Την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων της ευρωπαϊκής βιομηχανίας απειλεί ο κίνδυνος της «διαρροής» άνθρακα, δηλαδή της μεταφοράς της παραγωγής εκτός Ε.Ε., σε χώρες χωρίς ή με μικρότερες περιβαλλοντικές δεσμεύσεις. Πρόκειται για έναν κίνδυνο που ήδη καταγράφεται και αναμένεται να ενταθεί εις βάρος της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και της επίτευξης του στόχου της Συμφωνίας του Παρισιού, απειλώντας σημαντικά και πολλούς βιομηχανικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Αυτό είναι ένα από τα ευρήματα του special report που δημοσίευσε ο ΣΕΒ με τίτλο «Κλιματική αλλαγή: παγκόσμια κρίση, ευρωπαϊκή πρωτοπορία και εθνικές προκλήσεις».
Εστιάζοντας στην Ελλάδα, η έρευνα σημειώνει πως οι κλάδοι που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο «διαρροής» άνθρακα στη χώρα παράγουν το 27% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας της μεταποίησης, ήτοι 3,2 δισ. ευρώ, και απασχολούν περίπου 57.000 εργαζομένους ή το 16% της συνολικής απασχόλησης της εγχώριας μεταποίησης. Πρόκειται για κλάδους με έντονη εξωστρέφεια, υψηλή ένταση κεφαλαίου και υψηλή παραγωγικότητα εργασίας, χαρακτηριστικά που αποτελούν ζητούμενο για το νέο υπόδειγμα διατηρήσιμης ανάπτυξης της Ελλάδας. Αυτό σημαίνει ότι η προσπάθεια για αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος της χώρας απειλείται εξαιτίας του κινδύνου «διαρροής» άνθρακα. Μάλιστα, τα πρώτα αποτελέσματα από μελέτη του ΣΕΒ και του ΙΟΒΕ δείχνουν ότι οι κλάδοι τσιμέντου, αλουμινίου, σιδήρου, χάλυβα και διύλισης πετρελαίου θα αναζητήσουν την προμήθεια 11 εκατ. επιπλέον δικαιωμάτων εκπομπών μέχρι το 2035. Επίσης, για το σύνολο των κλάδων «διαρροής» άνθρακα εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν επιπλέον 13,2 εκατ. δικαιώματα. Με την πιθανή υπόθεση ότι το κόστος του δικαιώματος εκπομπών θα ανέλθει σταδιακά στα 100 ευρώ ανά τόνο CO2 το 2035, αυτό συνεπάγεται επιβάρυνση της τάξης του 1,1 δισ. και του 1,3 δισ. ευρώ αντίστοιχα.
Η μεταφορά παραγωγής σε χώρες εκτός Ε.Ε. με ελαστικότερους περιβαλλοντικούς κανόνες πλήττει την ανταγωνιστικότητα.
Σε αυτό αναφέρθηκε σε δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, με αφορμή την παρουσία του στην 26η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP26) που διεξήχθη από την 1η έως τη 12η Νοεμβρίου στη Γλασκώβη. «Στη διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα (COP26) έγιναν κάποια σημαντικά βήματα για την καλύτερη συνεργασία των κρατών σε κρίσιμες διαστάσεις της προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Αυτό που έχει τώρα σημασία είναι η ταχεία εφαρμογή των συμφωνηθέντων, ώστε να πετύχουμε τη μείωση των εκπομπών, διασφαλίζοντας παράλληλα έναν αποτελεσματικό μηχανισμό αποτροπής της “διαρροής” άνθρακα, μια εξέλιξη που θα στοίχιζε θέσεις εργασίας, επενδύσεις και εξαγωγές, χωρίς κανένα όφελος για το περιβάλλον» ανέφερε, επισημαίνοντας πως η Ελλάδα και οι επιχειρήσεις της μπορούν να βγουν σημαντικά ενισχυμένες από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.