Η προοπτική του ανεξέλεγκτου πληθωρισμού στους μισθούς στις χώρες της Ευρωζώνης δεσπόζει τις τελευταίες εβδομάδες στις συζητήσεις μεταξύ των συντηρητικών στελεχών των κεντρικών τραπεζών, ενόσω απευθύνουν έκκληση για τον μετριασμό των προγραμμάτων τόνωσης της οικονομίας. Ο φόβος τους έγκειται στο ότι σήμερα ο υψηλός πληθωρισμός, ακόμα κι αν έχει προσωρινό χαρακτήρα, θα οδηγήσει τις εταιρείες στο να αυξήσουν τους μισθούς. Αυτό σημαίνει πως θα παραταθεί στο διηνεκές ο πληθωρισμός, εφόσον θα τονωθεί η καταναλωτική ζήτηση. Σε μια πρώτη ανάγνωση, αυτός ο φόβος δεν είναι παράλογος. Η δίνη που δημιουργείται με μισθούς και αυξήσεις τιμών είχε εκτινάξει σε απροσδόκητα υψηλά επίπεδα τον πληθωρισμό στο παρελθόν και ειδικά κατά τη δεκαετία του 1970. Αυτό στη συνέχεια θα μπορούσε να διατηρήσει επιμόνως τον δείκτη σε επίπεδα πέραν του στόχου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας –2%–, ενδεχομένως υποχρεώνοντάς την να προσγειώσει και πάλι την οικονομία με σκλήρυνση της πολιτικής, ύστερα από χρόνια πρωτοφανών μέτρων στήριξης.
«Οι επιχειρήσεις διαμαρτύρονται για τις ελλείψεις εργατικών χεριών και αυτό βαίνει διογκούμενο ειδικά στη Γερμανία, αλλά και μεταξύ των γειτόνων μας στην Ευρώπη», παρατηρεί ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας (Bundesbank) Γενς Βάιντμαν. «Στο μέλλον τέτοιες εντάσεις στην αγορά εργασίας θα διευκολύνουν υπαλλήλους και σωματεία να διεκδικήσουν σαφώς υψηλότερες αυξήσεις μισθών». Εντούτοις δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα αποδεικτικά στοιχεία που συνηγορούν υπέρ των ανησυχιών αυτών, είτε πρόκειται για τους πραγματικούς μισθούς είτε για τις τάσεις στην αγορά εργασίας ή για τα αιτήματα των συνδικαλιστικών φορέων. Η αύξηση των μισθών εξακολουθεί να είναι αναιμική, αν και τα δεδομένα, κατά πολλούς, έχουν στρεβλωθεί εξαιτίας της πανδημίας. Τα άφθονα προγράμματα αναστολής εργασίας και οι άγριες διακυμάνσεις στην απασχόληση, με την οικονομία να διακόπτει τη λειτουργία της και να την επαναφέρει, καθιστούν δύσκολο το να διαβεβαιώσει κανείς απλά και μόνον πόσο υγιής είναι η αγορά εργασίας. Ομως, μέχρι στιγμής τα συνδικάτα διατυπώνουν μετριοπαθή αιτήματα, ειδικά υπό το πρίσμα ενός δείκτη πληθωρισμού της τάξεως του 4,1%.
Οι περισσότερες συλλογικές συμβάσεις στη Γερμανία, μέχρι στιγμής, αφορούν αυξήσεις από 1,5% έως 2,5%.
Ορισμένοι κλάδοι με σαφή έλλειψη σε προσωπικό προφανώς και ζητούν περισσότερα. Ο κλάδος των οικοδομών στη Γερμανία, συγκεκριμένα, τελεί σε διαπραγματεύσεις με την εργοδοσία και αιτείται αύξηση 3,4%, ενώ το αντίστοιχο στο λιανεμπόριο είναι 2,2%. Παρά ταύτα και ενόσω ο πληθωρισμός θα διατηρείται άνω του 2% τον επόμενο χρόνο, τότε οι διεκδικήσεις σε πραγματικούς όρους θεωρούνται συγκρατημένες. Στην Ευρώπη παρατηρείται, εάν συγκριθεί με τις ΗΠΑ, μία έντονη διαφορά υπό το συγκεκριμένο πρίσμα. Το εργατικό κόστος στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει αυξηθεί το φετινό τρίτο τρίμηνο κατά το πλείστον από το 2001, διότι οι επιχειρήσεις, προσπαθώντας να προσελκύσουν προσωπικό, που βρίσκεται σε μεγάλη έλλειψη, αύξησαν μισθούς και επιδόματα. Αυτό διαμορφώνει για κάποιο διάστημα αναθέρμανση πληθωρισμού.
Οι περισσότερες συλλογικές συμβάσεις στη Γερμανία, η οποία διαθέτει και τη δυναμικότερη οικονομία στην Ευρωζώνη, μέχρι στιγμής αφορούν αυξήσεις από 1,5% έως 2,5%, οι οποίες ίσως είναι πολύ χαμηλές για να διατηρηθεί ο πληθωρισμός στο 2%. Κι αυτό πρωτίστως διότι τα συνδικάτα ολοένα και περισσότερο βάζουν σε προτεραιότητα επιδόματα ανεξάρτητα του μισθού, τα οποία ποικίλλουν από περισσότερο χρόνο ξεκούρασης μέχρι τη διασφάλιση της απασχόλησης. «Οι συλλογικές συμβάσεις που έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τώρα δεν φανερώνουν ότι οι εξελίξεις στους μισθούς δημιουργούν αυξανόμενο κίνδυνο πληθωρισμού στη Γερμανία, ενώ όσες διαπραγματεύσεις ακόμα διενεργούνται έχουν αιτήματα μετριοπαθή, ειδικά εάν τα συγκρίνει κανείς με αντίστοιχα που διατυπώνονταν πριν από την πανδημία», τονίζει ο Σεμπάστιαν Ντούλιεν, ειδικός στα μισθολογικά στο οικονομικό ινστιτούτο ΙΜΚ.