιχειρήσεων στην Ελλάδα– με σκοπό τη δημιουργία νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις έρχονται σε συνέχεια των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της υλοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις θα μπορούν να επωφεληθούν από τις χαμηλότοκες χρηματοδοτήσεις που θα παρασχεθούν.
• Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βρίσκονται στο επίκεντρο του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου. Το νομοσχέδιο εστιάζει στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς έχει καταγραφεί αφενός ότι το 95% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα απασχολεί λιγότερο από 10 άτομα και αφετέρου ότι το μέσο μέγεθος της ελληνικής μικρής και μεσαίας επιχείρησης είναι μικρότερο από το αντίστοιχο της μικρής και μεσαίας επιχείρησης των λοιπών κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στο πλαίσιο αυτό, οι ρυθμίσεις που αναμένεται να ψηφιστούν για την περίπτωση των μετασχηματισμών θα αφορούν επιχειρήσεις που απασχολούν μέχρι 250 εργαζομένους και των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει το ποσό των 50.000.000 ευρώ, ενώ για την περίπτωση των συνεργασιών, επιχειρήσεις που απασχολούν μέχρι 50 εργαζομένους και ο ετήσιος κύκλος εργασιών τους δεν υπερβαίνει τα 10.000.000 ευρώ.
• Το νέο νομοσχέδιο προβλέπει μείωση φόρου εισοδήματος κατά 30% για έως τρία φορολογικά έτη για τις επιχειρήσεις που εμπλέκονται σε κάποια από τις μορφές μετασχηματισμού ή συνεργασίας. Για την εν λόγω απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος θα πρέπει να πληρούνται ελάχιστα «κατώφλια», είτε κύκλου εργασιών σε μετασχηματισμούς είτε ποσού εισφοράς εταιρικού κεφαλαίου σε συνεργασίες. Η απαλλαγή εφαρμόζεται για έως τρία φορολογικά έτη, αρχής γενομένης από το επόμενο έτος της ημερομηνίας ολοκλήρωσης του μετασχηματισμού ή έναρξης της συνεργασίας. Επιπλέον, οι εταιρείες που προέρχονται από μετασχηματισμούς με τη χρήση των εν λόγω διατάξεων θα μπορούν να επωφεληθούν και από τη δυνατότητα της μεταφοράς φορολογικών ζημιών των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων (δηλ. των απορροφούμενων ή μετατρεπόμενων επιχειρήσεων, αναλόγως με το αν πρόκειται για συγχώνευση ή μετατροπή). Υπενθυμίζεται ότι τέτοια ρύθμιση υφίσταται ήδη για μετασχηματισμούς που συνοδεύονται από τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.
• Σημαντική θέση στις προτεινόμενες αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο κατέχει και η αναγνώριση έκπτωσης όλων των δαπανών σε περιπτώσεις εξαγοράς. Στις προτεινόμενες διατάξεις καθορίζονται οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για την αναγνώριση της έκπτωσης των δαπανών που πραγματοποιούνται για την απόκτηση τίτλων, στην περίπτωση εξαγοράς επιχείρησης. Η συγκεκριμένη ρύθμιση αναμένεται να δώσει λύση σε έναν συνήθη «γόρδιο δεσμό» χρηματοδότησης σε εξαγορές με μόχλευση (leveraged buyouts – LBO). Υπενθυμίζεται ότι η φορολογική διοίκηση έχει διευκρινίσει πως δεν υπάρχει η δυνατότητα να εκπέσουν τυχόν επιχειρηματικές δαπάνες του φορολογουμένου (νομικού προσώπου) που συνδέονται με (εξαγορασθείσα) συμμετοχή του. Στις δε επιχειρηματικές δαπάνες περιλαμβάνονται κάθε είδους δαπάνες που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με τη συμμετοχή, όπως π.χ. οι τόκοι ενδοομιλικού δανείου κατά το μέρος που διατέθηκε για την εξαγορά θυγατρικών εταιρειών καθώς και οι τόκοι τραπεζικού δανείου κατά το μέρος που αυτό διατέθηκε για την αποπληρωμή τού πιο πάνω ενδοεταιρικού δανείου (Ε. 2088/2019).
• Προβλέπονται ειδικότερες απαλλαγές στην επιβολή φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου στις περιπτώσεις εταιρικών μετασχηματισμών. Με το νέο νομοσχέδιο τροποποιούνται το ν.δ. 1297/1972 και ο ν. 2166/1993, ώστε κατά τους εταιρικούς μετασχηματισμούς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής τους να μην γεννάται υποχρέωση καταβολής φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου όταν ο κύκλος εργασιών των εταιρειών που εμπλέκονται στον μετασχηματισμό ξεπερνά τις 450.000 ευρώ. Παράλληλα, ειδικότερη πρόβλεψη απαλλάσσει από τον φόρο εισοδήματος και την υπεραξία μεταβίβασης στοιχείων παγίου ενεργητικού της νέας εταιρείας (που θα προέλθει από μετασχηματισμό) σε τρίτο, υπό προϋποθέσεις.
Πηγή: Grant Thornton