ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Το ενδεχόμενο μερικής αποδυνάμωσης της ανάκαμψης στην Ευρώπη αναδεικνύει στην έκθεσή του στο πλαίσιο του άρθρου 4 για την οικονομία της Ευρωζώνης το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η εκτελεστική διευθύντρια του Ταμείου, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, βρέθηκε χθες στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει στο Eurogroup και να παρουσιάσει τα ευρήματα της έκθεσης.
Οπως σημειώνει στα συμπεράσματά του το ΔΝΤ, παρότι τα στοιχεία για το γ΄ τρίμηνο δείχνουν μεγέθυνση ισχυρότερη από την αρχικά αναμενόμενη: «Το δ΄ τρίμηνο δείχνει πιο αδύναμο δεδομένων των αυξανόμενων πιέσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα, των υψηλών τιμών ενέργειας και, πιο πρόσφατα, της επαναφοράς περιορισμών στην κινητικότητα σε αρκετές χώρες εξαιτίας του νέου κύματος κρουσμάτων». Επιπλέον, όπως προειδοποιεί το ΔΝΤ, η ανάκαμψη «είναι πολύ πιθανό να είναι άνιση μεταξύ διαφορετικών χωρών και κλάδων, δυνητικά αυξάνοντας την ανισότητα και τις διαφορές» τόσο μεταξύ χωρών όσο και στο εσωτερικό τους.
Η έκθεση σημειώνει ότι «η αβεβαιότητα παραμένει σε υψηλά επίπεδα» εξαιτίας της πανδημίας. Σε μια έμμεση αναφορά στη μετάλλαξη «Ομικρον» αναφέρει ότι «η αναζωπύρωση της ανησυχίας σχετικά με νεότερες και πιο μεταδοτικές παραλλαγές της COVID-19 αναδεικνύει τον συνεχιζόμενο κίνδυνο που συνιστά η πανδημία για την ανάκαμψη, ειδικά αν συνοδευτούν από μειωμένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων ή ανεπαρκή εμβολιαστική κάλυψη». Ως περαιτέρω κινδύνους αναφέρει την εκπνοή των μέτρων στήριξης της οικονομικής δραστηριότητας, μια πιθανή διόρθωση στην αγορά ακινήτων και τις ενδεχόμενες επιπτώσεις από μια «απότομη επιβράδυνση» της κινεζικής οικονομίας.
Το δ΄ τρίμηνο δείχνει πιο αδύναμο λόγω των αυξανόμενων πιέσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα, των υψηλών τιμών ενέργειας και της επαναφοράς περιορισμών.
Αντιθέτως, το Ταμείο δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για τις εξελίξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού. Παρότι τον Νοέμβριο οι αρχικές εκτιμήσεις καταγράφουν νέα ιστορικά υψηλά (5% και 2,5% για τον δομικό πληθωρισμό), η έκθεση αναφέρει ότι τα επίπεδα αυτά θα μειώνονται σταθερά μέσα στο 2022 και ότι ο πληθωρισμός «θα παραμείνει μεσοπρόθεσμα κάτω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ». Σημειώνεται, πάντως, ότι προϋπόθεση γι’ αυτή την ομαλή εξέλιξη είναι να μην επηρεάσουν οι αυξημένες τιμές τις μισθολογικές διαπραγματεύσεις.
Σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική, το Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος, υποστηρίζοντας την ανάγκη να παραμείνει επεκτατική το 2022 στην Ευρωζώνη, αλλά με πιο στοχευμένο τρόπο.
Μιλώντας στη συνέντευξη Τύπου των ευρωπαϊκών θεσμών, ο επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, μίλησε για «ευρεία σύγκλιση» με το ΔΝΤ σε σχέση με την ανάγνωση της κατάστασης της ευρωπαϊκής οικονομίας. «Γνωρίζουμε καλά ότι η κρίση δεν έχει ακόμα τελειώσει», είπε ο κ. Τζεντιλόνι, τονίζοντας την ανάγκη να παραμείνει ευέλικτη η οικονομική πολιτική.
Ο Ιταλός επίτροπος σημείωσε πάντως ότι ο δείκτης δημοσίων επενδύσεων προς το ΑΕΠ το 2022 στην Ευρωζώνη «θα είναι υψηλότερος απ’ ό,τι ήταν προ κρίσης». Αντιπαρέθεσε με νόημα την εξέλιξη αυτή με τον απόηχο της ευρωκρίσης, που οδήγησε σε σημαντική πτώση των δημόσιων επενδύσεων.
Σχετικά την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε., το ΔΝΤ σημειώνει ότι «πρέπει να μεταρρυθμιστούν ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική στην πρόληψη της υπερχρέωσης, παρέχοντας παράλληλα επαρκή χώρο για τη μακροοικονομική σταθεροποίηση. «Η εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων θα απαιτούσε μη ρεαλιστικά μεγάλες –και αντιπαραγωγικές– προσαρμογές από ορισμένες χώρες με υψηλό χρέος», αναφέρεται στα συμπεράσματα. Καθώς θα είναι «ενδεχομένως δύσκολο» να επιτευχθεί συναίνεση για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το Ταμείο προτείνει τη θεσμοθέτηση μεταβατικών διευθετήσεων για το 2023, που θα αποτρέψουν την ανάγκη λήψης μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής τα οποία θα ανακόψουν την ανάκαμψη. Η κ. Γκεοργκίεβα, μιλώντας στους δημοσιογράφους, τόνισε ότι έχει σημασία το νέο πλαίσιο να μην υπονομεύσει τις αναγκαίες επενδύσεις για την πράσινη μετάβαση.
Πράσινο φως για την έκτη δόση
Οπως αναμενόταν, εγκρίθηκε χθες από το Eurogroup η έκτη δόση ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους βάσει της 12ης έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας, αξίας 767 εκατ. ευρώ. Η απόφαση συνοδεύθηκε με θερμά λόγια από τους εκπροσώπους των επίσημων πιστωτών. Ο διευθύνων σύμβουλος του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ υπογράμμισε ότι η Ελλάδα «έχει αποδείξει» ότι μπορεί να χειριστεί προκλήσεις όπως η πανδημία και η αύξηση των τιμών ενέργειας και ότι «τα έχει πάει πολύ καλά». Η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα δήλωσε «εξαιρετικά ικανοποιημένη» με την πορεία της χώρας. Για την προοπτική της πρόωρης αποπληρωμής των οφειλών της Ελλάδας προς το Ταμείο, είπε ότι πρόκειται για «σημαντικό επίτευγμα» για τη χώρα, που συμβολίζει το τέλος «μιας δύσκολης περιόδου για τον ελληνικό λαό και την ελληνική οικονομία». Στην ανακοίνωση του Eurogroup για την Ελλάδα, αναφέρεται ότι υπήρξε ενημέρωση για την πρόθεση των ελληνικών αρχών για πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ και –εν μέρει– των οφειλών προς το Greek Loan Facility (τα δάνεια του πρώτου μνημονίου). Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η διαδικασία είναι πλήρως δρομολογημένη και απομένουν κάποια τεχνικά βήματα. Ο κ. Ρέγκλινγκ ανέφερε ότι «περιμένουμε να μάθουμε περισσότερα για τα σχέδια της Ελλάδας» για την πρόωρη αποπληρωμή και είπε ότι οι αναγκαίες κινήσεις από πλευράς ESM θα γίνουν «νωρίς το νέο έτος».