Σταθερά ανοδική θα είναι η πορεία των τιμών των κατοικιών τα επόμενα χρόνια, αν και σύμφωνα με τους επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων, θα αποφευχθούν οι υπερβολές του παρελθόντος. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε χθες, στο πλαίσιο του συνεδρίου ακινήτων Prodexpo, ο κ. Κυριάκος Ξυδής, επικεφαλής της Berkshire Hathaway Home Services Athens Properties, «η αυξητική τάση των τιμών θα συνεχιστεί, με μονοψήφια ποσοστά ανόδου ετησίως, για τα επόμενα 5-7 χρόνια. Διαπιστώνουμε σημαντική ζήτηση για αγορά κατοικίας στο κέντρο της Αθήνας, στα βόρεια και στα νότια προάστια, ενώ σταδιακά θα δούμε και άλλες περιοχές να ξεχωρίζουν, όπως οι συνοικίες του Πειραιά και κάποια σημεία στα ανατολικά προάστια».
Πάντως, σύμφωνα τον κ. Γιάννη Ξυλά, διευθύνοντα σύμβουλο της Geoaxis, εταιρείας εκτιμήσεων ακινήτων, τα επόμενα χρόνια αναμένονται «τεκτονικές αλλαγές στον τρόπο επιλογής και κατασκευής των κατοικιών, καθώς οι αξίες των ακινήτων αυξάνονται με πολύ ταχύτερο ρυθμό, σε σχέση με την άνοδο των μισθολογικών απολαβών. Τα τελευταία 20 χρόνια (1998-2019), ο βασικός μισθός έμεινε σταθερός (αποπληθωρισμένα), τη στιγμή που οι αξίες των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 57%. Ετσι, το όνειρο της ιδιόκτητης κατοικίας όλο και απομακρύνεται». Εν τω μεταξύ, χιλιάδες ακίνητα αναμένεται να περάσουν στα χέρια των εταιρειών διαχείρισης κόκκινων δανείων (servicers) μέσω των πλειστηριασμών που θα πραγματοποιηθούν το 2022, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας διαχείρισής τους, ενώ ταυτόχρονα εξετάζονται και τρόποι προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν πιέσεις στις τιμές των πωλούμενων κατοικιών. Σύμφωνα με τον κ. Ούγκο Βέλεθ, συνιδρυτή και γενικό διευθυντή της Hipoges, «περίπου το 60%-70% των εκπλειστηριαζόμενων ακινήτων θα επαναγοραστούν από τις εταιρείες. Εκτιμώ ότι από το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και μετά, θα αρχίσουν να πέφτουν τα πρώτα από αυτά τα ακίνητα στην αγορά, με διάφορους τρόπους».
Η αγορά κατοικίας γίνεται απλησίαστη για το μέσο νοικοκυριό, ενώ στην επόμενη πενταετία αναμένεται περαιτέρω άνοδος τιμών.
Στο πλαίσιο αυτό, θεωρείται βέβαιο ότι θα είναι πολύ λίγα τα ακίνητα που θα αποκτηθούν απευθείας από ενδιαφερόμενους αγοραστές. Σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Μαντζαβινάτο, γενικό διευθυντή της Q Real Estate Services, «θα χρειαστεί να απορροφηθούν χιλιάδες ακίνητα από την αγορά τα επόμενα χρόνια, κάτι που δεν πρόκειται να συμβεί από ιδιώτες αγοραστές. Πιστεύω ότι θα δούμε σημαντικές πωλήσεις χαρτοφυλακίων από REOs (ακίνητα που έχουν ανακτηθεί μέσω πλειστηριασμών), ή ακόμα και χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων με ενέχυρο ακίνητα», με αγοραστές θεσμικούς επενδυτές, είτε εγχώριους είτε ξένους», σημείωσε ο κ. Μαντζαβινάτος.
Πάντως, οι πωλητές αυτών των περιουσιακών στοιχείων θα είναι πλέον οι εταιρείες διαχείρισης και λιγότερο οι τράπεζες. Σύμφωνα με την κ. Ελλη Κακούλλου, βοηθ. Γεν. Διεύθυνσης του ομίλου Real Estate της Εθνικής Τράπεζας, «σήμερα, οι διαχειριστές δανείων και ακινήτων ελέγχουν χαρτοφυλάκια αξίας 62 δισ. ευρώ, έναντι 29 δισ. ευρώ των τραπεζών.
Εχουμε αντιστρέψει την εικόνα σε σχέση με τα 107 δισ. ευρώ πριν από έξι χρόνια». Σύμφωνα με την ίδια, ένα ακόμα θετικό στοιχείο είναι ότι υπάρχει και μεγάλη ρευστότητα στην αγορά, τόσο από ιδιώτες θεσμικούς, όσο και από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, κάτι που θα βοηθήσει την αγορά ακινήτων, ενώ και οι τράπεζες ήδη επιστρέφουν στη στεγαστική πίστη. Ετσι, θα είναι ευκολότερη η διαδικασία απορρόφησης των ακινήτων που θα αποκτηθούν από τους πλειστηριασμούς. Προς την κατεύθυνση αυτή θα συμβάλει και ο προωθούμενος φορέας απόκτησης και επαναμίσθωσης πρώτης κατοικίας ευάλωτων νοικοκυριών, καθώς σύμφωνα με τον κ. Φώτη Κουρμούση, ειδικό γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του υπ. Οικονομικών, το μεγαλύτερο μέρος των 3.000-5.000 πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας που αναμένονται ετησίως, θα απορροφείται ως επί το πλείστον από τον νέο φορέα.
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Γιάννης Γκάνος, γεν. διευθυντής Alpha Real Estate Management & Investments, εκτίμησε ότι σήμερα, ούτως ή άλλως, είναι μικρός ο αριθμός των ακινήτων που μπορούν να μεταβιβαστούν, δηλαδή έχουν τον απαιτούμενο βαθμό ωρίμανσης. Επομένως, η ζήτηση εξακολουθεί να είναι μεγαλύτερη της προσφοράς. Παράλληλα, τα φαινόμενα υπερπροσφοράς δεν θα υπάρξουν, καθώς κάθε ακίνητο έχει διαφορετικό χρόνο και ρυθμό ωρίμανσης, κάτι που σημαίνει ότι και η διάθεσή τους στην αγορά θα γίνεται σε διαφορετικούς χρόνους.
Συμπλήρωσε πάντως ότι θα πρέπει και οι τράπεζες να αρχίσουν να παρέχουν ρευστότητα προς τους ενδιαφερόμενους για την απόκτηση ακινήτων μέσω πλειστηριασμών, με δεδομένο ότι σήμερα απαιτείται εγγύηση για το 30% της αξίας της πρώτης προσφοράς, μόνο για τη συμμετοχή σε έναν πλειστηριασμό.