Ακόμη ένα δισ. ευρώ στο εκτιμώμενο ύψος του ΑΕΠ για το 2021 θα προσθέσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ανεβάζοντας τον πήχυ της φετινής ανάπτυξης στο 6,9% και το ονομαστικό ύψος του ΑΕΠ στα 177,6 δισ. ευρώ. Προς τα πάνω θα «διορθωθεί» το ΑΕΠ και για το 2022 καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού η εκτίμηση θα ανέλθει στα 187,3 δισ., με το ποσοστό της ανάπτυξης για την επόμενη χρονιά να τοποθετείται στην περιοχή του 4,5%, πρόβλεψη ουσιαστικά αμετάβλητη συγκριτικά με αυτήν που αναγράφηκε στο προσχέδιο του Οκτωβρίου.
Το χρέος
Αμετάβλητη αναμένεται ότι θα παραμείνει η πρόβλεψη και για την εξέλιξη του χρέους, το οποίο αναμένεται να διαμορφωθεί στα 350 δισ. για φέτος και στα 355 δισ. για το 2022. Η αναλογία ως προς το ΑΕΠ όσον αφορά το χρέος της γενικής κυβέρνησης αναμένεται ότι θα διαμορφωθεί στο 197% του ΑΕΠ για το 2021 και το 189,5% για το 2022. Πάντως, κατά την εξέλιξη της χρονιάς είναι πιθανό να υπάρξουν διαφοροποιήσεις και όσον αφορά την πορεία του ΑΕΠ και όσον αφορά το ύψος του χρέους. Το οικονομικό επιτελείο έχει επιλέξει να κάνει πιο «συντηρητική» πρόβλεψη για τη φετινή πορεία της οικονομίας, ώστε να είναι ανοικτό το ενδεχόμενο τα τελικά νούμερα για το ύψος της οικονομικής δραστηριότητας να είναι μεγαλύτερα. Από την άλλη, είναι επίσης ανοικτό το ενδεχόμενο μέχρι το τέλος του χρόνου να έχουν προχωρήσει πρόωρες αποπληρωμές χρέους τόσο προς το ΔΝΤ όσο και προς τις χώρες της Ε.Ε. για τα διμερή δάνεια (τα λεγόμενα GLF), κάτι που θα ρίξει το τελικό ύψος του χρέους της γενικής κυβέρνησης σε χαμηλότερα επίπεδα, μειώνοντας αντίστοιχα και την αναλογία ως προς το ΑΕΠ.
Με το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού, ουσιαστικά θα γίνει η 3η φετινή αναθεώρηση του ΑΕΠ τόσο για το 2021 όσο και για το 2022. Ειδικότερα:
Η πορεία του πρωτογενούς ελλείμματος αφήνει ένα «μαξιλάρι» ασφαλείας για κάλυψη εκτάκτων αναγκών.
1. Με το μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής σταθερότητας το φετινό ΑΕΠ εκτιμήθηκε αρχικά στα 172,089 δισ., για να ανέβει με το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού στα 176,855 δισ. ύστερα από αναθεώρηση του στόχου ανάπτυξης από το +3,6% στο 6,1%. Με το τελικό σχέδιο αναμένεται επαναπροσδιορισμός στα 177,6 δισ. (σ.σ. χωρίς να αποκλείεται νέα διόρθωση της τελευταίας στιγμής μέχρι την Παρασκευή που θα κατατεθεί ο προϋπολογισμός στη Βουλή), ώστε ο ρυθμός ανάπτυξης (με τον αποπληθωριστή του ΑΕΠ στο 0,5%) να διαμορφωθεί στο 6,9%.
2. Για το 2022 το μεσοπρόθεσμο σχέδιο τοποθετούσε το ΑΕΠ στα 184,65 δισ., ενώ με το προσχέδιο του Οκτωβρίου ο πήχυς ανέβηκε στα 186,497 δισ. Εκτιμάται ότι θα έχουμε καινούργια αύξηση στα 187,278 δισ. με ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ κατά 5,4% και πραγματική κατά 4,4% λόγω αποπληθωριστή της τάξεως του 1%.
Σε δημοσιονομικό επίπεδο, το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού δεν αναμένεται να έχει ιδιαίτερες αλλαγές συγκριτικά με το προσχέδιο. Ακόμη και τα νέα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, δεν επηρεάζουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Τα επιπλέον 90 εκατ. ευρώ του επιδόματος θέρμανσης και τα 40 εκατ. ευρώ για την επανασύνδεση του ηλεκτρικού ρεύματος στα ευάλωτα νοικοκυριά, όπως και το συνολικό κόστος επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος, καλύπτονται από το Ταμείο ενεργειακής μετάβασης χωρίς επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού στον οποίο, προς το παρόν, θα εγγραφούν ως επιπλέον κόστος μόνο τα 50 εκατ. ευρώ για την επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης των αγροτών. Ετσι, για το 2021 το έλλειμμα αναμένεται να διαμορφωθεί κάτω από τα 13 δισ. σε πρωτογενές επίπεδο (με βάση τον ορισμό ESA) ή λίγο χαμηλότερα από τα 13,5 δισ. με βάση τη μεθοδολογία της ενισχυμένης εποπτείας. Η αναλογία ως προς το ΑΕΠ αναμένεται ότι θα είναι ελαφρώς μικρότερη σε σχέση με το ποσό που εγγράφηκε στο προσχέδιο του προϋπολογισμού (7,7% του ΑΕΠ) λόγω της αύξησης του παρονομαστή. Μέχρι το τέλος του χρόνου είναι πιθανό να προκύψουν νέες τροποποιήσεις σε σχέση με τις προβλέψεις που θα εγγραφούν στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού. Το ΑΕΠ μπορεί να διαμορφωθεί ακόμη υψηλότερα, κάτι όμως που θα εξαρτηθεί από την πορεία της οικονομίας κατά την περίοδο των εορτών, την έκβαση της πανδημίας και την εξέλιξη του πληθωρισμού. Σε επίπεδο πρωτογενούς ελλείμματος, η καλύτερη σε σχέση με τις προβλέψεις εκτέλεση του προϋπολογισμού αφήνει ένα «μαξιλάρι» ασφαλείας στο οικονομικό επιτελείο το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιήσει για κάλυψη εκτάκτων αναγκών που θα προκύψουν μέχρι το τέλος του χρόνου είτε λόγω πανδημίας είτε λόγω της ενεργειακής κρίσης.
Πρόωρες αποπληρωμές
Οσον αφορά το χρέος, υπάρχει η πιθανότητα οι πρόωρες αποπληρωμές οφειλών συνολικού ύψους 7,2 δισ. να γίνουν μέσα στη χρονιά (έστω και ένα μέρος αυτών), κάτι που θα επηρεάσει το τελικό ύψος του χρέους γενικής κυβέρνησης, το οποίο αυτή τη στιγμή εκτιμάται στα 350 δισ. για το 2021. Αυτό είναι και το ποσό που αναμένεται να γραφτεί στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού.