Επανέρχεται και κλιμακώνεται η ανησυχία που προκάλεσε τους καλοκαιρινούς μήνες η κυοφορούμενη πτώχευση της κινεζικής εργολαβικής και κατασκευαστικής Evergrande και η γενικότερη κρίση της κινεζικής αγοράς στέγης. Φαίνεται πλέον πιθανό το ενδεχόμενο να μεταδοθεί στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και να απειλήσει την παγκόσμια οικονομία εξαιτίας του μεγάλου όγκου χρέους των εταιρειών του κλάδου αλλά και της στενής σύνδεσης της κινεζικής οικονομίας με την παγκόσμια. Δύο μήνες μετά τη δήλωση του προέδρου της Federal Reserve ότι η κρίση της υπερχρεωμένης μεσιτικής Evergrande αποτελεί κινεζικό πρόβλημα χωρίς παγκόσμια διάσταση και λίγες εβδομάδες από όταν οι αναλυτές της Γουόλ Στριτ έσπευδαν να καθησυχάσουν τους επενδυτές πως δεν πρόκειται για μια κινεζικής προέλευσης Lehman Brothers, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ αναθεωρεί και προειδοποιεί.
Στην εξαμηνιαία έκθεσή της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η Fed κρούει τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας πως τα προβλήματα της κινεζικής αγοράς στέγης «εγκυμονούν κάποιους κινδύνους για το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα». Τονίζει ειδικότερα ότι λόγο ανησυχίας αποτελεί «το μέγεθος της κινεζικής οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Κίνας, καθώς και οι εκτεταμένοι δεσμοί της με τον υπόλοιπο κόσμο». Υπογραμμίζει πως τα προβλήματα εταιρειών, όπως οι υπό πτώχευση Evergrande και Kaisa, θα μπορούσαν «να κλονίσουν τις διεθνείς χρηματαγορές, να οξύνουν το αίσθημα κινδύνου και να αποτελέσουν τροχοπέδη στην παγκόσμια ανάπτυξη». Την ανησυχία που ενέπνευσαν οι προειδοποιήσεις της Fed ενέτεινε, άλλωστε, η σχεδόν ταυτόχρονη εντολή της νομισματικής αρχής του Χονγκ Κονγκ, που κάλεσε τις τράπεζες να ενημερώσουν σχετικά με την έκθεσή τους στην κινεζική αγορά στέγης. Σημειωτέον ότι οι 10 μεγαλύτερες εργολαβικές και κατασκευαστικές εταιρείες της Κίνας έχουν άθροισμα υποχρεώσεων ύψους 1,65 τρισ. δολαρίων.
Το αίσθημα κινδύνου αποτυπώνεται στις μαζικές πωλήσεις ομολόγων κινεζικών εταιρειών.
Επικρατεί, ωστόσο, ανησυχία στις αγορές πως οι κινεζικές εργολαβικές και μεσιτικές εταιρείες ενδέχεται να έχουν πολύ μεγαλύτερα χρέη από αυτά που αναφέρουν επισήμως στους ισολογισμούς τους. Οσον αφορά το τι αντιπροσωπεύει ο κλάδος για την οικονομία της Κίνας, έρευνα του καθηγητή Δημόσιας Πολιτικής του Χάρβαρντ Κένεθ Ρογκόφ και της οικονομολόγου του ΔΝΤ Γιαντσέν Γιάνγκ αναφέρει ότι ο τομέας της αγοράς στέγης αντιπροσωπεύει περίπου το 29% του κινεζικού ΑΕΠ. Μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο CNBC ο Τζορτζ Μάγκνους, οικονομολόγος και ερευνητής συνεργάτης του Κέντρου Κίνας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, τόνισε πως το χρέος, και ειδικότερα το χρέος των εταιρειών ακινήτων, αποτελεί τη σοβαρότερη παθογένεια της κινεζικής οικονομίας και αυτήν που μπορεί να την απειλήσει στο εγγύς μέλλον.
Οπως άλλωστε επισήμανε στο Bloomberg ο Λάρι Χου, οικονομολόγος θεμάτων Κίνας στη Macquarie Group, «μοιάζει σαν η Κίνα να θέτει σε δοκιμασία το χρηματοπιστωτικό της σύστημα, καθώς μόνον σε κατάσταση πίεσης μπορεί να ξέρει κανείς πόσο χρέος που δεν εμφανίζεται στα βιβλία τους έχουν αυτές οι εταιρείες και πόσο από αυτό μπορεί να χειριστεί το σύστημα».
Το αίσθημα κινδύνου αποτυπώνεται στις μαζικές πωλήσεις ομολόγων κινεζικών εταιρειών, που επεκτείνονται τώρα από το χρέος των υπερχρεωμένων εταιρειών με υποβαθμισμένα ομόλογα στο χρέος κινεζικών εταιρειών με υψηλή βαθμολογία πιστοληπτικής αξιολόγησης, όπως, για παράδειγμα, της τεχνολογικής Tencent. Τα spreads εταιρικών ομολόγων που βρίσκονται σε επενδυτική βαθμίδα και αποτελούν άλλωστε και τη μεγάλη πλειονότητα των ομολόγων κινεζικών εταιρειών σε δολάρια, διευρύνθηκαν επιθετικά χθες, με το spread των ομολόγων της Tencent ειδικότερα να διευρύνεται κατά 12 μονάδες βάσης, στις 137 μ.β., σημειώνοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από τον Ιούλιο. Μιλώντας στο Bloomberg ο Μαρκ Ριντ, επικεφαλής του τομέα επενδύσεων σταθερού εισοδήματος της επενδυτικής Mizuho Securities στην Ασία, προέβλεψε πως «θα υπάρξει κάποια αναπόφευκτη παρέμβαση της κινεζικής ηγεσίας, οπότε και θα ανακάμψουν τα ομόλογα που είναι σε δολάρια». Ο ίδιος προεξοφλεί, πάντως, ότι έως τότε θα επεκταθεί περαιτέρω το πρόβλημα στα κινεζικά ομόλογα. Οι κινεζικές αρχές έχουν, πάντως, ήδη επιχειρήσει να περιορίσουν το πρόβλημα διοχετεύοντας ρευστότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας και κατόρθωσαν να διατηρήσουν σχετική ηρεμία στην εγχώρια αγορά ομολόγων. Εμπνέει όμως μεγάλη ανησυχία η επέκταση των μαζικών πωλήσεων στα ομόλογα με υψηλή βαθμολογία, καθώς αντιπροσωπεύουν το 70% του συνόλου της κινεζικής αγοράς ομολόγων σε δολάρια, η οποία ανέρχεται σε 870 δισ. δολάρια.