Τη χρονιά με τις περισσότερες εκδόσεις ομολόγων εισηγμένων εταιρειών αποτελεί το 2021, με τη συγκεκριμένη μορφή δανεισμού να έχει την αφετηρία της στο 2016, οπότε η εταιρεία διαρκών καταναλωτικών αγαθών Housemarket προχώρησε στην έκδοση του πρώτου εισηγμένου εταιρικού ομολόγου στην ελληνική αγορά. Το κυνήγι των επενδυτών και κυρίως των μικροαποταμιευτών για σταθερές αποδόσεις, έχει καταστήσει περιζήτητη τη συντριπτική πλειονότητα των τίτλων που έχουν, μέχρι σήμερα, εκδώσει οι επιχειρήσεις. Φέτος, η συνολική αξία των ομολογιακών εκδόσεων, δηλαδή το ύψος των αντληθέντων κεφαλαίων, διαμορφώνεται σε 1,4 δισ. ευρώ, χωρίς να συμπεριληφθούν τα ευρωομόλογα, όπως το ύψους 500 εκατ. ευρώ που εξέδωσε η Mytilineos τον περασμένο Απρίλιο. Το ποσό αυτό θα ήταν πολλαπλάσιο, εάν ληφθεί υπόψη ότι η συντριπτική πλειονότητα των τίτλων υπερκαλύφθηκε, δηλαδή τα προσφερόμενα κεφάλαια υπήρξαν περισσότερα, κατά πολλές φορές, σε σχέση με αυτά που ζητούσαν οι εταιρείες.
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ
Ενδεικτικά, η επταετής ομολογιακή έκδοση με ρήτρα αειφορίας της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ύψους 300 εκατ. ευρώ, υπερκαλύφθηκε κατά 2,3 φορές, με το μεγαλύτερο μέρος της ρευστότητας να κατευθύνεται στο επενδυτικό πρόγραμμα του ομίλου ύψους άνω των 6,5 δισ. ευρώ. Ο όμιλος διαθέτει ανεκτέλεστο υπόλοιπο υπογεγραμμένων συμβάσεων 2,4 δισ. ευρώ, που αυξάνεται σε 4,5 δισ. ευρώ εάν συμπεριληφθούν τα προς υπογραφή έργα, όπως το ολοκληρωμένο τουριστικό συγκρότημα με καζίνο στο Ελληνικό και η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού. Πέρυσι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είχε προχωρήσει στην έκδοση ενός ακόμη ομολόγου ύψους 500 εκατ. ευρώ, που είχε υπερκαλυφθεί κατά σχεδόν μιάμιση φορά και συνοδεύτηκε με επιτόκιο 2,75%.
Εξι μεγάλοι όμιλοι
Εκτός όμως από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, φέτος ακόμη έξι μεγάλοι όμιλοι προχώρησαν στην έκδοση ομολόγων, με τη στροφή στις αγορές που σηματοδοτεί την ανάκαμψη των retail bonds, να έχει ξεκινήσει από το 2020. Η λίστα των εκδοτών περιλαμβάνει τη βιομηχανία έλασης αλουμινίου και παραγωγής σωλήνων χαλκού ΕλβαλΧαλκορ, που πρόκειται να διαθέσει τα αντληθέντα κεφάλαια ύψους 250 εκατ. ευρώ σε νέες επενδύσεις, σε κεφάλαιο κίνησης και για τη μείωση του βραχυπρόθεσμου δανεισμού. Επίσης, δύο ναυτιλιακές εταιρείες, η CPLP Shipping Holdings και η Costamare δανείστηκαν από τους επενδυτές κεφάλαια συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ, ενώ το «παρών» στη συγκεκριμένη αγορά έδωσαν και οι εταιρείες ακινήτων, με την Prodea και τη Noval Property να αντλούν 300 εκατ. ευρώ και 120 εκατ. αντίστοιχα. Τον περασμένο Μάρτιο το επταετές ομόλογο ύψους 200 εκατ. ευρώ της Motor Oil υπερκαλύφθηκε κατά περισσότερες από πέντε φορές, ενώ το 2020 υπήρξαν τρεις εκδόσεις από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, τη Lamda Development και τον ΟΠΑΠ. Η επόμενη χρονιά αναμένεται να ξεκινήσει με το ομόλογο ύψους 100 εκατ. ευρώ που προγραμματίζει να εκδώσει τον Ιανουάριο η Premia, όπως ανέφερε κατά την έκτακτη γενική συνέλευση, την περασμένη Παρασκευή, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Κώστας Μαρκάζος. Η αξία των τίτλων που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα και διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο Αθηνών τοποθετείται σε 3,2 δισ. ευρώ, με τα 2,4 δισ. ευρώ να αντιστοιχούν σε ομόλογα που εκδόθηκαν φέτος και το 2020.
Από τις αρχές του 2020 οι εκδόσεις είναι συνεχόμενες, με τα επιτόκια να αποκλιμακώνονται, ενώ κάποια επίπεδα υπερκαλύψεων είναι εντυπωσιακά.
«Οι επενδυτές, που αναζητούν σταθερές αποδόσεις, εμπιστεύονται το προφίλ και τα αποτελέσματα του εκδότη, με τα εταιρικά ομόλογα να μη συνοδεύονται, συνήθως, από εμπράγματες εξασφαλίσεις. Η συνολική αξία της συγκεκριμένης αγοράς τοποθετείται σε 3,2 δισ. ευρώ, με τις υπερκαλύψεις να φανερώνουν ότι έχει δημιουργηθεί ένα θετικό μομέντουμ για τα εταιρικά ομόλογα», αναφέρει ο επικεφαλής του τμήματος έρευνας της Beta Securities, Μάνος Χατζηδάκης.
«Δίχως αμφισβήτηση οι όγκοι της παγκόσμιας αγοράς ομολόγων συνέχισαν να αυξάνονται καθόλη τη διάρκεια της πανδημίας. Η Ελλάδα, όμως, καλύπτει σταδιακά το έδαφος σε σχέση με την ευρωπαϊκή κεφαλαιαγορά χρέους. Οι εταιρικοί ισολογισμοί χρηματοδοτούνταν σε μεγάλο βαθμό από τοπικούς δανειστές, ακόμη και σε περιπτώσεις μεγάλων εισηγμένων εταιρειών με βαριά εξαγωγική δραστηριότητα. Ως εκ τούτου, είναι φυσικό επόμενο τη στιγμή που η εμπιστοσύνη των επενδυτών προς το ελληνικό ρίσκο αυξάνεται –όπως φανερώνει το spread μεταξύ ελληνικών και γερμανικών κρατικών ομολόγων–, οι εκδόσεις από ελληνικές εταιρείες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να γίνονται ολοένα και περισσότερο ευπρόσδεκτες από τις αγορές. Τα τελευταία δύο χρόνια η αλλαγή του σκηνικού στην Ελλάδα είναι εμφανής, με την πανδημία να μην έχει καταφέρει να αναστείλει ορισμένα projects, παρότι επιβράδυνε τον ρυθμό υλοποίησής τους. Γι’ αυτό και από τις αρχές του 2020 οι εκδόσεις ομολόγων είναι συνεχόμενες με τα επιτόκια να αποκλιμακώνονται, ενώ κάποια επίπεδα υπερκαλύψεων είναι εντυπωσιακά για τα ελληνικά δεδομένα, φτάνοντας ακόμα και τις οκτώ φορές», αναφέρει στην «Κ» η Βάια Ντότσια, vice president του τμήματος κεφαλαιαγορών της AXIA Ventures Group.
«Θα θέλαμε να δούμε ομολογιακούς τίτλους και από μη εισηγμένες εταιρείες, οι οποίες με τον τρόπο αυτό έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με το επενδυτικό κοινό, προτού προχωρήσουν σε έκδοση μετοχών, πραγματοποιώντας αύξηση κεφαλαίου. Ζητούμενο επίσης είναι τα αντληθέντα κεφάλαια να τοποθετούνται στην Ελλάδα, ώστε να μεγιστοποιείται η προστιθέμενη αξία», συμπληρώνει ο κ. Χατζηδάκης.
Ο αντίκτυπος
«Η ανάκαμψη του όγκου των ελληνικών ομολόγων λιανικής (retail bonds) αναδεικνύει την αυξημένη διάθεση κινδύνου του εγχώριου επενδυτικού κοινού και έχει δημιουργήσει μια πολύτιμη διαφοροποίηση στη χρηματοδότηση των εταιρειών. Αυτές οι συναλλαγές είναι win-win για την οικονομία, καθώς επιτρέπουν μια υγιή σταθερή απόδοση εισοδήματος για τους ιδιώτες επενδυτές και τους τοπικούς θεσμικούς φορείς, ενώ παράλληλα βοηθούν την ανάπτυξη της οικονομίας μέσω της χρηματοδότησης κορυφαίων εταιρειών.
Επίσης, αξίζει να σημειώσουμε πως ένα μέρος αυτών των εκδόσεων συνήθως πηγαίνει για αποπληρωμή παλαιότερου και ακριβότερου τραπεζικού δανεισμού, με αποτέλεσμα να απελευθερώνονται κεφάλαια που οι τράπεζες θα χορηγήσουν με τη σειρά τους σε άλλες εταιρείες, ενισχύοντας τον αντίκτυπο στην οικονομία. Ακόμη, με τα κεφάλαια που αντλούνται χρηματοδοτούνται άμεσα νέες και κατά κύριο λόγο πράσινες επενδύσεις. Ανατροφοδοτείται λοιπόν η πραγματική οικονομία. Πρόκειται για έναν κύκλο ο οποίος επηρεάζει θετικά ολόκληρη την ελληνική αγορά, όχι μόνο τις εισηγμένες εταιρείες του Χρηματιστηρίου που πραγματοποιούν τις εκδόσεις», σχολιάζει η κ. Ντότσια.