Το νέο και επιθετικό κύμα της πανδημίας που σαρώνει το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού, απειλεί να αναχαιτίσει την ανάκαμψή της. Τα τελευταία στοιχεία καταδεικνύουν πως η οικονομία εξακολουθεί να ανακάμπτει και τον Νοέμβριο και μάλιστα η ανάπτυξη των επιχειρήσεων της Ευρωζώνης επιταχύνθηκε αυτόν τον μήνα, αιφνιδιάζοντας ευχάριστα οικονομολόγους και οικονομικούς αναλυτές. Αιτία η στάση των καταναλωτών, που αυτή τη φορά επέλεξαν να αγνοήσουν το νέο κύμα της πανδημίας και τα καινούργια περιοριστικά μέτρα και να προχωρήσουν σε δαπάνες, παρά τις εντεινόμενες πληθωριστικές πιέσεις. Ολα δείχνουν, όμως, πως ήδη ο ρυθμός της ανάκαμψης επιβραδύνεται το τέταρτο τρίμηνο, ενώ η δυσοίωνη εικόνα της πανδημίας προοιωνίζεται επιβράδυνση τον Δεκέμβριο.
Ο δείκτης υπεύθυνων προμηθειών, που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η IHS Markit, έχει σημειώσει άνοδο στις 55,8 μονάδες τον Νοέμβριο, από τις 54,2 μονάδες τον Οκτώβριο. Πρόκειται για τον δείκτη που αποτελεί βαρόμετρο της υγείας μιας οικονομίας, για αυτό και η εξέλιξη δείχνει εκ πρώτης όψεως να διαψεύδει τους απαισιόδοξους αναλυτές, που προέβλεπαν υποχώρηση του δείκτη. Στην τελευταία δημοσκόπηση του Reuters τον Οκτώβριο οι προβλέψεις των οικονομικών αναλυτών μιλούσαν για υποχώρηση του δείκτη στις 53,2 μονάδες.
Οπως όμως τόνισε μιλώντας στο Bloomberg ο επικεφαλής της IHS Markit, Κρις Γουίλιαμσον, «η αύξηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας τον Νοέμβριο διέψευσε τις προβλέψεις περί επιβράδυνσης, αλλά δεν πρόκειται να προστατεύσει την Ευρωζώνη από την επιβράδυνση της ανάπτυξης το τέταρτο τρίμηνο». Ο ίδιος προσέθεσε πως ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος, ιδιαιτέρως αν η αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού υπαγορεύσει νέα περιοριστικά μέτρα στην οικονομική δραστηριότητα τον Δεκέμβριο». Ο κ. Γουίλιαμσον τόνισε πως η διαφαινόμενη επιβράδυνση της ανάκαμψης οφείλεται στο νέο κύμα της πανδημίας, που ήδη πλήττει την οικονομία και αναμένεται να την πλήξει σαφώς περισσότερο τον Δεκέμβριο.
Αλλαγή κλίματος αντανακλά ο δείκτης προσδοκιών των επιχειρήσεων, που υποχώρησε στις 66,6 μονάδες από τις 69 του περασμένου μήνα.
Οι δυσοίωνες εκτιμήσεις του συμπίπτουν με την απόφαση της Αυστρίας να επαναφέρει το γενικό lockdown εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης των κρουσμάτων και των σκέψεων –που μάλλον γίνονται προς την ίδια κατεύθυνση– στην εξίσου χειμαζόμενη από την πανδημία Γερμανία. Ο ζωτικός τομέας των υπηρεσιών, που αυτή τη στιγμή ανακάμπτει σθεναρά, θα δεχθεί καίριο πλήγμα από τα νέα lockdowns που ήδη επιβάλλονται ή εξετάζονται σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι, άλλωστε, σαφές πως τείνει να εξανεμιστεί η αισιοδοξία στην Ευρωζώνη ακριβώς εξαιτίας των επιπτώσεων των lockdowns στον τομέα των υπηρεσιών. Την αλλαγή κλίματος αντανακλά ο δείκτης προσδοκιών των επιχειρήσεων που υποχώρησε στις 66,6 μονάδες από τις 69 του περασμένου μήνα και κατέγραψε έτσι το χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο.
Ο τομέας της μεταποίησης δέχεται, άλλωστε, ήδη καίριο πλήγμα από τα προβλήματα που έχουν εμφανιστεί στην εφοδιαστική αλυσίδα και περιορίζουν την προσφορά στις ευρωπαϊκές αγορές. Η δραστηριότητα στον κλάδο παραμένει βέβαια σε υψηλά επίπεδα προς το παρόν, όπως καταδεικνύει και ο επιμέρους δείκτης του κλάδου, καθώς σημείωσε άνοδο στις 58,6 μονάδες από τις 58,3 του περασμένου μήνα. Οπως τονίζει η IHS Markit, η ζήτηση παραμένει σε υψηλά επίπεδα και οι μονάδες παραγωγής έχουν έως τώρα κατορθώσει να μεταφέρουν στους καταναλωτές μέρος των ιλιγγιωδών αυξήσεων που σημειώνουν οι τιμές των πρώτων υλών. Οπως, πάντως, υπογράμμισε ο κ. Γουίλιαμσον, πρόσθετη τροχοπέδη στην ανάπτυξη αποτελεί ο πληθωρισμός, καθώς «με τις καθυστερήσεις στην προσφορά να παραμένουν σχεδόν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και τις τιμές της ενέργειας να κινούνται διαρκώς ανοδικά, οι πιέσεις στις τιμές εντείνονται σαφώς περισσότερο από όσο είχαμε διαπιστώσει σε προηγούμενες έρευνές μας». Πράγματι ο δείκτης των τιμών παραγωγού εκτοξεύθηκε τον Νοέμβριο στις 74,3 μονάδες από τις 72,6 του Οκτωβρίου καταγράφοντας το υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειώσει στα 19 χρόνια από όταν άρχισε η IHS Markit να καταγράφει τα σχετικά στοιχεία.
Σχολιάζοντας τα τελευταία στοιχεία, οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι διαψεύδουν τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ πως η άνοδος του πληθωρισμού είναι παροδική εξέλιξη και θα αποκλιμακωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις στο εγγύς μέλλον. Η τελευταία δημοσκόπηση που διεξήγαγε μεταξύ οικονομολόγων το Reuters τον περασμένο μήνα καταδεικνύει πως προσδοκίες για την εξέλιξη του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη κατατείνουν σε ένα επίπεδο πληθωρισμού για το επόμενο έτος σαφώς άνω του στόχου του 2% που έχει ορίσει η ΕΚΤ ως σταθερότητα των τιμών. Σημειωτέον, πάντως, πως η πρόεδρος της Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, επανέλαβε και στο τέλος της περασμένης εβδομάδας για πολλοστή φορά την πεποίθησή της ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα αποκλιμακωθούν και θα ήταν άστοχη μια εσπευσμένη αύξηση των επιτοκίων αυτή τη στιγμή, καθώς θα ανέκαμπτε την ανάκαμψη της Ευρωζώνης.