Σε ανησυχητικά υψηλά επίπεδα, πέριξ των 300.000, παραμένει ο αριθμός των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης (κύριων, επικουρικών και εφάπαξ), παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας αλλά και της διοίκησης του ΕΦΚΑ, με στόχο τον εκσυγχρονισμό και την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του φορέα. Η καθυστέρηση σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να ξεπερνάει τα 2 με 3 χρόνια, λαμβάνοντας χαρακτήρα μείζονος κοινωνικού αλλά και πολιτικού προβλήματος. Ο ΕΦΚΑ εξακολουθεί να παρουσιάζει μεγάλες λειτουργικές αδυναμίες, οι οποίες οξύνθηκαν την περίοδο της πανδημίας, παρότι ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης από την πρώτη κιόλας μέρα ανάληψης της «ηλεκτρικής», όπως αποδεικνύεται, καρέκλας του υπουργείου έθεσε στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτών παράλληλα με την επίσπευση των διαδικασιών έκδοσης συντάξεων. Εξειδικευμένος μάνατζερ και ομάδα κρούσης στον ΕΦΚΑ, προκαταβολή σύνταξης, νομοθετική ρύθμιση για συνεργασία του ΕΦΚΑ με ιδιώτες προκειμένου να εκδίδονται γρηγορότερα οι συνταξιοδοτικές αποφάσεις, αγορά νέων ηλεκτρονικών υπολογιστών, αλλαγές στις διατάξεις για τη διαδοχική ασφάλιση, λειτουργία του «πράσινου κτιρίου» ως αρχηγείου της διοίκησης, αλλά και πύργος ελέγχου για την πορεία των αιτήσεων και την απόδοση των υπαλλήλων είναι μόνο κάποια από τα μέτρα που ελήφθησαν τους τελευταίους 10 μήνες με στόχο να επιλυθούν τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ΕΦΚΑ. Κι όμως, αν και καταγράφεται μείωση, ο αριθμός των εκκρεμών φακέλων συνταξιοδότησης μόνο για κύρια σύνταξη εκτιμάται ότι αγγίζει τις 150.000. Και σε αυτές, θα πρέπει βέβαια να προστεθούν περίπου 150.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης για επικουρική ασφάλιση και εφάπαξ παροχή.
Ο στόχος, όπως έχει τεθεί και στους εκπροσώπους της Ε.Ε., είναι να εκδίδονται 30.000 συντάξεις τον μήνα, κατά μέσο όρο 3 συντάξεις την ημέρα από κάθε υπάλληλο, ώστε να υπάρξει σημαντική μείωση έως τον Ιούνιο του 2022.
Το υψηλό ποσοστό αποτυχίας των ιδιωτών κατά τις εξετάσεις πιστοποίησης για να «τρέξουν» τις αιτήσεις εντείνει το πρόβλημα.
Το ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό αποτυχίας των ιδιωτών δικηγόρων – λογιστών κατά τις πρόσφατες εξετάσεις πιστοποίησής τους, προκειμένου στη συνέχεια να συμμετάσχουν στην προσπάθεια περιορισμού του προβλήματος –έστω για τις νέες και μάλλον τις πιο εύκολες υποθέσεις– δημιουργεί ένα ακόμη πρόβλημα, καθώς είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η συνδρομή τους θα είναι σημαντική.
Πλέον, στο υπουργείο Εργασίας καταρτίζεται και νέο σχέδιο νόμου με στόχο τον εκσυγχρονισμό του ΕΦΚΑ μέσω της εισαγωγής νέων, σύγχρονων μεθόδων μάνατζμεντ, μετρήσιμων στόχων στην απόδοση των υπαλλήλων και δυνατότητα ανάθεσης σε εξωτερικούς συνεργάτες υπηρεσιών που αφορούν κατά κύριο λόγο την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων.
Ο πρώην υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης, που γνωρίζει την κοινωνική ασφάλιση εκ των έσω όσο λίγοι στην Ελλάδα, επισημαίνει στην «Κ» τρία πεδία στα οποία θα πρέπει το υπουργείο να κινηθεί… χθες. Πρώτον, να ολοκληρωθεί η ουσιαστική διοικητική και ασφαλιστική ενοποίηση του ΕΦΚΑ και να εφαρμοστεί το οργανόγραμμα του ταμείου, προκειμένου αφενός η νομοθεσία να είναι ενιαία για όλους τους ασφαλισμένους αφετέρου όλοι οι υπάλληλοι, έπειτα από πραγματική εκπαίδευση, να είναι υπεύθυνοι για το σύνολο των ασφαλισμένων και όχι μόνο για τις υποπεριπτώσεις του κάθε ταμείου ξεχωριστά. Δεύτερον, να γίνουν προσλήψεις εξειδικευμένου προσωπικού, καθώς εκτιμάται ότι μόνο κατά τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των υπαλλήλων του ΕΦΚΑ έχει μειωθεί κατά 40%. Είναι ενδεικτικό, ότι στο τέλος του 2021 θα έχουν αποχωρήσει από τον φορέα περίπου 600 υπάλληλοι. Στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνει ο κ. Κουτρουμάνης, μπορεί να αξιοποιηθεί και το προσωπικό που είχε εκπαιδευτεί και είχε συνδράμει σημαντικά στον ΕΦΚΑ το προηγούμενο διάστημα, μέσω των προγραμμάτων stage. Και τρίτον, να προχωρήσει άμεσα η ψηφιοποίηση των ασφαλιστικών στοιχείων των εργαζομένων.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο γενικός γραμματέας της ΠΟΣΕ ΙΚΑ, Αντώνης Νικολόπουλος, που ζει καθημερινά ως εν ενεργεία εργαζόμενος τα προβλήματα του φορέα. Μιλώντας στην «Κ» επισημαίνει ότι η προηγούμενη κυβέρνηση ήταν αυτή που παραδόθηκε στην αδράνεια και την συγκάλυψη των εκατοντάδων χιλιάδων εκκρεμοτήτων, εκτιμά όμως ότι και η σημερινή πολιτική ηγεσία, παρά τις όποιες θετικές ενέργειες, εκπέμπει λάθος μηνύματα με την εμπλοκή των ιδιωτών στην έκδοση των συντάξεων, ανοίγοντας –ταυτόχρονα– μέτωπο με τους εργαζομένους του φορέα. Σύμφωνα με τον κ. Νικολόπουλο, μεταξύ των μέτρων που θα πρέπει η ηγεσία του υπουργείου σε συνεργασία με τη διοίκηση του φορέα να λάβει άμεσα, είναι η επίσπευση των διαδικασιών ψηφιοποίησης της ασφαλιστικής ιστορίας για το πριν από το 2000 χρονικό διάστημα και η δημιουργία των Ηλεκτρονικών κέντρων ανακεφαλαίωσης, ώστε να μειωθεί δραστικά ο χρόνος αναμονής για όποιον ασφαλισμένο θα υποβάλει πλέον αίτημα συνταξιοδότησης, ιδίως όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση. Παράλληλα, απαιτείται επίσπευση των διαδικασιών ολοκλήρωσης του αυτοματοποιημένου συστήματος έκδοσης των συντάξεων ΑΤΛΑΣ και πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού στα συστήματα πληροφορικής, ώστε να συνδράμουν στη δημιουργία του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του e-ΕΦΚΑ, το οποίο πρόκειται να εξυπηρετεί 11.000.000 ασφαλισμένους και εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις.