Oι φαρμακευτικές επιχειρήσεις, καθώς και οι ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών υγείας (διαγνωστικά κέντρα, κλινικές, κ.λπ.), στο πλαίσιο του περιορισμού της εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης, επιστρέφουν ετησίως στο Δημόσιο και συγκεκριμένα στον ΕΟΠΥΥ χρηματικό ποσό ίσο με την ετήσια υπέρβαση του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ (αυτόματη επιστροφή φαρμακευτικής δαπάνης/clawback). Επίσης, οι φαρμακευτικές εταιρείες, οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας φαρμάκων και τα φαρμακεία επιστρέφουν στον ΕΟΠΥΥ ένα ποσό με βάση τις πωλήσεις εκάστου φαρμάκου που καλύπτεται από αυτόν (γνωστό ως rebate).
Η πρόσφατη εγκύκλιος Ε.2198/2021 ήρθε για να αποσαφηνίσει τον χρόνο έκπτωσης των ποσών επιστροφής (rebate) και αυτόματης επιστροφής (clawback) από τα φορολογητέα έσοδα των επιχειρήσεων, δεδομένου ότι έως τώρα το θέμα δεν είχε αρκούντως διευκρινισθεί και υπήρχε σύγχυση για τον ορθό φορολογικό του χειρισμό ανά περίπτωση.
Η εν λόγω εγκύκλιος επιβεβαίωσε ότι τα εν λόγω ποσά, είτε καταβάλλονται από συμβεβλημένους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών υγείας προς τον ΕΟΠΥΥ είτε από φαρμακευτικές εταιρείες, κ.λπ., εκπίπτουν φορολογικά κατά τη χρήση που αφορούν, εφόσον τα σχετικά δικαιολογητικά εκδίδονται ή λαμβάνονται μέχρι την προθεσμία που ορίζεται για την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (παρ. 3 του άρθρου 6 του ν. 4308/2014) και αφορούν την κλειόμενη χρήση.
Σε διαφορετική περίπτωση, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα του έτους εντός του οποίου εκκαθαρίζονται και εκδίδονται τα σχετικά στοιχεία. Θυμίζουμε ότι για τα ανωτέρω ποσά οι υπόχρεοι εκδίδουν πιστωτικά τιμολόγια.
Συμψηφισμός
Πλέον οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα συμψηφισμού (ουσιαστικά μείωσης) του clawback με δαπάνες που πραγματοποιούν στους τομείς της έρευνας και ανάπτυξης και των επενδυτικών σχεδίων ανάπτυξης προϊόντων ή υπηρεσιών ή γραμμών παραγωγής.
Βάσει της πρόσφατης Κοινής Υπουργικής Απόφασης Γ.Π. B1 Β2/65589, το συνολικό ποσό των δαπανών που μπορεί να συμψηφιστεί εντός των ετών 2021, 2022 και 2023 με το clawback φαρμακευτικής δαπάνης δεν θα ξεπεράσει ετησίως το ποσό των 75 εκατ. ευρώ για το 2021 και το 2022 και τα 100 εκατ. ευρώ για το έτος 2023.
Πρόσφατη εγκύκλιος αποσαφηνίζει τον χρόνο έκπτωσης των ποσών επιστροφής και αυτόματης επιστροφής από τα φορολογητέα έσοδα των επιχειρήσεων.
Δικαιούχοι του εν λόγω κινήτρου είναι οι Κάτοχοι Αδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ) φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης ή οι τοπικοί αντιπρόσωποί τους στην Ελλάδα, και γενικά κάθε φαρμακευτική επιχείρηση που υποχρεούται σε καταβολή clawback της φαρμακευτικής δαπάνης.
Η ανωτέρω ΚΥΑ αναλύει τις επιλέξιμες δαπάνες, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία υπαγωγής στη ρύθμιση και γενικά όλες τις αναγκαίες λεπτομέρειες για την υλοποίησή της.
Περαιτέρω, το άρθρο 22Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος παρέχει τη δυνατότητα προσαυξημένης κατά 100% φορολογικής έκπτωσης για τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, καθώς και ελέγχου και πιστοποίησης της πραγματοποίησης των εν λόγω δαπανών από ορκωτούς ελεγκτές. Στην περίπτωση δε, που προκύπτουν ζημίες μετά την αφαίρεση των προσαυξημένων δαπανών, οι ζημίες αυτές αναγνωρίζονται για φορολογικούς σκοπούς και μεταφέρονται για να συμψηφιστούν με μελλοντικά φορολογικά κέρδη μέσα στην επόμενη 5ετία.
Βασικό κριτήριο για την οριοθέτηση/διάκριση των δραστηριοτήτων επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας σε σχέση με συναφείς επιστημονικές, τεχνολογικές και βιομηχανικές δραστηριότητες, είναι η παρουσία στις δραστηριότητες αυτές ενός αξιόλογου στοιχείου πρωτοτυπίας και η άρση επιστημονικής ή τεχνολογικής αβεβαιότητας, όταν δηλαδή η λύση σε ένα πρόβλημα δεν είναι εύκολα εμφανής σε άτομο εξοικειωμένο με το βασικό απόθεμα της γνώσης και των τεχνικών που χρησιμοποιούνται στον σχετικό τομέα.
Στις δραστηριότητες αυτές μπορούν να υπαχθούν ο σχεδιασμός, η κατασκευή ενός ή περισσότερων πρωτοτύπων και οι σχετικές δοκιμές, η κατασκευή και λειτουργία πιλοτικών έργων σε πειραματική φάση, οι εργασίες βιομηχανικού σχεδιασμού μόνον εφόσον είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, οι εργασίες βιομηχανικής μηχανικής, η ανάπτυξη προγραμμάτων πρωτότυπου και καινοτομικού λογισμικού, οι κλινικές δοκιμές (μελέτες) φάσεων 1, 2 και 3 νέων φαρμάκων εμβολίων και θεραπειών, κ.λπ. Τα αναλυτικά κριτήρια υπαγωγής δραστηριοτήτων και δαπανών στις ανωτέρω διατάξεις, περιγράφονται αναλυτικά στις σχετικές υπουργικές αποφάσεις (ΚΥΑ 100335/2019 και ΚΥΑ 45821/2020).
* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του Φορολογικού Τμήματος της ASnetwork (.