Την περασμένη Τετάρτη, η ολλανδική αλυσίδα σούπερ μάρκετ Albert Heijn, θυγατρική του ομίλου Ahold Delhaize που στην Ελλάδα δραστηριοποιείται μέσω της «ΑΒ Βασιλόπουλος», ανακοίνωσε την έναρξη συνδρομητικής υπηρεσίας και έγινε η πρώτη αλυσίδα στην Ολλανδία που εφαρμόζει κάτι τέτοιο. Με ετήσια συνδρομή 12 ευρώ, η αλυσίδα υπόσχεται περισσότερες εκπτώσεις σε συγκεκριμένα προϊόντα, εκπτώσεις στα μεταφορικά στην περίπτωση που κάποιος παραγγέλνει ηλεκτρονικά και υποστηρίζει ότι η εξοικονόμηση για τον συνδρομητή μπορεί να υπερβαίνει τα 100 ευρώ ετησίως.
Αν και στην Ελλάδα ακόμη δεν έχει γίνει τέτοια κίνηση ούτε από την «ΑΒ Βασιλόπουλος» ούτε από κάποια άλλη αλυσίδα, οι διεργασίες και οι συζητήσεις έχουν ξεκινήσει. Ο λόγος; Αφενός, πλέον υπάρχει μια κρίσιμη μάζα καταναλωτών που κάνουν αγορές μέσω των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ, η οποία βεβαίως πρέπει να μεγαλώσει και άλλο για να εφαρμοσθεί συνδρομητική υπηρεσία, αφετέρου, το κανάλι των ηλεκτρονικών πωλήσεων ακόμη δεν είναι κερδοφόρο, επιβαρύνοντας την ίδια ώρα σοβαρά το κόστος λειτουργίας των αλυσίδων.
Ποια είναι η βασική ιδέα των συνδρομητικών σούπερ μάρκετ; Ο πελάτης πληρώνει μια μηνιαία συνδρομή και απολαμβάνει δωρεάν μεταφορικά, επιλέγοντας συνήθως να παραλαμβάνει στο σπίτι σε μηνιαία ή ακόμη και εβδομαδιαία βάση συγκεκριμένα είδη σούπερ μάρκετ, από χαρτιά υγείας και φρέσκα λαχανικά έως έτοιμα γεύματα. Το παραπάνω στην ουσία «χτίζει» υψηλή πιστότητα με τον πελάτη, πολύ μεγαλύτερη από τα γνωστά προγράμματα επιβράβευσης με τις κάρτες πόντων. Η επιχείρηση από την πλευρά της γνωρίζει ότι έχει ένα σίγουρο πελατολόγιο και κάποια σίγουρα έσοδα, ενώ προσελκύει με αυτόν τον τρόπο και άλλους πελάτες.
Η ολλανδική αλυσίδα Albert Heijn υποστηρίζει ότι η εξοικονόμηση για τον συνδρομητή μπορεί να υπερβαίνει τα 100 ευρώ ετησίως.
«Καθώς η χρήση του ηλεκτρονικού σούπερ μάρκετ ωριμάζει σταδιακά στη συνείδηση των καταναλωτών, θα προσθέτουμε νέες δυνατότητες συνεργασίας με τους πελάτες μας. Προφανώς μέσα στο πλαίσιο αυτό θα υπάρξουν και μοντέλα ανταμοιβής των πιο συχνών και πιστών πελατών, που μπορεί να περιλαμβάνουν μια συνδρομητική σχέση που θα τους παρέχει διάφορα προνόμια», επισημαίνει μιλώντας στην «Κ» ο κ. Αριστοτέλης Παντελιάδης, διευθύνων σύμβουλος της Μetro AEBE. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία εισήλθε στον χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου με το eshop.mymarket.gr τον Οκτώβριο του 2018. Βεβαίως, ο ίδιος προσθέτει πως δεν έχει πολύ νόημα να ενεργοποιήσει κάποιος τέτοια πλάνα πριν υπάρξει μια κρίσιμη μάζα πελατών, έτοιμη να τα αξιοποιήσει. «Ακόμη και σήμερα οι περισσότεροι πελάτες ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ δεν το χρησιμοποιούν για περισσότερο από μία φορά τον μήνα. Αυτό αλλάζει σιγά σιγά, καθώς για κάποιους το e-shop αρχίζει να γίνεται συνειδητή και σταθερή επιλογή», τονίζει.
