Tην αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων της γενικής κυβέρνησης, παρά τις δεσμεύσεις για μείωση έως μηδενισμό τους, επισημαίνει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο στη φθινοπωρινή του έκθεση, που δημοσιεύθηκε χθες. Πρόκειται για μια μόνιμη τα τελευταία χρόνια πληγή και πηγή ενόχλησης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), η οποία επισημάνθηκε και στην τελευταία, 12η έκθεση αξιολόγησης μεταμνημονιακής εποπτείας της Κομισιόν. Ο λόγος είναι ότι στερείται ρευστότητα από την οικονομία, η οποία θα μπορούσε να μεταφραστεί σε ανάπτυξη. Η καθυστέρηση στην απονομή συντάξεων είναι το κυριότερο πρόβλημα εδώ, αλλά εσχάτως αυξήθηκαν και πάλι οι οφειλές των νοσοκομείων.
Σύμφωνα με την έκθεση του Συμβουλίου, τον Σεπτέμβριο το απόθεμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών ανήλθε σε 2,682 δισ. ευρώ, σημειώνοντας σημαντική αύξηση από την αρχή του έτους (1,839 δισ. τον Δεκέμβριο του 2020), η οποία οφείλεται κυρίως στη συσσώρευση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των νοσοκομείων (από 502 σε 962 εκατ. ευρώ) και των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης (από 356 σε 483 εκατ. ευρώ), ενώ σημαντική ήταν επίσης η αύξηση των εκκρεμών επιστροφών φόρων (από 636 εκατ. ευρώ σε 883 εκατ. ευρώ). Η έκθεση θυμίζει ότι τον περασμένο Μάρτιο ο στόχος ήταν να εκκαθαριστούν οι εκκρεμείς συντάξεις έως το τέλος του χρόνου, πράγμα που δεν κατέστη εφικτό, με αποτέλεσμα να δοθεί νέα αναβολή (για τα μέσα του 2022).
Αντίθετα, η έκθεση επισημαίνει ότι το 2021 συνεχίστηκε η συρρίκνωση του ανεξόφλητου κεφαλαίου για δάνεια που είχαν παρασχεθεί σε φορείς εντός και εκτός γενικής κυβέρνησης με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, με το συνολικό υπόλοιπο να διαμορφώνεται στα 8,916 δισ. ευρώ το γ΄ τρίμηνο του έτους. Το Συμβούλιο σημειώνει ότι οι προσπάθειες εστιάζονται τώρα στην εκκαθάριση του υπολοίπου που αφορά ιδιωτικές επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα και ανέρχεται σε 3,158 δισ. ευρώ.
Το Συμβούλιο κάνει αναφορά και στις εγγυήσεις που έδωσε το ελληνικό Δημόσιο στο πλαίσιο του «Ηρακλή», που ανέρχονται σήμερα σε 8,5 δισ. ευρώ, αλλά και στα 2 δισ. ευρώ για τη σύσταση του Ταμείου Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19 της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο επισημαίνει ότι η εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών για αύξηση του ΑΕΠ κατά 6,1% είναι συντηρητική, ενώ για το 2022 συγκλίνουν οι προβλέψεις στο 4,5%.
Βασικές πηγές αβεβαιότητας των μακροοικονομικών προβλέψεων για το 2022 είναι, σύμφωνα με την έκθεση, οι εξής:
– Η πορεία της πανδημικής κρίσης.
– Η ομαλή και γρήγορη ενεργοποίηση των σχημάτων στήριξης των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
– Οι εξελίξεις στο πεδίο του πληθωρισμού, οι οποίες ενδεχομένως να σηματοδοτήσουν μεταβολές της νομισματικής πολιτικής της Ευρωζώνης, που θα μπορούσαν να θέσουν σε δοκιμασία το θετικό σενάριο για οικονομική μεγέθυνση.
Επίσης, το Συμβούλιο καταγράφει δημοσιονομικούς κινδύνους κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2022, που μπορεί να προκύψουν από τυχόν αναζωπύρωση της πανδημίας, από ενδεχόμενες παρατεταμένες πληθωριστικές πιέσεις, ιδίως στην ενέργεια, από τυχόν καταπτώσεις κρατικών εγγυήσεων και από έκδοση δικαστικών αποφάσεων με αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο.