Η ΕΚΤ βρίσκεται σε συγκριτικά καλύτερη θέση με γνώμονα τον πληθωρισμό έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου και μπορεί να κινηθεί πιο άνετα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) και την Τράπεζα της Αγγλίας αντιστοίχως. Οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρωζώνη είναι λιγότερο αισθητές από εκείνες στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο πληθωρισμός έχει ενισχυθεί στο 3,4% τον μήνα Σεπτέμβριο σε ετήσια βάση και ενδεχομένως να ανέλθει περαιτέρω, λόγω των τρεχουσών τιμών στην ενέργεια και να διαμορφωθεί στο 4% τον Νοέμβριο. Εντούτοις, σε μεγάλο βαθμό η εξέλιξη αυτή αποτελεί συνέπεια των ασυνήθιστα χαμηλών τιμών κυρίως του παρελθόντος έτους, παρά των τωρινών ασυνήθιστα υψηλών. Εάν συγκρίνουμε τις τιμές αυτές με εκείνες πριν από την πανδημία, δηλαδή το 2019, η κατά μέσο όρο ετήσια άνοδος στον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για τη διετία παρέμεινε συγκρατημένη φέτος τον Σεπτέμβριο στο 1,5% μόλις – και στο 1,2% εάν εξαιρέσουμε τις τιμές της ενέργειας. Επιπροσθέτως, οι αγορές εργασίας της Ευρωζώνης είναι πιο vωθρές από εκείνες στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία. Ως αποτέλεσμα, ίσως να απαιτηθεί περισσότερος χρόνος για να εκδηλωθεί πληθωρισμός στους μισθούς στην Ευρωζώνη, ως αντίδραση στις οξείες κλαδικές ελλείψεις και τις υψηλότερες τιμές καταναλωτή.
Κατόπιν τούτων, η ΕΚΤ θα μπορούσε να διαχειριστεί ευκολότερα τον στασιμοπληθωρισμό από ό,τι η Fed. Κι ενώ η ΕΚΤ χρειάζεται να παρακολουθεί να μη δημιουργηθεί συμφόρηση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα εξαιτίας της αναστάτωσης και να εξακολουθήσει να διοχετεύει ρευστό στην πραγματική οικονομία, μπορεί να εστιάσει τη συζήτησή της για την πολιτική της ως επί το πλείστον στον μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα αναφορικά με ζήτηση και πληθωρισμό.
Αν και οι υφιστάμενες εφοδιαστικές ελλείψεις ενδεχομένως να συνεχιστούν και μέσα στο 2022, και άρα πολύ περισσότερο από όσο η ίδια η ΕΚΤ και οι περισσότεροι παρατηρητές –συμπεριλαμβανομένων και ημών– περίμεναν πριν από τρεις με έξι μήνες, δεν πρόκειται ουσιαστικά να διαμορφώσουν τη μεσομακροπρόθεσμη προοπτική του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη. Τουλάχιστον τρεις άλλοι μείζονες παράγοντες θα το κάνουν. Αρχικά η σωρευτική ζήτηση θα παραμείνει πιθανόν δυναμική για αρκετά χρόνια, πυροδοτώντας αύξηση –πέραν της γενικότερης τάσης– στο ονομαστικό και το πραγματικό ΑΕΠ σε επίπεδα υψηλότερα από εκείνα πριν από τον κορωνοϊό, αφ’ ης στιγμής περιοριστούν οι ελλείψεις. Δεύτερον, οι υψηλότερες τιμές στις εκπομπές αερίων ρύπων, σε συνδυασμό και με άλλες δαπάνες της πράσινης μετάβασης, θα μπορούσαν να προσθέσουν 0,1 έως 0,2 της ποσοστιαίας μονάδας στον δείκτη του πληθωρισμού της Ευρωζώνης κάθε χρόνο. Τρίτον, ενόσω γηράσκουν οι πληθυσμοί στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και την Κίνα, η επιδείνωση των ελλείψεων σε εργατικά χέρια θα συντείνει σταδιακά στην άνοδο του πληθωρισμού των μισθών.
* Ο κ. Holger Schmieding είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.