Πρόσφατα, εξάλλου, ο κ. Κωνσταντίνος Μαχαίρας, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) και με μακρά εμπειρία από υψηλόβαθμες θέσεις στον κλάδο των σούπερ μάρκετ, εκτίμησε, από το βήμα του 14ου συνεδρίου του ECR Hellas, ότι δεν θα αργήσει η στιγμή που και στην Ελλάδα θα κάνουν την εμφάνισή τους τα συνδρομητικά σούπερ μάρκετ. Στο εξωτερικό, εκτός από την Ahold Delhaize, σε συνδρομητικές υπηρεσίες έχουν προχωρήσει το τελευταίο διάστημα και άλλοι μεγάλοι παραδοσιακοί λιανέμποροι, όπως η Carrefour στη Γαλλία (η αλυσίδα ξεκίνησε πιλοτικά την υπηρεσία σε μέρος του δικτύου της μόλις τον Σεπτέμβριο), η Amazon Subscribe & Save, η Albertsons, η Walmart Grocery.
Υπενθυμίζεται ότι παλαιότερα όταν το ηλεκτρονικό σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα ήταν στα σπάργανα είχε επιχειρήσει να δημιουργήσει συνδρομητική υπηρεσία το welovesupermarket.gr των αδελφών Ζήβα (σ.σ. μετέπειτα πουλήθηκε στη Metro AEBE) κάτι, ωστόσο, που τότε δεν βρήκε ανταπόκριση.
Λαχανικά και φρούτα στο ηλεκτρονικό «καλάθι» του καταναλωτή
Ακόμη και εάν φέτος ο τζίρος των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ, το μερίδιό τους στον συνολικό τζίρο του κλάδου, ο οποίος υπολογίζεται σε περίπου 11 δισ. ευρώ, θα εξακολουθεί να είναι πολύ χαμηλό, κάτω από 3%. Ωστόσο, τα στοιχεία πλέον δείχνουν ότι όχι μόνον ο τζίρος αυτός αυξάνεται, παρά το γεγονός ότι εδώ και μήνες δεν είμαστε σε lockdown, αλλά και ότι τα επιμέρους στοιχεία της κατανάλωσης δείχνουν ότι πλέον η αγορά προϊόντων από ηλεκτρονικό σούπερ μάρκετ δεν είναι συγκυριακή, αλλά παγιωμένη συνήθεια.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Convert Group, το δείγμα της οποίας αντιστοιχεί στο 87% της αγοράς ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ, το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2021 ο τζίρος στον εν λόγω κλάδο αυξήθηκε κατά 117% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2020, ενώ κατά το τρίτο τρίμηνο του 2021 η αύξηση ήταν της τάξης του 60%. Το α΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους υπολογίζεται ότι έκλεισε με τζίρο για τα ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ της τάξης των 140,6 εκατ. ευρώ, αυξημένος κατά 122% σε σύγκριση με το α΄ εξάμηνο του 2020. Συνολικά, όλο το 2020 ο τζίρος διαμορφώθηκε σε 163,3 εκατ. ευρώ.
Το πιο ενδιαφέρον ίσως στοιχείο που δείχνει τον μόνιμο χαρακτήρα που αποκτούν οι αγορές από ηλεκτρονικά καταστήματα είναι ότι η μέση αξία του ηλεκτρονικού «καλαθιού» δεν εμφανίζει σημαντικές διακυμάνσεις, όπως επίσης και το περιεχόμενό του. Η μέση αξία του ηλεκτρονικού «καλαθιού» κατά το τρίτο τρίμηνο του 2021 διαμορφώθηκε στα 76,3 ευρώ, περιέχει περίπου 36 προϊόντα, ενώ το πλέον σημαντικό στοιχείο που δείχνει εμπιστοσύνη προς αυτό το κανάλι είναι ότι το 1/3 των χρημάτων που δαπανώνται είναι για νωπά τρόφιμα.
Αν μη τι άλλο, λοιπόν, οι μεγάλες αλυσίδες καλούνται να ικανοποιήσουν ένα διαρκώς αυξανόμενο κοινό και να του δώσουν περισσότερα κίνητρα για να παραμείνει πιστό σε αυτές.
Υψηλός ανταγωνισμός
Ενας άλλος λόγος για τον οποίο οι αλυσίδες καλούνται να βελτιώσουν ακόμη περισσότερο τις υπηρεσίες τους, ειδικά σε ό,τι αφορά το κανάλι των ηλεκτρονικών πωλήσεων, είναι ο εντεινόμενος ανταγωνισμός που υπάρχει πλέον –έστω και σε επίπεδο μικρής λιανικής– από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Μέσα στο 2021 αναπτύχθηκαν η efood market, η οποία θα έχει και τον έλεγχο της ekiosky’s, η Wolt Market, ενώ πρόσφατα προστέθηκαν ως επιλογές για τους καταναλωτές η InstaShop και η Pop Market.