Τo ιστορικό άλμα του κόσμου προς την εποχή μείωσης των εκπομπών ρύπων ενδεχομένως να καταλήξει σε πρωτοφανή ζήτηση για ορισμένα από τα πιο ζωτικής σημασίας μέταλλα, τα οποία χρησιμοποιούνται για την παραγωγή και αποθήκευση της ανανεώσιμης ενέργειας με στόχο τον μηδενισμό των αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050. Μια άνοδος στην τιμή του κοβαλτίου και του νικελίου θα αποφέρει υψηλά έσοδα και ανάπτυξη στις οικονομίες εκείνες, οι οποίες είναι και οι μεγαλύτερες εξαγωγείς. Ωστόσο, η διόγκωση του κόστους ίσως διαρκέσει μέχρι το 2030 και ίσως εκτρέψει ή καθυστερήσει την ίδια τη μετάβαση. Οι τιμές των βιομηχανικών μετάλλων γνωρίζουν ήδη έντονη άνοδο λόγω του αγοραστικού ενδιαφέροντος, καθώς μετά την πανδημία οι οικονομίες άνοιξαν και πάλι. Το λίθιο, λ.χ., το οποίο χρησιμοποιείται στις μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μπορεί να ανέλθει από τα 6.000 δολ. ο μετρικός τόνος στις σχεδόν 15.000 δολάρια προς τα τέλη αυτής της δεκαετίας. Ο στόχος για τη μείωση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου απαιτεί μετασχηματισμό του συστήματος ενέργειας, οπότε θα αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση για μέταλλα.
Οι τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων των ΑΠΕ, των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, του υδρογόνου και της δέσμευσης άνθρακα, χρειάζονται περισσότερα μέταλλα από όσα αντίστοιχα οι τεχνολογίες ορυκτών καυσίμων. Εξετάζουμε τέσσερα μέταλλα, καίρια για τη μετάβαση, και αυτά είναι ο χαλκός, το νικέλιο, το λίθιο και το κοβάλτιο. Τα δύο πρώτα τελούν υπό διαπραγμάτευση επί δεκαετίες, ενώ τα δύο τελευταία βρίσκονται σε αυτή τη διαδικασία μόνο τα τελευταία χρόνια. Αλλά καθίστανται ολοένα και δημοφιλέστερα εξαιτίας της σημασίας τους για την ενεργειακή μετάβαση. Ο ταχύς βηματισμός, που χρειάζεται για να γίνουν αλλαγές και να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι, όπως αποτυπώνονται στο σχετικό σχέδιο δράσης της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας, υποδηλώνει ότι θα υπάρξει υψηλότερη ζήτηση μετάλλων την επόμενη δεκαετία.
Στο πλαίσιο του μεγαλόπνοου σεναρίου της Υπηρεσίας, η κατανάλωση σε λίθιο και κοβάλτιο θα εξαπλασιαστεί, ώστε να ικανοποιήσει τις ανάγκες σε μπαταρίες και αλλού. Η δε χρήση του χαλκού θα διπλασιαστεί και του νικελίου θα τετραπλασιαστεί, αν και η εκτίμηση αυτή περιλαμβάνει και ανάγκες άσχετες με την πράσινη ενέργεια. Εν κατακλείδι, κι ενώ η ζήτηση μετάλλων δυνητικά θα διογκωθεί, η προσφορά συνήθως θα ανταποκριθεί πιο αργά στις ενδείξεις των τιμών, κάτι το οποίο εν μέρει σχετίζεται με την παραγωγή. Χαλκός, νικέλιο και κοβάλτιο προέρχονται από ορυχεία, οπότε απαιτούνται εντατικές επενδύσεις και κατά τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας μεσολαβεί μία δεκαετία από την ανακάλυψη κοιτασμάτων έως την παραγωγή, όταν το λίθιο συνήθως βρίσκεται στα νερά των ιαματικών πηγών και η νέα παραγωγή του χρειάζεται σχεδόν πέντε χρόνια.
* Ο κ. Lukas Boer είναι ερευνητής του DIW Berlin.